ÖZEL HABER - HIDIRCAN KAYA
Otomotiv devi Oyak Renault, 175,5 milyar TL'lik cirosuyla listenin zirvesinde yer alırken, Tofaş ve Zorlu Enerji gibi şirketler de ciro ve ihracatta öne çıkan isimler oldu. Özdilek AVM ve Tekstil 99 sıra yükselirken Aunde Teknik Tekstil 59 sıra geriledi.
Capital Dergisi’nin hazırladığı Türkiye’nin En Büyük 500 Özel Şirketi Listesi'nde Bursa’dan 22 firma yer aldı. Listenin zirvesinde otomotiv sektörünün devleri Oyak Renault ve Tofaş yer alırken, metal ve tekstil sektörleri de güçlü ihracat performanslarıyla dikkat çekti. Gıda ve çimento gibi sektörlerde faaliyet gösteren firmaların ise iç pazara dönük üretim stratejisi ön plana çıktı. Veriler, Bursa’nın sanayi çeşitliliği ve global rekabet gücünü bir kez daha ortaya koydu. Bursa, Türkiye’nin en büyük 500 özel şirketi listesinde 22 firmayla güçlü bir temsil sergiledi. Otomotiv sektörü ihracat ve ciroda başı çekerken, metal ve tekstil firmaları da küresel pazarda iddialı konumlarını korudu. Veriler, Bursa’nın sanayi gücünün sadece otomotivle sınırlı olmadığını, çok sayıda sektörde sürdürülebilir büyüme potansiyeline sahip olduğunu gösteriyor.
Otomotiv sektörü ihracatın lokomotifi olmaya devam ediyor
Bursa ekonomisinin lokomotifi olan otomotiv sektörünün hem ciro hem de ihracat rakamlarında açık ara önde olduğu görülüyor. Oyak Renault, 175,4 milyar TL'lik cirosuyla listenin zirvesinde yer alırken, 3,7 milyar TL'yi aşan ihracatıyla da toplam ihracatın yarısından fazlasını tek başına gerçekleştirerek Bursa'nın ihracat şampiyonu unvanını koruyor. Tofaş, 120,2 milyar TL'lik cirosuyla ikinci sırada yer alırken, 584,5 milyon TL'lik ihracatıyla da sektördeki gücünü pekiştiriyor. Beyçelik Gestamp Otomotiv ve Karsan Otomotiv gibi diğer firmaların da yüksek ciro ve ihracat rakamları, sektörün Bursa için ne kadar kritik olduğunu gösteriyor. Bu veriler, Bursa'nın Türkiye'nin otomotiv üretim ve ihracat üssü olma kimliğini bir kez daha tescilliyor.
Metal ve tekstil sektörleri ihracatta ikinci plana ortak oluyor
Otomotivden sonra en yüksek ihracat performansını sergileyen sektörler, metal ve tekstil oldu. Borçelik Çelik Sanayi, 46,6 milyar TL'lik cirosuna karşılık 409,4 milyon TL ihracatla metal sektörünün önde gelen oyuncularından biri. Asil Çelik Sanayi ve Doktaş Dökümcülük de benzer şekilde yüksek ciro ve ihracat rakamlarıyla dikkat çekiyor. Yeşim Satış Mağazaları, 11,1 milyar TL cirosuyla 296,8 milyon TL'lik ihracat yaparak tekstil sektörünün ihracat liderliğini üstleniyor. De Teknik Tekstil 229,4 milyon TL'lik, Almatex Tekstil ise 29,4 milyon TL'lik ihracatıyla sektörün diğer önemli oyuncuları arasında yer alıyor. Bu rakamlar, Bursa'nın geleneksel sanayi kollarının global pazardaki rekabet gücünü koruduğunu ve kentin ekonomik çeşitliliğine katkı sağladığını gösteriyor.
Gıda sektörü iç pazara odaklanıyor
Analizdeki bir diğer önemli bulgu ise, gıda ve hayvancılık sektörünün ihracat-ciro oranının diğer sektörlere göre oldukça düşük olmasıdır. Sütaş, 37,4 milyar TL'lik cirosuna rağmen 19,3 milyon TL ihracat gerçekleştirirken, Hastavuk Gıda da 9,5 milyar TL'lik cirosuna karşılık 57 milyon TL ihracat yaptı. Bu durum, gıda sektöründeki firmaların üretimlerinin büyük bir bölümünü iç pazar taleplerini karşılamak için kullandığını ortaya koyuyor. Pyrsian Kablo, Bursa Çimento ve Gemlik Gübre gibi farklı sektörlerdeki firmaların da yüksek ciro ve ihracat rakamları, Bursa sanayisinin ne kadar çeşitlilik gösterdiğini kanıtlıyor. Sonuç olarak, Bursa sanayisi, otomotiv sektörünün öncülüğünde ihracat odaklı bir büyüme stratejisi izlerken, diğer sektörlerdeki güçlü firmaların da katkısıyla dinamik ve rekabetçi bir ekonomik yapıya sahip olduğunu bir kez daha kanıtlıyor. Bu başarı hikayesi, Bursa'yı Türkiye ekonomisinin en önemli merkezlerinden biri yapmaya devam ediyor.
Listeye damga vuran sıçramalar
Listenin zirvesinde, 99 sıra birden yükselerek 317. sıradan 218. sıraya yerleşen Özdilek AVM ve Tekstil yer aldı. Bu büyük sıçrama, firmanın hem perakende hem de tekstil sektöründeki güçlü performansını gösteriyor. Gıda ve hayvancılık sektörünün önemli oyuncularından Hastavuk Gıda, listede 60 sıra yükselerek 471. sıradan 411. sıraya çıktı. Bu yükseliş, firmanın iç pazarın yanı sıra ihracat pazarlarındaki büyüme stratejisinin başarısını ortaya koyuyor. Otomotiv sektörünün güçlü temsilcileri de listedeki yerlerini sağlamlaştırdı. Karsan Otomotiv 36 sıra yükselerek 364. sıraya, Beyçelik Gestamp Otomotiv ise 30 sıra yükselerek 240. sıraya yerleşti. Bu iki firma, otomotiv sektörünün global pazardaki talebe yanıt verme yeteneğini ve üretim kapasitelerini artırdığını kanıtlıyor. Metal sektöründen Coşkunöz Metal de 30 sıra yükselerek 356. sıradan 326. sıraya çıktı ve sektördeki gücünü pekiştirdi. Listenin en dikkat çekici yükselişlerinden biri de Togg'a ait oldu. Türkiye'nin otomotiv devlerinden olan Togg, 25 sıra yükselerek 117. sıradan 92. sıraya yerleşti. Bu yükseliş, Togg'un üretim ve satış hacmini hızla artırdığını ve pazar payını genişlettiğini gösteriyor. Süt ürünleri sektörünün lider firmalarından Sütaş, 17 sıra yükselerek 104. sıraya, tekstil sektöründen Almatex Tekstil ise 12 sıra yükselerek 418. sıraya yerleşti. Bu firmaların istikrarlı yükselişi, kendi sektörlerindeki liderliklerini ve büyüme potansiyellerini koruduklarını gösteriyor. Otomotiv sektörünün iki dev firması olan Tofaş ve Oyak Renault da listede yükselişini sürdürdü. Tofaş 11 sıra yükselerek 32. sıraya, Oyak Renault ise 1 sıra yükselerek 21. sıraya çıktı. Bu firmaların listedeki bu üst sıralardaki yükselişleri, cirolarını ve karlılıklarını sürekli artırdıklarını ve sektördeki lider pozisyonlarını pekiştirdiklerini gösteriyor.
Listede düşüşler dikkat çekti
Listenin en dikkat çekici gerilemesi, 59 sıra düşüşle 425. sıradan 484. sıraya inen Aunde Teknik Tekstil'e ait oldu. Tekstil sektöründeki bu düşüş, sektörün genelinde yaşanan zorluklara işaret ediyor. Metal sektörünün önemli firmalarından Asil Çelik Sanayi 44 sıra, Döktaş Dökümcülük ise 18 sıra geriledi. Borçelik Çelik Sanayi de 2 sıra düşüşle 84. sıraya indi. Bu gerilemeler, metal sektöründeki küresel talep düşüşü ve hammadde fiyatlarındaki volatilite gibi nedenlere bağlanabilir. İnşaat ve enerji sektörlerinde de düşüşler yaşandı. Bursa Çimento 41 sıra, Zorlu Enerji ise 32 sıra geriledi. Bu düşüşler, sektörlerin iç ve dış pazar koşullarından etkilendiğini gösteriyor. Diğer gerileme yaşayan firmalar arasında kablo sektöründen Prysmian Kablo (34 sıra), tekstilden Korteks Mensucat (31 sıra) ve Yeşim Satış Mağazaları (16 sıra), gübre sektöründen Gemlik Gübre (8 sıra) ve gıda sektöründen Pro Yem (4 sıra) yer aldı.
