2021 yılının ilk 6 aylık değerlendirmesine devam ediyorum.
-Bu dönemin Haziran ayında Kapasite Kullanım Oranı (KKO) 2020 yılının aynı ayına göre %16,1 artarak %76,6 olarak gerçekleşmiştir. Bu oran 2011 yılı Haziran ayından beri hemen hemen bu sınırlarda gerçekleşmektedir. 2020 yılının ilk 6 aylık rakamı pandemiden dolayı ciddi anlamda düşmüştü. - Kapasite Kullanım Oranı, Sanayi Üretiminin %23,9 oranında artmasını sağlamıştır. -Tüketici Güven Endeksi (TGE) TÜİK ile Merkez Bankası eğilim anketi ortak değerlendirilmesiyle yapılan hesaplama sonucu %81,7 olarak gerçekleşti. TGE’nin 100’den küçük olması tüketici güveninde kötümser durumu, 100’den büyük olması iyimser durumu göstermektedir.
Son 10 yılda güven konusundaki bu oran hiç 100’ün üzerinde çıkamamıştır. -Önemli bir diğer konu Uluslararası Doğrudan Yatırım’dır. 2021 yılı Ocak-Haziran döneminde 4 milyar 378 milyon ABD doları düzeyinde fiili giriş gerçekleşmiştir. Bu miktar 2020 yılının aynı döneminde 3 milyar 182 milyon ABD doları düzeyinde idi. 2021 yılı yatırımlarının önemli bir bölümü bilgi ve iletişim sektöründen gelmiştir. Brent oil 30 Haziran 2021 tarihi itibariyle 75,13 $ olmuştur. Halen varil fiyatı bu rakamın çevresinde sürmektedir. Son 10 yıllık süre içerisinde; ilk 3 yıl 100 $’ın üzerinde seyretmiş, hatta 120 $’a dahi yükselmiştir. Ancak 2014’de bir düşüş yaşanmış ve 60 ila 80 USD arasında bugüne gelinmiştir.
İNŞAAT SEKTÖRÜ
-Yapı ruhsatı verilen yapıların yüzölçümü; 2020’nin aynı dönemine göre %45,3 artmıştır. -Belediyeler tarafından verilen yapı ruhsatlarının 2021 yılının ilk 6 ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre bina sayısı %88,4, değeri %93,7, daire sayısı %49,8 artmıştır. Burada değerin neredeyse %100’e yaklaşmasının üzerinde durulması gereken bir durum olduğu kanısındayım. Bu artış birikmiş ama yansıtılamayan maliyet artışlarından mı, yoksa kârı maksimize etme amacından mı geldiği önemli bir sorudur. Yapı ruhsatı verilen binaların 2021 yılının ilk 6 ayında toplam yüzölçümü 65,4 milyon m2’dir. Bunun 38,5 milyon m2’si (%58,9) konut, 14,4 milyon m2’si (%22) konut dışı ve 12,5 milyon m2’si (%19,1) ise ortak kullanım alanı olarak gerçekleşmiştir. Belediyeler tarafından verilen yapı kullanma izin belgelerinin dağılımında; bina sayısı %19, yüzölçümü %3,3, değeri %37,7, daire sayısı %3,4 artmıştır.
KONUT İSTATİSTİKLERİ: -Türkiye genelinde 2021 Haziran ayında 134.731 konut satıldı. İller bazında konuya baktığımızda; son 5 yılda sıralama İstanbul – Ankara – İzmir – Antalya – Bursa - Adana olarak gerçekleşmiştir. -2020/21 yılları ilk 6 aylık kıyaslamada; Türkiye›deki konut ilk satışları 197.772’den 167.878’e düşmüştür. Yabancıya konut satışları ise 14.262’den 20.488’e yükselmiştir. Bu iki olgu arasındaki karşıt durum da incelemeye değer diye düşünüyorum. 250 bin dolarlık dövizle alınacak bir gayrimenkul size Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığı kazandırabilmektedir. -Konut Kredisi kullanımı faizlerden ötürü düşük seyretmekte olup Haziran 2021’de yaklaşık 2 milyar TL olmuştur. Faizler %1,49 olarak gerçekleşmiştir. -THBB’nin hazırladığı Hazır Beton Endeksi, yukarı yönlü bir seyir izlemektedir. Nitekim; içinde bulunduğumuz Eylül ayında Hazır Beton şirketleri 2-3 hafta sonrasına gün verebilmektedirler. -Son bir nokta olarak konut stokuna baktığımızda 3 milyonun üzerinde bir rakam görmekteyiz. Bu stok 2008’de 100 bin civarındayken 13 yılda 3 milyon seviyesine çıkmışsa yatırımın verimliliği sorgulamamız gerekir. Güzel günler diliyorum.
