Kıymetli okurlar, asıl görevli bulundukları yerden başka yerlere geçici veya sürekli görevle naklen atanan memur ve hizmetlilere görevlendirildikleri yerlerde veya yeni görev yerlerine taşınmalarından dolayı yapacakları ek masraflara karşılık olarak yapılan ödemeler olarak tanımlanan harcırah ticari hayatın önemli bir parçasıdır. Harcırah tutarlarının personele aktarılması ve vergiden müstesna tutulması ile ilgili mevzuat hükmü iş bu köşe yazısının konusunu oluşturmaktadır.
Bilindiği üzere ücret; verene tabi ve belirli bir iş yerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatler olarak tanımlanmaktadır. Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunması onun mahiyetini değiştirmemektedir.
Ayrıca ilgili kanunu 24’üncü maddesinde gider karşılığı olarak yapılan ilgili madde hükmünde yazılı ödemeler Gelir Vergisi’nden istisna edilmiştir. Harcırah Kanunu’na tabi kurumlar tarafından harcırah veya yolluk olarak yapılan ödemeler ile Harcırah Kanunu kapsamı dışında kalan müesseseler tarafından idare meclisi başkanı ve üyeleri ile denetçilerine, tasfiye memurlarına ve hizmet erbabına (Harcırah Kanunu’na tabi olsun olmasın her türlü sözleşmeli personel dahil) verilen gerçek yol giderlerinin tamamı ile yemek ve yatmak giderlerine karşılık verilen gündelikler madde hükmü kapsamında sayılmıştır.
Ayrıca 6245 sayılı Harcırah Kanunu bu kanun gereğince verilecek yurtiçi gündeliklerinin miktarı her yıl bütçe kanunları ile tespit olunacaktır. Bu kanun gereğince verilecek yurtdışı gündeliklerinin miktarı, gidilecek ülkeye, memur ve hizmetlilerin aylık veya ücret tutarları ile görevin mahiyetine göre, mali yıl itibariyle Cumhurbaşkanınca tayin olunacaktır.
Yukarıda yer alan hüküm ve açıklamalara ilave olarak 2023 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu’nun eki H-Cetveliyle belirlenen tutar çerçevesinde 01.01.2023-31.12.2023 döneminde, personele yurt içi seyahatler nedeniyle ödenen harcırah brüt ücret baz alınmak kaidesiyle 7.184,80 için 200 TL , 7.184,81 - 8.921,71 arası için 203 TL, 8.921,72 - 10.136,02 arası için 212 TL, 10.136,03 - 10.829,92 arası için 220 TL, 10.829,93 - 10.907,98 arası için 236 TL, 10.907,99 ve fazlası için 250 TL olarak uygulanacaktır.
