Kıymetli okurlar, hepimizin malumu üzerine özellikle pandemi dönemi ile birlikte ortaya çıkan döviz kuru artışı ile Türk Lirası cinsinden tutulan ticari defterlerin de­ğeri azalma eğilimi göstermiştir. Özellikle şirketlerin öz kaynakları ve sermaye yapıları döviz cinsinden değerlendirme yapan başta kredilendirme kuruluşları ve yurt dışı ihracat müşterileri açısından olumsuz bir durum sergilemektedir.

İşte bu sebeple nakit sermaye artışına ilişkin kurumlar vergisi istisnası uygulaması mali idare tarafından çok ye­rinde bir uygulama olarak hayata sokulmuştur.

01.03.2023 tarih ve 32119 sayılı Resmi Gazete’de yapılan düzenleme ile nakit sermaye artışına ilişkin muhtelif düzenlemeler yapılmıştır.

İndirimden beş hesap dönemi boyunca yararlanma ko­nusu ile ilgili olarak, söz konusu indirim, 7417 sayılı Kanu­nun 49 uncu maddesiyle Kurumlar Vergisi Kanununun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinde yapılan değişikliğin yürürlüğe girdiği 5/7/2022 tarihinden itibaren ya­pılacak sermaye artırımları için sermaye artırımına ilişkin kararın veya ilk kuruluş aşamasında ana sözleşmenin tescil edildiği hesap dönemi dâhil olmak üzere beş hesap dönemi için ayrı ayrı uygulanacaktır.

5/7/2022 tarihinden itibaren yapılan sermaye artırımları için indirimden yararlanma konusuna ilişkin olarak ta; Sermaye şirketleri, anılan indirim uygulamasından, 5/7/2022 tarihinden itibaren gerçekleştirdikleri nakdi sermaye artışları üzerinden, nakdi sermaye artışının yapıldığı hesap dö­neminden başlamak üzere beş hesap dönemi için ayrı ayrı yararlanabileceklerdir.

Örnek: (BA) A.Ş.’nin sermayesinin nakdi olarak 10.000.000 TL artırılmasına ilişkin 3/12/2022 tarihli genel kurul kararı 10/2/2023 tarihinde ticaret siciline tescil ettiril­miş ve sermaye taahhüdünün tamamı ortaklarca bu ay içinde şirketin banka hesabına yatırılmıştır. (BA) A.Ş. 2023 hesap döneminde 11 aylık süre için indirimden yararlana­cak ve şartları sağlamaya devam ettiği sürece artırılan bu sermaye tutarı dolayısıyla 2027 hesap dönemine kadar (2027 hesap dönemi dâhil) bu indirimden her hesap dö­nemi için ayrı ayrı yararlanabilecektir.

5/7/2022 tarihinden önce yapılan sermaye artırımları için indirimden yararlanma konusunda ise, 7417 sayılı Kanunun 50 nci maddesi ile Kurumlar Vergisi Kanununa ekle­nen geçici 15 inci maddenin on üçüncü fıkrası uyarınca 5/7/2022 tarihinden önce sermaye artırımı yapan veya ilk defa kurulan şirketler söz konusu indirimden 2022 hesap dönemi dâhil olmak üzere beş hesap dönemi için ayrı ayrı yararlanmaya devam edebileceklerdir.

Örnek: (BB) A.Ş.’nin sermayesinin nakdi olarak 6.000.000 TL artırılmasına ilişkin 3/8/2015 tarihli genel kurul kararı 24/8/2015 tarihinde ticaret siciline tescil ettirilmiş ve ser­maye taahhüdünün tamamı ortaklarca bu ay içinde şirke­tin banka hesabına yatırılmıştır.

(BB) A.Ş. 2015 hesap döneminde 5 aylık süre için indirim­den yararlanacak ve şartları sağlamaya devam ettiği sürece 2022 hesap dönemi dâhil olmak üzere beş hesap dönemi daha (2026 hesap dönemi so­nuna kadar) anılan indirimden ayrı ayrı yararlanmaya devam edebilecektir.”

Diğer taraftan, mükel­leflerce nakdi sermaye artışının yapıldığı hesap dönemi dâhil beş hesap dönemi boyunca kazancın yetersizliği nedeniyle yararlanılamayan söz konusu indirim tutarı, herhangi bir süre sınırlaması ol­maksızın ve endekslemeye tabi tutulmaksızın sonraki dö­nemlerde indirim konusu yapılabilecektir.

Örnek 2: 2023 hesap döneminde nakdi sermaye artışı gerçekleştirmiş olan (DA) A.Ş. bu indirim uygulaması nedeniyle 2027 hesap dönemi sonuna kadar ilgili yıllar itibarıyla toplamda 800.000 TL indirim tutarı hesaplamış ancak ka­zanç yetersizliği nedeniyle bu tutarın sadece 600.000 TL’sini indirim konusu yapabilmiştir.

(DA) A.Ş.’nin kazanç yetersizliği nedeniyle 2027 hesap dönemi sonuna kadar kurum kazancından indiremediği 200.000 TL’lik indirim tutarı, izleyen dönemlerde kazancın bulunması halinde, herhangi bir endekslemeye tabi tutul­maksızın ilgili dönem matrahının tespitinde indirim ko­nusu yapılabilecektir.

Örnek 3: (AB) A.Ş.’nin sermayesini nakdi olarak 3.000.000 TL artırmasına ilişkin genel kurul kararı 11/4/2018 tarihinde ticaret siciline tescil ettirilmiş ve sermaye taahhüdünün ta­mamı ortaklarca bu ay içinde şirketin banka hesabına yatırılmıştır.

Mükellef kurum, 2021 ve 2022 hesap dönemlerinde mali zararı sebebiyle madde kapsamındaki söz konusu indirimden yararlanamamıştır.

(AB) A.Ş.’nin kazanç yetersizliği nedeniyle ilgili hesap dö­nemlerinde kurum kazancından indiremediği indirim tu­tarı, izleyen dönemlerde kazancın bulunması halinde, herhangi bir endekslemeye tabi tutulmaksızın ve 2022 hesap dönemi de dâhil beş hesap dönemi için getirilen in­dirim düzenlemesine bağlı olmaksızın kazancın bulun­duğu dönem matrahının tespitinde indirim konusu yapılabilecektir.”