Pratik anlamda Vasiyet, bir kişinin ölümünden sonra mal varlığının nasıl idare edileceği ve nasıl dağıtılacağını belirten arzu ve isteklerini içeren yasal statüye sahip bir belgedir. Bu belge, kişinin ölümü sonrasında varlıklarının kimlere ve hangi koşullar altında geçeceğini açıkça ifade eder.

Vasiyetnamenin yaşayan kişiye en büyük faydası kalan ömrünü ruhen daha rahat ve aydınlık geçirmesine vesile olmasıdır. Başını gece yastığa koyarken çocukları, eşi, yeğenleri, sevdikleri ile ilgili gelecek endişelerini azaltmış, gelecek planlamasını yapmış olmanın huzurunu taşır.

Çok kez yazıp dillendirdiğim gibi Medeni, sosyal ve ekonomik hali ilerlemiş ülke vatandaşları elle tutulur bir varlığı varsa bırakınız 60’ları, yaş 30’u geçtiğinde soluğu noterde alır ve düzenli biçimde vasiyetnamelerini bırakır, değiştirirler.

Vasiyetname düzenlenmesi sonucu sonradan oluşabilecek bir yığın ihtilaf (eğer vasiyetname uzman hukukçu gözetiminde hazırlanmış ise) rafa kaldırılmış oluyor. Problemli aday mirasçılar, çocuklar eşlerle çevrili bir yaşama sahip biri Vasiyet düzenlememişse ya da hatalı, eksik düzenlenen vasiyetnameler sonradan pek çok hukuki ihtilafı beraberinde getiriyor. Ülkemiz hukuk sistemi de bu ihtilafları maalesef pek çok kötü örnekte “onlarca” yıl çözüme bağlayamayabiliyor. Büyük bir “miras” büyük bir “dert” haline dönüşebiliyor.

Vasiyetname tarihsel gelişimine baktığımızda binlerce yıllık geçmişi olduğunu, antik Roma’dan bugüne, 15.Yüzyıl İngiliz sosyo kültürel yaşamından, dinler mezhepler uygulamasına toplumlarda oldukça yerleşik bir kuram olduğunu gözlemliyoruz. Ülkemizde Vasiyet düzenleme kültür veya alışkanlığı henüz istenen seviyede değil. Özellikle iş insanları geride büyük sorunlar bırakabiliyor. Bu kültürel sorunlar markaların yok olması gibi ülke için büyük ekonomik kayıplara dahi mal olabiliyor.

Salt iş insanları için değil tüm okurlara tavsiyem yaşınız ne olursa olsun, malvarlığınızın öyle aman aman olmasına da gerek yok, Allah her birimize uzun ve sağlıklı ömürler versin ancak ölümden sonraki maddi manevi isteklerinizi detaylıca vasiyetnameyle belirleyin, bu kültüre alt soyunuzu, çevrenizi ve kendinizi alıştırın. Vasiyetnameyi dilediğiniz zaman hatta defalarca yenisini yaparak yenileyebilir eskisini geçersiz yapabilirsiniz.

Türk Medeni Kanunu’na göre mirasçılar ve miras payları belli olduğu için Vasiyetname tanzim edilmesi tabii ki şart oğlu şart değil ancak yukarıda kısaca değindiğim gibi pek çok yararları mevcut. Üstelik Vasiyetnamenin hazırlanması vs. öyle sizi korkutacak külfetli ve masraflı bir iş te değil. Üç şekilde hazırlanabiliyor, Resmi, El yazısı ve sözlü vasiyetname olarak. Bizim tavsiye ettiğimiz tür noterde düzenlenen resmi Vasiyetname türüdür.

Medeni Kanun’a göre ancak şu hallerde vasiyetnamenin iptali için dava açılabilir (TMK. M: 557) Vasiyetname miras bırakanın tasarruf ehliyeti bulunmadığı bir sırada yapılmışsa, (akıl sağlığı konusunda şüpheli hallerde olumlu rapor varsa bu risk azaltılıyor.) Vasiyetname yanılma, aldatma, korkutma veya zorlama sonucunda yapılmışsa, Vasiyetnamenin içeriği, bağlandığı koşullar veya yüklemeler hukuka veya ahlaka aykırı ise, vasiyetname kanunda öngörülen şekillere uyulmadan yapılmışsa gibi.

Çocuklarınız yoksa anne babanız, eğer evli iseniz ve çocuklarınız varsa eşiniz ve çocuklarınızın her birinin ayrı oranda mirasta saklı payları var. Vasiyetnamede bunların saklı pay oranlarına dokunmamaya gayret edeceksiniz aksi taktirde vasiyetnamenin kısmen tenkisi (iptali) söz konusu. Ancak yeni bir vasiyetname oluşturarak, bozarak veya vasiyet ettikten sonra vasiyet konusu mala tasarruf ederek (alma satma ipotek vs gibi) vasiyetnameden dönülebiliyor.

Uzun yaşam dileklerimle sağlıcakla kalınız.