Teknoloji Geliştirme Bölgesinde Faaliyette Bulunan Şirketin Çalışanlarına Ödediği Performans Primlerinin Gelir Vergisi Stopaj Teşviki Kapsamında Değerlendirilip Değerlendirilmeyeceği
Kıymetli okurlar pek tabi ki teknoloji geliştirme bölgeleri ülkemizin ekonomik kalkınması açısından çok büyük önem taşımakta ve önemli vergisel teşvikler sunulmaktadır. Bu teşviklerden en önemlilerinden birisi de personel ücret teşviğidir. Ücret gelir vergisi istisnası olarak ugyulanan bu teşvik türünde ise bazı soru işaretli durumlar da ortaya çıkabilmektedir.
Soru işareti yaratan durumlardan birisi de şirket çalışanlarına ödenen performans primlerinin vergi istisnası kapsamında olup olmayacağı konusudur. İzmir Vergi Dairesi Başkanlığı Gelir Kanunları Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü 13.11.2023 tarih ve E-84098128-120.03.08.04[61-2022/9]-527347 sayılı özelge ile konuya dair görüş bildirmiştir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun;
- "Ücretin tarifi" başlıklı 61 inci maddesinde, "Ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir.
Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (Mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunması onun mahiyetini değiştirmez.
...",
- "Vergi tevkifatı" başlıklı 94 üncü maddesinde; "Kamu idare ve müesseseleri, iktisadî kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadî işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya ziraî işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler aşağıdaki bentlerde sayılan ödemeleri (avans olarak ödenenler dahil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecburdurlar.
1. Hizmet erbabına ödenen ücretler ile 61 inci maddede yazılı olup ücret sayılan ödemelerden (istisnadan faydalananlar hariç), 103 ve 104 üncü maddelere göre,
...",
hükümlerine yer verilmiştir.
Diğer taraftan, 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununun Geçici 2 nci maddesinin üçüncü fıkrasında; "31/12/2028 tarihine kadar, bölgede çalışan AR-GE, tasarım ve destek personelinin bu görevleri ile ilgili ücretleri üzerinden asgari geçim indirimi uygulandıktan sonra hesaplanan gelir vergisi; verilecek muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiden indirilmek suretiyle terkin edilir. Bu kapsamdaki ücretlere ilişkin düzenlenen kağıtlar damga vergisinden istisnadır. Gelir vergisi stopajı ve sigorta primi işveren hissesine ilişkin teşviklerden yararlanacak olan destek personeli sayısı, AR-GE ve tasarım personeli sayısının yüzde onunu aşamaz. Toplam personel sayısı on beşe kadar olan Bölge firmaları için bu oran yüzde yirmi olarak uygulanır. ..." hükmüne yer verilmiştir.
Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Uygulama Yönetmeliğinde ise uygulama esaslarına yönelik açıklamalara yer verilmiş olup bu Yönetmeliğin 35 inci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde, "31/12/2028 tarihine kadar, Bölgede çalışan Ar-Ge, tasarım ve destek personelinin bu görevleri ile ilgili ücretleri üzerinden hesaplanan vergiden, 1/1/2022 tarihinden önce 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 32 nci maddesinde düzenlenen asgari geçim indirimi, 1/1/2022 tarihinden sonra 193 sayılı Kanunun 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (18) numaralı bendinde düzenlenen asgari ücret istisnasına isabet eden vergi düşüldükten sonra kalan vergi tutarı; verilecek muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiden indirilmek suretiyle terkin edilir. Bu kapsamdaki ücretlere ilişkin düzenlenen kağıtlar damga vergisinden istisnadır..." açıklamasına yer almaktadır.
Bu hüküm ve açıklamalara göre; teknopark projelerinizde Ar-Ge ve yenilik faaliyeti kapsamında çalışan personele, bu çalışmaları karşılığı olarak performans kriterlerine bağlı olarak "performans primi" adı altında yıl başında bir yıl için bir kereye mahsus olarak yaptığınız ödemeler Gelir Vergisi Kanununun 61 inci maddesi kapsamında ücret mahiyetinde olup, yapılan bu ödemelerin 4691 sayılı Kanunun geçici 2 nci maddesinin üçüncü fıkrası kapsamında gelir vergisi stopajı teşviki kapsamında değerlendirilmesi mümkün bulunmadığı yönünde görüş bildirilmiştir.
