Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı tarafından açılan Halk­ların Demokratik Partisi’nin kapatılmasına ilişkin da­vanın görüldüğü Anayasa Mahkemesi’nin 2021/2 Esas Sayılı dosyasında, 5/1/2023tarihinde oyçokluğu ile aşağı­daki 2 No’lu ara kararını vermiştir: “Davalı partiye ödenen devlet yardımının bulunduğu banka hesabına 2023 yılında ödenen veya ödenecek devlet yardımı yönünden tedbiren bloke konulmasına.”

Bu karar; “ Zühtü ARSLAN, Engin YILDIRIM, M. Emin KUZ, Yusuf Şevki HAKYEMEZ, Yıldız SEFERİNOĞLU ile Selahaddin MENTEŞ’in karşı oy­ları ve oyçokluğuyla” alınmıştır. Yani, 15 üyeden oluşan mah­kemede, 6 karşı oya ve oyçokluğu (9 oy) ile alınmıştır.

Bu kararın yargı­lama usulü bakımın­dan yasaya aykırılığı hakkında kamuo­yunda ve özellikle si­yasi çevrelerde çeşitli görüşler ileri sürülmektedir.

Söz konusu kararla ilgili yasal düzenlemeler, AnyMKY­YUHK’nında1 aşağıdaki şekilde yer almaktadır;

“Siyasi parti kapatma davaları MADDE 52- (1) Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı tarafından açılan dava üzerine Mahkeme, bir siyasi partinin Anayasa­nın 69 uncu maddesinde sayılan hâllerden ötürü kapatıl­masına veya dava konusu fiillerin ağırlığına göre Devlet yardımından kısmen ya da tamamen yoksun bırakılmasına, toplantıya katılan üyelerin üçte iki oy çokluğuyla karar ve­rebilir.”

“Oylama şekli ve karar nisabı

MADDE 65- (1) Genel Kurul ve bölümler kararlarını katı­lanların salt çoğunluğuyla alır. Oyların eşitliği hâlinde baş­kanın bulunduğu tarafın görüşü doğrultusunda karar verilmiş olur. (2) Anayasa değişikliklerinde iptale, siyasi par­tilerin kapatılmasına ya da Devlet yardımından yok­sun bırakılmasına karar ve­rilebilmesi için toplantıya katılan üyelerin üçte iki oy çokluğu aranır.”

“MADDE 66- (1) Mah­keme kararları kesindir.”

Anayasa Mahkemesinin aldığı ara karar; “ Davalı Partiye ödenen Devlet yardımının bulunduğu banka hesabına 2023 yılında ödenen veya ödenecek Devlet yardımı yönünden tedbiren bloke konul­masına” ilişkindir.

Temel anlamda bloke; mahkemece yargılama sürecinde ya da nihai kararla birlikte banka hesabına değil; hesap içe­risindeki paraya konulur ve hesapta bulunan paranın har­canmasına kısıtlama getiren nihai olmayan geçici bir güvenlik kararıdır. Anayasa Mahkemesinin yargılama süre­cinde aldığı tedbir kararı, anılan siyasi partinin banka hesa­bındaki Devlet yardımına yani, ödenecek paraya değil, bu yardımın bulunduğu banka hesabına konulmuş olup, ya­sanın sözüne aykırıdır. Ancak, anayasal amaçsal yorum kabul edildiğinde yasaya uygun düşer.

AnyMKYYUHK’nın 52 (1) madde fıkra hükmünde belirti­len; “Devlet yardımından kısmen ya da tamamen yoksun bırakılmasına,” kararı ise, Anayasa Mahkemesince, açılan dava sonucunda nihai karar niteliğinde olup, kesin olarak verilir.

Bu durumda, Anayasa Mahkemesi’nin aldığı blokeye iliş­kin tedbir ile yoksun bırakılma müesseseleri birbirinden farklı bulunmaktadır.

Anayasa Mahkemesi, bir siyasi partinin Anayasanın 69 uncu maddesinde sayılan hâllerden ötürü Devlet yardımın­dan kısmen ya da tamamen yoksun bırakılmasına, toplan­tıya katılan üyelerin üçte iki oy çokluğuyla karar verebilir (AnyMKYYUHK m.52/1).

Anayasa Mahkemesi, yargılama sürecinde ya da nihai ka­rarla birlikte banka hesabı içerisindeki paraya ve hesapta bulunan paranın harcanmasına kısıtlama getiren nihai ol­mayan geçici tedbir kararını ise, toplantıya katılanların salt çoğunluğuyla alır (AnyMKYYUHK m.65/1). Bu anlamda, Anayasa Mahkemesi’nin anılan siyasi parti hakkındaki ge­çici ve itiraza açık tedbir kararı yargılama usulü bakımından yasaya uygun bulunmaktadır.

Ailenizle esenlik ve mutluluklar diler, en içten saygıları­mızı sunarız.

1 AnyMKYYUHK: 3/4/2011 Tarihve 27894 Sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 6216 Sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu Ve Yargılama Usulleri Hak­kında Kanun