SEMİH AYDIN
Son yıllarda hız kazanan sanayi – üniversite işbirliği meyvelerini vermeye başladı. 500’e yaklaşan paten başvurusuyla, Türkiye’de önde gelen illerden olan Bursa’da, bu başvuruların yüzde 15’ini üniversiteler gerçekleştirerek, Ar-Ge çalışmalarında pay sahibi oldular.
Coğrafi konumu ve şehir dinamik açısından büyük potansiyel taşıyan Bursa’da katma değeri yüksek ürünlere ilgi her geçen gün daha da artıyor. Gerek kamu kurumları, gerekse de özel şirketler bu alanda daha fazla pay sahibi olmak adına Ar-Ge çalışmaların yoğunlaşıyor. 26 Nisan’da kutlanan Dünya Firki Mülkiyet Günü özelinde, Bursa’nın 2020 yılı patent, faydalı model ve marka performansını değerlendiren sektör temsilcileri, rakamların mutluluk verici olduğunu söyleyerek, önümüzdeki dönemde Bursa’da faaliyet gösteren şirketlerin önünde önemli fırsatlar olacağı görüşünde birleşti.
Nihal SAĞLAM
Bursa Uludağ TTO
Gen. Md. Yrd.
Bursa Uludağ Üniversitesi Teknoloji Transfer Ofisi 2020 yılında 45 adet buluş bildirimi almıştır. Buluş bildirimlerinden 35 adet buluş için TÜRKPATENT’e ulusal patent başvurusu olarak ve uluslararası aşamada ise 6 adet patent başvurusu WIPO’ya yapılmıştır. Toplamda 41 adet ulusal ve uluslararası patent başvurusu yapılmıştır.
Pandemi nedeniyle sağlık alanında tanı kiti, aşı çalışmaları vb konularda çıkan birçok teşvik sebebiyle Türkiye genelinde olduğu gibi Bursa Uludağ Üniversitesi’nde de bu alanlarda yoğun çalışmalar yürütüldü ve ortaya çıkan buluşlar patent başvurularına dönüştü. Diğer yandan Bursa otomotiv, makine ve tekstil alanında güçlü bir sanayi bölgesi olduğu için bu alanlardaki üniversite-sanayi işbirliklerinde yapılan Ar-Ge çalışmaları neticesinde patentler ortaya çıkmaya devam etmiştir. Akademisyenlerimizin laboratuvar şartlarında kendilerinin ortaya çıkardığı buluşlardan daha ziyade üniversite-sanayi işbirliği ile yapılan Ar-Ge faaliyetleri neticesinde sanayi deki bir sorunun çözümüne yönelik ya da geliştirilecek yeni bir ürüne yönelik yapılan Ar-Ge çalışmaları neticesinde ortaya çıkan patentler katma değerli, ticari değeri yüksek patentler olmaktadır ve son derece kıymetlidir. 2020 yılının başında sağlık-sanayi işbirliği çalışma grupları oluşturulmuş, pandeminin ortaya çıkması ile oluşturulan grupların çalışmaları ivme kazanmıştır. Çalışma grupları Tıp Fakültesi ve Mühendislik Fakültesi akademisyenlerimiz ağırlıklı olmak üzere multidisipliner oluştuğu için ve bu çalışma gruplarının her biri o alandaki firmalarla eşleştirilip çalışmalarını direkt firmalarla yürüttüğü için ortaya çıkan patentler katma değerli, ürüne yönelik ve ticarileşme değeri son derece yüksek patentler olmuştur.
Dr. Öğr.Üyesi Cihan KABOĞLU
BursaTTO
Gen. Md.
Bursa Teknik Üniversitesi yenilikçi üniversite anlayışı ile teknik alanlarda ülkemizin ihtiyaç duyduğu, eğitim-öğretim ve araştırma stratejisini tematik üniversite konseptine göre yapılandırmaktadır. Üniversitemiz sahip olduğu güçlü akademik kadrosu ve araştırma olanakları ile ülkemiz adına değer üretmeyi görev edinmekte ve katma değeri yüksek teknolojiler için çalışmalarını sürdürmektedir. Çalışmaların hızlı, sonuç odaklı ilerlemesinde ve hız kesmeden sürdürülebilmesinde ise güçlü ve dinamik akademik kadromuz en önemli rolü oynamaktadır. Akademik kadromuz tarafından 2020 yılı içerisinde 11 ulusal patent, 2 adet uluslararası patent başvurusunda bulunulmuştur. Bursa Teknik Üniversitesi Teknoloji Transfer Ofisi A.Ş. (Bursatto) fikri sınai mülkiyet hakları ve üniversite sanayi işbirliklerinin artması için ilgili çalışmaları yürütmekte olup, patent, faydalı model başvurularının büyük çoğunluğu akademisyenlerimizin sanayi ile birlikte gerçekleştirdikleri çalışmaların bir sonucu olarak ortaya çıkmaktadır. 2020 yılı pandemi sürecinde Bursatto tarafından yürütülen üniversite-sanayi işbirliği kapsamında üretilen dokuma esaslı yıkanabilir yeni tip maske kumaşı; BTÜ Polimer Malzeme Mühendisliği ve özel sektör kuruluşu ortak çalışması ile BTÜ Merkezi Araştırma Laboratuvarı’nda (BTÜ MERLAB) geliştirilmiştir. Prof. Dr. Kenan Yıldırım tarafından “Koruyucu Maske Kumaşı” konulu patent başvurusu yapılmıştır. Patent başvurusunun ardından firma ile lisanslama anlaşması yapılmıştır. Pandemi sürecinde Ar-Ge çalışmaları çeşitli alanlarda yürütülmüştür bu alanlardan bazıları virüse karşı tıbbi farmokolojik ürün, malzeme ve polimer bilimi, elektrik-elektronik ve gıda alanları olarak özetlenebilir.
Kemal YAMANKARADENİZ
Destek Group
YK Başkanı
Bursa, limanı olan ciddi bir endüstri şehri. Bu gücüne ilave olarak son yayınlanmış istatistiklere bakıldığında 129 adet Ar-Ge merkezi ve 31 adet de tasarım merkezine sahip bir ilimiz. Buna ilave olarak iki adet üniversitesi mevcut. 2020 yılı patent sayılarının illere göre dağılımına baktığımızda 3413 adet başvuru sayısı ile İstanbul birinci sırada, 1057 adet başvuru sayısı ile Ankara ikinci sırada. Bursa ise 496 adet patent başvuru sayısı ile üçüncü sırada yer alıyor.
Dünya üzerinde var olan sağlık, dijital teknolojiler, medikal ekipmanlar konusundaki farkındalık ülkemizde de hissedildi ve bu sektörlerdeki başvuru sayılarının artış gözlemlendi.
Dünyada bugüne kadar yaklaşık 87 milyon patent başvurusu yapılmış, bunun yaklaşık 3 milyonunun üniversite kaynaklı olduğu görülüyor. Bu oran yüzde 3 civarında, tabi bu oran ülkeden ülkeye değişkenlik gösterebiliyor. Ülkemizde de TURKPATENT siciline yaklaşık 133 bin buluş dosyalandığı düşünüldüğünde, bunlardan 4 bin tanesi üniversite kaynaklı. Oran yüzde 3 civarında ve dünya ile uyumlu gözüküyor. Bursa coğrafi konum ve şehrin dinamikleri açısından büyük bir potansiyel içermektedir. Otomotiv şehri ve üretim kabiliyeti yüksek olması da bir cazibe merkezi olmasını sağlamaktadır. Bu potansiyel göz önüne alınarak Bursa’nın katma değeri yüksek olan sağlık sektörüne yönelmesi de yerinde olacaktır. Ülke olarak patent sayılarımızı her geçen gün daha da artırabilmemiz için katma değerli sektörlere odaklanılmalı, patentin lokomotifi olan büyük işletmelerin önlerindeki engeller kaldırılmalıdır. Ar-Ge alanına yapılan yatırımlar dünya standartlarına getirilmeli, patent veri tabanlarından bilgi üretimi yapılmalıdır. 2020 yılı ve sonrasını değerlendiren pek çok global rapora göre, sağlık sektör dinamiklerinin değişeceğini, yeni iş modellerinin gelişeceğini görüyoruz. Giyilebilir teknolojiler ve mobil sağlık uygulamalarının yaygınlaşması hastalıkların önlenmesine, teşhisine ve tedavisine yönelik gerçek zamanlı veriler sağlayacak. Başta akademik kurumlarla olmak üzere çeşitli kuruluşlarla iş birlikleri üzerine kurulu Ar-Ge modeli ön plana çıkacak. Bu noktada sağlık ekonomisinin ülke ekonomisine sağladığı katma değeri göz önünde bulundurursak, Türk bilim insanlarının yaptığı buluşların korunması ve geliştirdikleri yeni ürünler ve tıp sektöründeki Ar-Ge çalışmalarının patentlenmesi büyük önem taşıyor.
Erdem KAYA
Uluslararası Paten Birliği ve Erdem Kaya Patent
Başkanı
Bursa 2020 yılı patent başvuru sıralamasında 496 patent başvurusuyla İstanbul ve Ankara’nın ardından iller arasında üçüncü sırada yer alıyor. Diğer taraftan Bursa’nın patent başvuru sayısında bir önceki yıla göre yaklaşık yüzde 6 oranında bir düşüş de göze çarpıyor. Faydalı model başvurularına bakıldığında ise Bursa’nın 2020 yılında İzmir’in ardından 4. sırada yer aldığını görüyoruz. Buradaki iyi haber ise Bursa’da 2020 yılında yapılan faydalı model başvuru sayısının 2019’a göre yüzde 21 oranında artmış olması. TÜRKPATENT 2020 istatistiklerine baktığımızda tarım, gıda, tekstil ve mobilya sektörlerini kapsayan insan ihtiyaçları alanındaki yerli patent başvurularının bir önceki yıla göre %28 oranında arttığını görüyoruz. Bu artıştaki en büyük etki tabi ki pandemi nedeniyle yoğunlaşan sağlık alanındaki patent başvurularından geliyor. İkinci sırada ise elektronik-yazılım sektörü ve üçüncü sırada da makine-üretim teknolojileri sektörü yer almakta.
Üniversite sanayi işbirliği teknolojik kalkınma için olmazsa olmaz bir kavram. Bu noktada günümüzde ülkemizdeki tüm patent başvurularının yüzde 15’i artık üniversiteler tarafından yapılmakta ki bu çok güzel bir oran. Her başvurulan üniversite patenti aslında verimli bir üniversite-sanayi işbirliği için bir vesile. Bu konuda TÜBİTAK da 1702 kodlu patent tabanlı teknoloji transferi programı ile üniversite ve teknoloji geliştirme bölgelerindeki patentlerin sanayiye lisanslanması ya da satılmasını teşvik ediyor, bu süreçteki harcamalara yönelik önemli hibe destekler sağlıyor. Son olarak, üniversite-sanayi işbirliği noktasında henüz istenen noktada olmasak da aradaki sinerjinin her sene artarak devam ettiğini rahatlıkla söyleyebilirim.
Tüm dünya ve ülke ekonomimizde pandemi nedeniyle açılmış yaralar var ve bunların kapanması birkaç yılı alacaktır. Bu noktada 2021 yılında yerli patent başvurularında ciddi bir artış beklemezken Türkiye’den yurtdışına yapılan patent ve marka başvurularındaki hızlı artışın devam edeceğini düşünüyorum. Çünkü yerli pazardaki daralma her gün daha fazla şirketin ihracata yönelmesine sebep oluyor ve bu sayede özellikle kobi statüsündeki şirketler yeni yeni oradaki büyük fırsatları görmeye başladı. Bursa’ya gelirsek, krizleri en etkin şekilde fırsata çevirenler krizlere güçlü bir şekilde girenler ve bu süreçte ayakta kalabilenlerdir. Bu noktada böyle krizlerin güçlü ve kurumsal gelişimini başarıyla sürdüren büyük ya da küçük Bursa şirketleri için büyük fırsatları bünyesinde barındırdığını düşünüyorum.
Ömer KOCAKUŞAK
BTSO Tasarım Konseyi
Başkanı
Bursa İstanbul’dan sonra gerek ihracat rakamları gerekse sahip olduğu Ar - Ge veya tasarım merkezi sayısı gibi kriterler açısından Türkiye ikincisidir. Ancak Ankara’da bulunan savunma sanayi şirketleri ilaç sanayi gibi sektörel anlamda çok sayıda patent alan firmaların olması Bursa’yı 2. olmak noktasında zorlamaktadır. Fakat önümüzdeki zaman dilimi içerisinde Türkiye’nin ilk yerli otomobilinin Bursa’da üretilecek olması ve son dönemdeki gelişmeler ile Bursa hakkettiği daha üst sıraları patent başvuru sayısı açısından görecektir. Pandeminin ilk yılı olan 2020 yılında ülkemiz, gelişmiş ülkeler arasında, özellikle sanayi alanında büyüyen iki ülkeden bir tanesidir. Bu durum patent sayılarına da yansımıştır. Hatta öyle ki ülkemiz dünya sıralamasında patent başvuru sayısı itibariyle 2020 yılı değerlendirildiğinde 10. sırada yer almıştır. Ülkemizin pozitif yönde ayrışmasında patent sayılarına baktığımızda belirli sektörlerden ziyade imalat yoğun tüm sektörlerin etkili olduğunu görüyoruz. Bunun arkasında ise gerek üretimi asla elden bırakmayan ülkemizin genel konjonktürünün ve gerekse de dünyadaki pandemi kaynaklı üretim lokasyonlarının değişikliğinin payı olduğunu görüyoruz. Ülkemizde patent başvurularının yüzde 90’dan fazlası sanayi kuruluşları tarafından gerçekleştirilmektedir. Ancak son yıllarda özellikle üniversite akademisyenleri tarafından da önemli sayıda patent ve faydalı model başvurusu yapıldığını görmekteyiz. Bunun arkasında üniversitelerin eskiye göre çok daha fazla sanayi ile ortak projeler yapıyor olması düşünülmelidir. Akademik bilgi ile sanayinin pratik bilgisinin buluşması anlamında üniversite odaklı patent başvurularının yapılmasını önemsiyorum. 2021 yılında Türkiye’nin 2020 yılında yakaladığı ivmeyi artırarak sürdüreceğini düşünüyorum. Zira bir yıldır bekleyen talep ve üretim odaklarının yer değiştirmesi Türkiye’nin coğrafi stratejik konumu gibi faktörler Türkiye’deki üretim kapasitesini artıracaktır. Üreticimiz Ar - Ge ve patent entegrasyonunun önemini anlamıştır. Artacak olan üretim paten sayılarına pozitif yönde ayrışarak yansıyacaktır.
Semra BAYKAN
Hedef Patent
Gen. Md.
Bursa, her yıl olduğu gibi 2020 yılında da Türkiye’deki öncü şehirlerden biri. Bir sanayi şehri olduğu için bu sıralamanın böyle olması çok normal Tasarım tescilinde 2. sırayı alması kuşkusuz tekstil ve mobilya sektörünün ana şehirlerinden biri olmasına bağlı. Bu yüksek sıralamaya rağmen 2019 yılına göre karşılaştırdığımızda tasarımda toplam başvuru sayısında yüzde 20’lik bir düşüş söz konusu. Daha önceki yıllarda her zaman artan bir ivme gösterirken bu düşüş pandemi dönemi için beklenen bir düşüştü. Bunun yanı sıra faydalı model ve marka başvuruları 2019 yılına göre Bursa’da yine de artış göstermiş durumda. Bursa genel olarak makine, otomotiv, tekstil ve mobilya üretici ve yan sanayisi üzerine kurulu bir şehir. Bu sıralamada çok fazla değişiklik söz konusu değil. Yine bu sektörler Bursa’nın nabzını oluşturan ve her zaman ön planda olacak sektörlerden. Fakat gelişen bir sektör olarak Türkiye’de olduğu gibi Bursa’da da sağlık malzemeleri; özellikle maske, dezenfektan ve tulum üretimi ile ilgili faaliyet gösteren yeni yerler açıldığı gibi var olan işine bu üretimleri ekleyen firmalar oldu. Bunun yanı sıra maske ve tulum üretimi makineleri üreten firma sayıları arttı. Genel olarak piyasalardan hissettiğim kadarı ile de önceki yıllara göre bu sektörlerde artış yaşandı. Zaten günümüzde üniversitelerden yapılan patent başvuru sayısında da büyük yükseliş var. 2020 yılının verilerine baktığımızda Uludağ Üniversitesi patent başvuru sayısında Bursa’da 4. sırada yer alıyor. Bu işbirliği oldukça önemli. Burada bilgiyi üretecek ve araştıracak olan üniversitelerdir, üretecek olan da sanayi. Yine burada devlet destekleri çok önemli. Sanayi, üniversite ve devlet işbirlikleri, inovasyonun artması, ürünün üretilebilmesi ve finansmanının karşılanabilmesi anlamında gelişmeyi teşvik edecek rol oynayacaktır. Online satışların artması, burada marka tescil zorunluluklarının getirilmesi marka başvuru sayısını arttıracak düşüncesindeyim. Keza ilk 3 aylık döneme baktığımızda geçen senenin nerdeyse yüzde 30’unu şimdiden karşıladığını görüyoruz. KOSGEB destekleri ile de pek çok sınai mülkiyet tesciline hibe destekler verildiği için bu yıl sayıların geçen yıla göre artacağı inancındayım.
Ayşe SEZEN
Buluş Patent
Firma Yetkilisi
Fikri ve sınai haklara ilişkin yoğun ve etkin çalışmaların yürütüldüğü ülkemizde, 2017 yılı itibariyle, 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu’nun yürürlüğe girmesiyle büyük gelişme kaydedilmiştir. Sınai Mülkiyet Kanunu’nun getirdiği subjektif katma değer, başvurulara yansımış ve ülkemiz başta marka olmak üzere, tasarım, faydalı model ve patent gibi birçok sınai hakların korunmasına ilişkin dünya genelinde en çok başvuru yapılan ülkeler arasına girmiştir. 2021 yılı raporları gösteriyor ki patent liginde dünyada medikal teknolojiler alanındaki başvurular ipi göğüslüyor. Dijital iletişim, bilgisayar teknolojileri alanında ki başvurular da yadsınmayacak derecede artış göstermiş. Amerika Birleşik Devletleri kendisini izleyen Almanya’nın başvuru sayısının neredeyse iki katı başvuru sayısına ulaşmış. Türkiye ise dünya genelindeki patent başvuru rakamları listesinde 24. sırada yer aldı.
Türkiye 2020 raporlarına göre yerli ve yabancı toplam 18.705 patent başvurusu ile bir önceki yıla göre -6,08% bir düşüş yaşadı. Dünya genelinde yaşanılan pandemi süreci ile ülkemizi diğer ülkelerle kıyasladığımızda kabul edilebilir bir rakam olarak karşımıza çıkıyor. Diğer taraftan patente ki düşüşün aksine marka başvurularımız bir önceki yıla göre yüzde 27 artış ile 170 bin seviyelerine ulaştı. Tasarım tescil başvuruları da nispeten önceki yıla oranla yüzde 3 artış kaydederek toplam 48 bine ulaşmıştır.
Bu veriler ışığında Türkiye’nin küresel rekabet gücünün fikri ve sınai haklardan geçtiğini özümsediği varsayımına ulaşılabilir. Umudumuz teknoloji seviyesi yüksek sektörlere verilen teşvik ve hibeler ile katma değeri yüksek, ticarileştirilebilir sınai hakların yaygınlaşmasıdır. Öngörümüz odur ki, gerçek veya tüzel kişilerin fikir ürünlerini etkin kullanabildikleri, ticarete konu edebildikleri ve kendilerine gelir sağlayabilecekleri bir varlık haline getirebilmeleri, niteliği yüksek fikri ve sınai hakların tescil başvurularını artıracaktır.
İlk çeyrekte 52 bin başvuru
Türk Patent ve Marka Kurumuna (TÜRKPATENT) koronavirüs salgınının gölgesinde bu yılın ilk 3 ayında 48 bin 325’i yerli olmak üzere toplam 52 bin 164 marka başvurusu yapıldı.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığına bağlı TÜRKPATENT’in sınai mülkiyet verilerinden derlenen bilgiye göre, kuruma yapılan patent başvuru sayısı yılın ilk çeyreğinde 1983’ü yerli, 2 bin 155’i yabancı olmak üzere 4 bin 138 oldu.
Söz konusu dönemde kuruma 48 bin 325’i yerli, 3 bin 839’u yabancı olmak üzere toplam 52 bin 164 marka başvurusunda bulunulurken, yerli marka başvuru oranı yüzde 92,6 olarak kayıtlara geçti.
Yılın ilk çeyreğinde Kovid-19 salgınının sürmesine karşın geçen yılın aynı dönemine kıyasla yerli marka başvuruları yüzde 46,9, toplam marka başvuruları yüzde 41,6 ve yerli patent başvuruları yüzde 27,6 artış gösterdi.
Bu dönemde 1516’sı yerli olmak üzere 1530 faydalı model başvurusu yapıldı. Yerli faydalı model başvuru oranı da yüzde 99,1 olarak belirlendi.
Mart sonu itibarıyla tescil sayıları markada 19 bin 483’ü yerli olmak üzere toplam 24 bin 216, patentte 835’i yerli kategoride toplam 2 bin 972, faydalı modelde 458’i yerli toplam 472, tasarımda 10 bin 933’ü yerli toplam 11 bin 947 olarak kaydedildi. Söz konusu dönemde 12 bin 812’si yerli, 269’u yabancı, 1316’sı Lahey Sistemi üzerinden uluslararası başvuru olmak üzere, toplam 14 bin 397 tasarım başvurusu gerçekleştirildi. Yerli tasarım başvurusu oranı yüzde 89 olarak kayıtlara geçti.
2020 yılı MARKA başvuruları
Başvuru Sayısı Başvuru Sahibi
118 BURSALI TEKSTİL SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ
43 MKP SÜT ÜRÜNLERİ SAN. VE TİC. A. Ş.
40 SEDEF GIDA MADDELERİ PAZARLAMA VE TİCARET
33 MYD ENDÜSTRİYEL KİMYEVİ MADDELER SANAYİ TİCARET
29 TURAN TURAN KEMİK KAS EKLEM SAĞLIĞI HİZMETLERİ
26 MUSTAFA ÖZDEMİR
24 YEŞİLYAYLA KESİCİ ALETLER MADENİ EŞYA VE İNŞAAT
21 BURULAŞ-BURSA ULAŞIM TOPLU TAŞIM İŞLETMECİLİĞİ
18 ÇİLEK MOBİLYA ANONİM ŞİRKETİ
18 PUSULA KOLEJLERİ BİLİŞİM SİSTEMLERİ EĞİTİM MATBAA
17 BURSA TİCARET VE SANAYİ ODASI
16 T-BİYOTEKNOLOJİ LABORATUVAR ESTETİK MEDİKAL
16 FLOTEKS PLASTİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ
14 AROMA BURSA MEYVE SULARI VE GIDA SANAYİ ANONİM
14 HALUK ÖZBEK
14 BİOCARE PHARMACEUTİCAL KOZMETİK ECZACILIK
2020 yılı PATENT başvuruları
Başvuru Sayısı Başvuru Sahibi
23 FLOTEKS PLASTİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ
14 SÜTAŞ SÜT ÜRÜNLERİ ANONİM ŞİRKETİ
13 BURSALI TEKSTİL SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ
12 BURSA ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ
10 TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ
9 AKYAPAK ULUSLARARASI DIŞ TİCARET MAKİNA SAN
9 PAKSAN MAKİNA SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ
6 DURMAZLAR MAKİNA SANAYİ VE TİCARET ANONİM
6 GÖKÇELİK ÇELİK EŞYA SANAYİ VE TİCARET
6 KIVANÇ ÖNEM
5 BURSA TEKNİK ÜNİVERSİTESİ
5 COŞKUNÖZ KALIP MAKİNA SANAYİ VE TİCARET
5 E.K.D. OTOMOTİV METAL KALIP PLASTİK ELEKTRİK
5 EVİNOKS SERVİS EKİPMANLARI SANAYİ VE TİCARET
5 KİEL KOLTUK SİSTEMLERİ SANAYİ VE TİCARET
5 MUHAMMET AHISKALI
4 AKYOL MOBİLYA ORMAN ÜRÜNLERİ SANAYİ VE TİC
4 AYDINLAR RESİM ÇERÇEVE TEKSTİL MAK. İTH. İHR. SAN.
4 FKT KOLTUK SİSTEMLERİ ÜRETİM VE DAĞITIM SAN
4 KILIÇLAR ÇELİK KONSTRÜKSİYON DEMİR VE SAÇ TİC.
2020 yılı TASARIM başvuruları
Başvuru Sayısı Başvuru Sahibi
47 BURSALI TEKSTİL SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ
15 TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ
15 ÇİLEK MOBİLYA ANONİM ŞİRKETİ
14 OYAK RENAULT OTOMOBİL FABRİKALARI A.Ş.
10 İPEKER TEKSTİL TİCARET VE SANAYİ ANONİM ŞİRKETİ
9 PAKSAN MAKİNA SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ
8 PAKKENS YEDEK PARÇA VE MAKİNA SANAYİ VE TİC.
7 DEPAR MOBİLYA SAN. VE TİC. A.Ş.
7 MELTEM MODÜLER MOBİLYA, KOLTUK SANAYİ VE TİC.
6 EVİNOKS SERVİS EKİPMANLARI SANAYİ VE TİC.
6 BÜROSİT BÜRO DONANIMLARI SANAYİ VE TİCB
6 NURHAS MOBİLYA SANAYİ VE TİC
6 BALKANOĞLU AYAKKABI GIDA VE TEKSTİL SANAYİ TİC
6 İNOVA KOLTUK SİS.ARAÇ TASARIM OTO.SAN. VE TİC
6 ALER MOBİLYA ORMAN ÜRÜNLERİ İNŞ TAŞIMACILIK
5 GÖKÇELİK ÇELİK EŞYA SANAYİ VE TİC
5 4M MOBİLYA DEKORASYON İNŞAAT SANAYİ VE TİC
5 ÜÇGE MAĞAZA EKIPMANLARI PAZARLAMA SAN.TIC
5 DURMAZLAR MAKİNA SANAYİ VE TİC.
