Semih AYDIN
Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’a “Yeşil OSBé tanımı eklenmişti. Bu kapsamda, Yeşil OSB, kaynak ve enerji verimliliği, yalın üretim, endüstriyel atık işbirliği ve çevreye duyarlı uygulamaları ile öne çıkan çevresel, ekonomik, sosyal ve yönetimsel açıdan Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca belirlenen kriterler çerçevesinde Türk Standartlar Enstitüsü (TSE) tarafından sertifikaları kapsayacak.
Yeşil OSB olmak için hazırlanan projeler, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nda kredilendirilecek ve öncelikli olarak değerlendirilecek. Dünya Bankası tarafından desteklenen ve Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yürütülen Yeşil OSB projesi, organize sanayi bölgelerinin çevresel, ekonomik, sosyal ve yönetim performanslarının iyileştirilmesi ve bu konuda kalıcı çözümler üretilmesini amaçlıyor. Projeyle aynı zamanda yeşil rekabetçiliği artırılması da hedefleniyor.
AB Yeşil Mutabakatı kapsamında Türkiye’nin Avrupa pazarındaki gücünü koruması ve geliştirmesi açısından önem taşıyan yeşil dönüşüm süreci Bursa için de oldukça önem taşıyor. Türkiye’nin üretim üssü olan Bursa’da hem organize sanayi bölgeleri hem de firmalar yeşil dönüşüme hızla ayak uydurarak ihracattaki gücünü korumayı istiyor.
Bursa’daki OSB’lerin başkanları, bölgelerindeki yeşil dönüşüm ve “Yeşil OSB” başvurularını Ekohaber’e anlattı.
Hüseyin DURMAZ
Bursa OSB YK Başkanı
Örnek olmaya devam ediyoruz
Yeşil OSB Sertifikasyon Sistemi için başvuru süreci iki aşamadan oluşmaktadır. Bursa OSB olarak; 1. aşama olan Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından belirlenen ön kriterleri içeren başvurumuz Mekansal Yönetim ve Dijitalleşme Projesi (MEYDİP) üzerinden 23 Şubat 2023 tarihinde yapılmıştır ve değerlendirme aşamasındadır.
Ülkemizin ilk organize sanayi bölgesi olarak pek çok konuda örnek olduğumuz gibi yapmış olduğumuz çevreci yatırımlarla da örnek olmaya devam ediyoruz.
Bursa OSB, 2018 yılında Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile koordineli bir şekilde Dünya Bankası’nın sürdürdüğü Yeşil OSB projesinde yer alan Bursa’nın tek ve ülkemizin de 4 OSB’sinden biridir.
Bursa OSB su döngüsü ile de kaynak verimliliği açısından örnek teşkil etmektedir. Bursa OSB proses suyunu kendi üretiyor.
Bursa OSB Su Üretim Tesisi, Nilüfer deresinden aldığı atık suyu, arıtarak bölgedeki firmalara proseste kullanılmak üzere dağıtıyor. Su Üretim Tesisi ile hem kirletilerek doğaya bırakılan su kullanılarak ekonomiye katkı sağlanıyor, hem de şehir şebekesinin de beslendiği doğal kaynaklardan elde edilen suyu tüketmeyerek şehre 1 baraj kadar katkıda bulunuyor. Bu sayede ayda 1 milyon metreküp temiz su tasarrufu sağlanıyor.
Türkiye’nin ilk OSB’si, 1998’de ve 2005’te devreye aldığı arıtma tesisini 7/24 işletiyor. Tesis, toplamda 48 bin metreküplük mega kapasiteye sahip . Bursa OSB 2004’te ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi, 2005 ‘te ISO 45001 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi, 2013’te ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemi , 2020’de Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Sıfır Atık Belgesi’ni aldı.
Kanal bağlantı İzin belgeleri, Proses suyu Günlük analiz sonuçları, Arıtma tesisi çıkış suyu analiz raporları firmalara sunuluyor.
Ayrıca Bursa OSB Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Dünya Bankası’nın ulusal çerçevede bir Yeşil OSB politikası oluşturmak amacıyla başlattıkları çalışmalara pilot bölge olarak katılarak çalışmalarını sürdürüyor.
Bursa OSB bölgesindeki fabrikalarda kullanılan teknolojik ömrünü tamamlamış elektrik motorlarının verimli ve çevreye duyarlı motorlar ile değiştirilmesi projesinde öncü rol oynuyor.
Bursa OSB, BOSİAD’la Çevreye Duyarlı Sanayi Tesisi Yarışması gibi sosyal sorumluluk projeleri ile de Yeşil Mutabakatın toplumsal bilinçlendirme kriterini de yerine getiriyor.
Yeşil Bursa’nın yeşil OSB’si kirlettikten sonra temizlemek yerine kirletmeden üretim yaklaşımını sanayicisiyle birlikte kabullenerek uyguluyor. BOSB Yeşil Mutabakat Kriterleri doğrultusunda geçmişten gelen yatırım ayrıcalıklarına yenilerini de ekleyerek sürdürüyor.
Sürdürülebilir, kaynak etkin ekonomiye geçiş ve ülkemizin küresel değer zincirlerine entegrasyonunun geliştirilmesi çalışmalarını yıllardır sürdüren Türkiye’nin ilk OSB’si olan Bursa OSB, Yeşil Mutabakat’a uyum konusunda da yapmış olduğu yatırımlarla sanayicisine avantajlar sağlıyor.
Erol GÜLMEZ
NOSAB YK Başkanı
Yeşil OSB’nin işlevselliğe kavuşması önemli
Çevreyle barışık ve plan bir üretim ağının garantörü olan organize sanayi bölgeleri için “Yeşil OSB” tanımının işlevselliğe kavuşması çok anlamlı. NOSAB olarak bizim çevre politikamızda da verdiğimiz hizmetleri çevreci yaklaşımla gerçekleştirmek, doğal kaynakları verimli kullanarak üretim/hizmet yapılmasını sağlamak ve teşvik etmek, temiz ve sağlıklı çevre, sürdürülebilir yaşam alanları oluşturmak başlıkları yer alıyor. Atıkların hava, toprak ve suyu kirletmeden bertaraf edilmesini sağlamak ve firmalarımıza gerekli önlemleri aldırmak bizim öncelikli görevlerimizden bazılarıdır.
Biz, Yeşil OSB ön değerlendirme başvurumuzu Ocak ayında yaptık, şu an sürecimiz devam ediyor. Türkiye’de örneği az bulunan Endüstriyel Atıksu Arıtma Tesisi’ne ilaveten, yeni bir biyolojik arıtma kurmak için de çalışmalara başladık. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Dünya Bankası Finansmanlı Türkiye Organize Sanayi Bölgesi Projesi kapsamında, “Nilüfer OSB Sanayicisinin rekabet gücünü arttıracak Yeşil Enerjili NOSAB Ortak Biyolojik Arıtma Tesisi” projemiz onaylandı. Söz konusu projeyle, endüstriyel nitelikli atıksularımızın arıtıldığı NOSAB Endüstriyel Atıksu Arıtma Tesisi’nin kapasitesi yüzde 50 artırılacak, BUSKİ tarafından arıtılan evsel nitelikli atıksularımız yeni yapılacak Biyolojik Arıtma Tesisimizde arıtılacak, ayrıca yapılacak arıtma tesisi çatısına GES yapılarak, arıtma tesisimizin enerjisinin bir kısmı yeşil enerjiden sağlanacak. Bu projenin yanı sıra, GES’in diğer proje alanı NOSAB İdari Hizmet Binası çatı uygulaması olacak. İdari Hizmet ve Endüstriyel Atıksu Arıtma Tesisi binamızın çatılarına toplam 480 kWe gücünde GES kurulumuna başlandı ve 2023 yılında tamamlanması planlanıyor. Firmalarımız da GES dönüşümüne uyum sağladı, fabrika çatılarına GES dönüşümü için firmalarımızdan başvurular alıyoruz. Şu an değerlendirme sürecinde olan fabrikamız da var, kurulumu tamamlanmış olan da var. Mevcut durumda 6298 kWe gücünde 12 adet firmamız güneş enerji santralinden elektrik üretiyor. 2020 yılında Sıfır Atık Belgesi de almıştık, bu konuda fabrikalarımıza eğitimler ve bilgilendirmeler yapıyoruz. Tüm bunların sürdürülebilirliği için çevre ve enerji yönetim sistemlerinin de bölgemizde işler olması gerekiyordu. ISO 14001 ve 50001 belgelerini alarak hizmet kalitemizi sürekli iyileştirmeye çalışıyoruz. Bunların yanında, toplam bölge büyüklüğümüzün yüzde 8,15’i yeşil alandan oluşuyor ve en az 20 yıllık, yaklaşık 20 bin adet ağacımız bulunuyor. Söz konusu ağaçların, havadaki karbonun tutulmasına, havaya oksijen verilmesine ve hava kalitesine önemli katkısı var.
Levent ESKİ
DOSAB YK Başkanı
Birçok kriteri sağlıyoruz
Yeşil OSB sertifikasyonu ön kriterleri arasında bulunan TS EN ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi ve TS EN ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemi Belgeleri için TSE’ye belge geçişi yapılması zorunluluğu bulunmakta. Bölge Müdürlüğümüz faaliyetleri için 4 yönetim sistemi belgesi bulunmakla birlikte bu belgeler için çalışmış olduğumuz farklı belgelendirme kuruluşu ile yapmış olduğumuz sözleşme süresi bitimi ile Temmuz ayı içerisinde TSE’ye başvuru yapıldıktan sonra Yeşil OSB başvurumuzu gerçekleştireceğiz.
DOSAB bugüne kadar gerçekleştirdiği faaliyetler kapsamında çevreye duyarlı üretim modelini benimseyerek Yeşil OSB olma yolunda birçok kriteri sağlamaktadır.
DOSAB, çevresel etkilerin en aza indirilmesi ve doğal kaynakların korunması için birçok proje hayata geçirdi. 2007 yılından bu yana faaliyette olan Merkezi Atıksu Arıtma Tesisi kapasitesi 2019 yılı itibariyle 82.500 m3/gün’e çıkarılmış ve ülkemizde ilk olarak endüstriyel atıksu için büyük ölçekli membran biyoreaktör (MBR) tesisi ve ters osmoz (RO) üniteleri ilavesi ile atıksu geri kazanımı sağlanarak, katılımcı firmalara geri kazanılmış su verilmesi sağlanmaktadır. Bölgedeki katılımcı firmalara yönelik olarak Katı Atık Yönetimi Hizmeti verilmekte olup buna ilave olarak Sıfır Atık Yönetmeliği kapsamında Sıfır Atık Belgesi alınmıştır. Sıfır atık uygulama esasları çerçevesinde Bölgede oluşan geri dönüştürülemeyen tekstil atıklarının ayrı olarak toplanarak Arıtma Tesisi bünyesinde bulunan Çamur Yakma Tesisinde arıtma çamuru ile yakılarak enerji geri kazanımı yapılması projesi hayata geçirilmiş olup projenin belgelendirme süreci devam etmektedir. Yeşil OSB Sertifikası özellikle AB ülkelerinde akreditasyonunun sağlanması ile DOSAB katılımcılarına özellikle Yeşil Mutabakat çerçevesinde artı değer getirecektir.
Yalçın TOY
Kayapa OSB YK Başkanı
Çevreye ve sürdürülebilirliğe önem veriyoruz
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımız tarafından Yeşil OSB sertifikasyon sistemi başvuru kılavuzunun yayınlaması akabinde hem başvurumuzu yapabilmek hem de Yeşil OSB Sertifikası’nı alabilmek için Kayapa OSB olarak çalışmalarımızı başlattık. Bildiğiniz üzere; yayımlanan kılavuzda 6 maddeden oluşan ön kriterler tablosu var, başvuru içinde ön kriterlerin sağlanması zorunlu. Bu kapsamda Bölge Müdürlüğü çalışanlarımızın yürüttüğü çalışmaları kısaca özetlersem; ilk olarak entegre yönetim sisteminin parçası olan ISO 14001 ve Enerji Verimliliği sistemi olan ISO 50001 çalışmalarımız devam ediyor. Bununla beraber aktif olan Bölgemizde birden fazla GSM ruhsatına sahip firmamız faaliyette, diğer taraftan atık sularımızın arıtılması içinde Hasanağa OSB ile protokol imzalamış bulunmaktayız. Çalışmalarımız tamamlanınca vakit kaybetmeden sertifikasyon başvurumuzu yapıyor olacağız.
Gelecek nesillere bırakacağımız dünyanın bir parçası olan Kayapa Organize Sanayi Bölgemizde de, mevcut kaynaklarımızı tüketme alışkanlığımızın ekolojik dengeyi bozmadan, doğaya saygılı, yeşili koruyan ve her türlü kaynağın sürdürülebilir olması yönünde şekillendiriyoruz. Ayrıca içinde yaşadığımız çevrenin korunması ve sürdürülebilir olmasına önem veriyor ve bu yönde her adımı kararlılıkla atıyoruz.
Kayapa OSB olarak Yeşil OSB olduğumuzda; ekolojiye, çevreye, doğal kaynaklara saygılı ve sürdürülebilir geleceği olan sağlıklı bir bölgede ve çevrede olacağız.
Enes ÇELİK
Uludağ OSB YK Başkanı
Sorumluluklarımızı yerine getiriyoruz
Bölgemiz karma bir OSB olsa da ağırlıklı tekstil sektöründen oluşmaktadır. İhracat ağırlıklı çalışan firmalar çoğunlukla çevreci üretim ve çevreci ürün yapma bilincinde hareket ederek bu dönüşüme ayak uydurmaktadır. Bu dönüşümün bir parçası olarak, Eko etiket, yaşam döngüsü analizi, temiz üretim tekniklerinin uygulanması, ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi uygulamaları sürdürülebilir enerji sistemleri ve enerji verimliliği, sıfır atık projesi, baca gazlarında filtre sistemleri gibi birçok konuda gerekli önlemleri alarak sorumluluklarımızı yerine getirmekteyiz.
Bölgemizde ihracat yapan belli başlı firmaların Ar-Ge projeleri ve yeşil dönüşüm altyapılarını bu döngüye uyumlu olarak değerlendirmekteyiz. Bölge olarak özellikle dijitalleşme ve sürdürülebilirlik konularında sanayicimize destek olmak ve firmaların bilincini artırmak adına üniversite-sanayi iş birliğinin kapsamında protokoller yaparak Ar-Ge çalışmalarına destek veriyoruz. Bölgemizde üretim yöntemine göre değerlendirme yapılarak geri dönüşüme yönelik malzeme kullanımı yapılmaktadır. Geri dönüşümün yaygınlaştırılması amacıyla bölgemizde seminerler ve konferanslar düzenlenmektedir. OSB yönetimi olarak suyun tekrar geri dönüşünü sağlayacak endüstriyel tesisler planlıyoruz. OSB’miz Bursa’daki Yeşil Çevre Atıksu Arıtma Kooperatifine üye. Bölge firmalarımız atık su deşarjlarını buraya yapıyor. Yakın vadede, ileri arıtma tesisi kurarak tesislerin kullandığı suyu arıtarak tekrar üretimde kullanılmasını sağlamak için geliştirdiğimiz bir proje ile yerüstü suyunu bölgemize taşıyarak su sorunumuza çözüm bulmak üzere çalışmalarımız devam etmektedir.
