Ülkemizde; ekonominin çok büyük bir bölümünü “hiz­met sektörü” oluşturuyor. İnşaat sektörü genel içinde büyük bir oranda değil. Ancak yarattığı potansiyel çok önemli. Özellikle istihdamda ve alt tedarik gruplarında bunu görüyoruz.

Rakamsal değerleri biraz gecikerek alabiliyoruz. Bu ne­denle değerlendirmelerimiz de sıcağı sıcağına olamıyor. Bu hafta sizlere yılın ilk 9 aylık resmi değerleriyle; inşaat sektö­rüne ve kısmen ekonomiye ilişkin bilgi vermeye çalışaca­ğım. Öncelikle çimento sektörünü ele alalım.

Çimento Üretimi

ve Satışı:

2022 yılı Ocak-Eylül döneminde, çimento üretiminde ge­çen yıla oranla %8,5’lik bir düşüş yaşanmıştır. Yine bu dö­nemde üretilen çimentonun yaklaşık %27,2’si ihraç edilmiş­tir. Aynı dönemde, bir önceki yıla göre iç satış­larda %12,8 azalma yaşa­nırken, çimento ihraca­tında ise %9,3’lük bir artış gerçekleşmiştir.

Sektör, yaklaşık %6 bü­yüme yaşadığı 2021 yılın­dan sonra 2022 yılına, iç pi­yasada düşüş ve ihracatta ise artış ile başlamıştır. Ey­lül ayında iç satışlardaki düşüş trendi bir miktar azalmıştır. Bölgesel bazda, iç satışlarda tüm ülkemizde düşüş görülmüştür.

Aylık ve yıllık bazda durum şudur:

Aylık Bazda:

Çimento Üretimi: % -3,48

Çimento İç Satışı: % -6,77

Çimento İhracatı: % +10,94

Yıllık Bazda:

Çimento Üretimi: % -8,52

Çimento İç Satışı: % -12,81

Çimento İhracatı: % +9,26

Yarı Mamul Klinker’de ise du­rum şöyle olmuştur:

(Yıllık bazda)

Klinker Üretimi: 54.114.751 ton

Klinker İhracatı: 6.829.830 ton

TÜİK verilerine göre; 2022 Ocak-Eylül döneminde ihraca­tımızı en çok arttırdığımız ülke Kanada olmuştur: %185,18. Onu ABD izlemiştir: %97,27.

Çimento ve klinker ihracatına miktar ve

döviz cinsinden baktığımızda (İlk 9 ay):

Çimento İhracatı: 14. 594.074 ton

İhracat Geliri: 881.597.351 USD

Klinker ihracatı 7. 004.418 ton

İhracat Geliri: 324.351.009 USD

Böylece ilk 9 ayda sektörün ihracat geliri, toplam 1.205.948.360 ABD doları olmuştur.

Bu değerler, enerji fiyatlarının çok yükseldiği bu dö­nemde sektöre yeterli karlılığı sağlamamaktadır. Buna rağ­men fabrikalar, durmanın yaratacağı maliyet yükselmele­rine denge sağlamak için ihracat yolunu seçmektedir. Limanlara çok yakın veya limanı olan tesisler daha avantajlı durumdadırlar. TÜİK verilerine göre; 2011 yılı ortaların­daki yaklaşık 70 USD/ton ihracat fiyatı (Çimento) son yıllarda azalmış ve 2017 Şubat ayında 43,7 USD/ton ile dip yapmıştır. Fiyatlar sonraki aylarda biraz toparlanmış ve 2017 yıl sonunda 50,2 USD/ton; 2018 yıl sonunda 52,7 USD/ton; 2019 yıl sonunda tekrar düşüşle 43,2 USD/ton ve 2020 yıl sonunda 42,4 USD/ton olmuştur.

Ortalama fiyatlar 2021 yılında tekrar artmaya başla­mış ve 2022 yılı Eylül ayında 62,3 USD/ton seviyesine ulaşmıştır. Bu ortalama fiyatlara, girdi maliyetleri ve ihraç fiyatı yüksek olan beyaz çimento da dahildir.

Konuya devam edeceğim.