Bankalarca çek defterleri tacir olan ve tacir olmayan kişilere verilmekte ve çekler ile hamiline düzenlenecek çekler açıkça ayırt edilebilecek şekilde 2010/2 Sayılı Çek Defterlerinin Baskı Şekline ve Bankaların Hamile Ödemekle Yükümlü Olduğu Miktarın Belirlenmesine İlişkin Tebliğ’de (Kısaca “Tebliğ”) belirtilen esaslara göre bastırılmaktadır.
Çek defterlerinin her yaprağına; çek hesap numarası, çek hesabının bulunduğu banka şubesinin adı, çek hesabı sahibi gerçek kişinin adı ve soyadı, çek hesabı sahibi tüzel kişinin adı, çek hesabı sahibi gerçek kişinin Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası veya tüzel kişinin vergi kimlik numarası, çekin basıldığı tarih, tüzel kişilerde varsa Merkezi Sicil Kayıt Sistemi (MERSİS) numarası, tüzel kişi adına çek düzenleyen kişinin adı ve soyadı ile çek hesabı sahibi ile düzenleyenin farklı kişiler olması halinde ayrıca düzenleyenin Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasının yazılması ve imzaya imkan verecek ibarelerin konulması zorunludur (Tebliğ m.3/1.c).
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nca, aksine bir durum olmadıkça genel olarak her yıl çekin karşılığının tamamen veya kısmen bulunmaması halinde muhatap bankanın hamile ödemekle yükümlü olduğu miktarlar tebliğ düzenlemesiyle yayımlanmaktadır. Bu yönde 312. 01.2024 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere 2024/1 No’lu ilgili Tebliğ yayımlanmıştır.
Söz konusu 2024/1 No’lu Tebliğ hükümlerine göre, Bankanın sorumlu olduğu miktar, döviz çekleri için de uygulanmak üzere aşağıdaki gibidir.
Muhatap banka, ibraz eden düzenleyici dışındaki hamile, süresinde ibraz edilen her çek yaprağı için;
a) Karşılığının hiç bulunmaması halinde,
1) Çek bedeli dokuz bin iki yüz yetmiş Türk Lirası veya üzerinde ise dokuz bin iki yüz yetmiş Türk Lirası,
2) Çek bedeli dokuz bin iki yüz yetmiş Türk Lirası altında ise çek bedelini,
b) Karşılığının kısmen bulunması halinde,
1) Çek bedeli dokuz bin iki yüz yetmiş Türk Lirası veya altında ise çek bedelini aşmamak koşuluyla, kısmi karşılığı dokuz bin iki yüz yetmiş Türk Lirası tamamlayacak bir miktarı,
2) Çek bedeli dokuz bin iki yüz yetmiş Türk Lirası üzerinde ise çek bedelini aşmamak koşuluyla, kısmi karşılığa ilave olarak dokuz bin iki yüz yetmiş Türk Lirası ödemekle yükümlüdür (Tebliğ m.4).
2024/1 No’lu Tebliğden önce yani, 27.01.2024 tarihinden önce yayımlanan Tebliğlere göre bastırılan çeklerden ötürü muhatap banka, süresinde ibraz edilen çekin karşılığının bulunmaması halinde her çek yaprağı için sekizbin altıyüz elli Türk Lirası kadar ve kısmen karşılığının bulunması halinde ise bu miktarı her çek yaprağı için sekizbin altıyüz elli Türk Lirasına tamamlayacak biçimde ödeme yapmakla yükümlüdür (Tebliğ 2. Geçici Madde). Çalışmalarınızda başarı, ailenizle birlikte esenlik ve mutluluklar diler, en içten saygılarımızı sunarız.
