Sanayi, ticaret erbabı, iş profesyonelleri hatta mahkemeye icraya yolu düşen vatandaş bilir teminat mektuplarını. Özetle ve kabaca bir banka, üçüncü bir kişiye karşı sizin yükümlülüğünüzü, borcunuzu belirli bir limite kadar garanti (bilinen anlamda kefillik) eder.
Bankadan aldığınız teminat mektupları limiti kadar bir yerde kredi kullanmışsınızdır. Nakit olarak almamışsınızdır adına da bu nedenle öteden beri “gayrı nakdi kredi” denir. Bankaya bu kıyağının (!) karşılığında mektup limitine göre yıllık komisyonlar ödenir.
Elbette banka size vereceği yüz bin liralık teminat için bir o kadar da taşınmaz ipoteği ya da döviz hesabı, kişisel kefaletler vs. vs. karşılık teminatlar alır. Hatta banka durumunuzu riskli gördüğü anda karşılığının nakit yatırılmasını ihtar eder, yatırılmadığında icraya/mahkemeye başvurabilir.
Bu kullandığınız mektup tutarı gayrı nakdi kredi olduğu için de sizin toplam kredileriniz içinde yer alır. Hakikaten başka bir krediye ihtiyaç duyduğunuzda da çok kez kredi limitinizi bir o kadar düşürür.
Bazı durumlarda misalen prosedür gereği, hemen hemen hiçbir riski olmayan mektup ya da mektuplarınız kurumlarda boş yere yatarken ve siz komisyonlar öderken kredi ihtiyacınızda pat diye negatif unsur olarak karşınıza çıkar daraltır sizi. Ancak, 2017’de ihale mevzuatımıza giren bir başka garanti kredi enstrümanı var. “Kefalet sigortası” denen bir tür. Dünyada uygulamaları oldukça fazla.
Burada bankalar bir yana bırakılarak artık sigorta şirketleri devreye giriyor.
Özellikle kamu ihalelerine sıklıkla girip teminat mektubu ihtiyaçlarını bankalardan sağlayan kesim için önemli bir nefes imkanı.
Kefalet sigortası ya da kefalet sigorta senedi için bir sigorta şirketi ile anlaşıyorsunuz. Gerekli belgeleriniz şirket tarafından inceleniyor. Bankaların, kreditörlerin yaptığı klasik risk araştırması ve sağlanan belgeler sonrası kısa sürede sigorta şirketinden teminat mektubu fonksiyonuna sahip bir belge alıyorsunuz.
Sigorta şirketinden aldığınız kefalet senedini kamu ihalesi yapan organlara veriyor ve işinizi görüyorsunuz. Çok iyi araştırdığımı belirtemem ancak haricen edindiğim bilgilere göre komisyonları çok daha uygun ve süratle neticeleniyor. Faydası, yukarıda belirttiğim gibi, kredilerinizi etkilemiyor, kredi limitinizi düşürmüyor.
Pratikteki bir diğer özel faydası, Allah göstermesin kefalet sigortası poliçeniz bozuldu ve sigorta şirketine karşılığını hemen ödeyemediniz mahkemelik oldunuz. Bir bankayla mahkemelik olmaktan kırk bin kere iyidir, çünkü banka sizden şirketiniz ve geçmiş kefillerinden sülalenizden aldığı tüm imzalarla karşınıza çıkıyor. Eski ortaklarınızı dahi hatırlıyor. Bir de bu açıdan bakın.
Kefalet sigortasının ihtiyati haciz ve tedbirler için yargı yerlerinde, mahkemeler de dahil olmak üzere teminat mektuplarının kabul gördüğü tüm alanlarda yaygınlaşması vatandaş, şirketler için ekstra imkan olacaktır. Şimdilik kamu İhale mevzuatında var ve anladığım kadarıyla pek bilinmeyen bir enstrüman.
Haftaya bu satırlarda buluşmak dileği ile.
