Marmara Denizi’ndeki müsilaj problemimiz devam ediyor. Hatta Kuzey Ege, Çanakkale ve Karadeniz’de de görünmeye başlandı. Çevre felaketi bir salgın gibi yayılıyor. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın koordinasyonunda, belediyeler ve diğer paydaşlarla yapılan çalıştay sonucunda Acil Eylem Planı açıklandı. 22 maddeden oluşan eylem planı oldukça kapsayıcı oluşturulmuş. Kısaca bir değerlendirme yapmak gerekirse; göze çarpan en önemli hususlardan biri arıtılmadan deşarj edilen atık suların önüne geçilebilmesi için arıtma tesislerinin iyileştirilmesi ve deşarj kriterlerinin tekrar revize edilecek olması geliyor. Çünkü Marmara Bölgesi’ndeki atık suların yüzde 53’ü ön arıtım, yüzde 42’si ileri biyolojik arıtım ve yüzde 5’i biyolojik olarak arıtılmaktadır. Bu durum yeterli arıtmanın olmadığını gözler önüne seriyor.
İşte diğer maddeler:
EYLEM 1. Marmara Bölgesi’nde kirliliğin azaltılması ve izleme çalışmalarının yürütülmesi amacıyla; Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, ilgili kurum ve kuruluşlar, üniversiteler, sanayi odaları ve STK'lardan müteşekkil Koordinasyon Kurulu; Marmara Belediyeler Birliği bünyesinde ise Bilim ve Teknik Kurulu oluşturulacak.
EYLEM 2. Marmara Denizi Bütünleşik Stratejik Planı üç ay içerisinde hazırlanarak çalışmalar bu plan çerçevesinde yürütülecek.
EYLEM 3. Marmara Denizi’nin tamamını koruma alanı olarak belirleme çalışmaları başlatılacak, 2021 yılı sonuna kadar tamamlanacak.
EYLEM 4. Acil müdahale kapsamında 8 Haziran 2021 tarihinden itibaren, 7/24 esasıyla, Marmara Denizi’ndeki müsilajın bilimsel temelli yöntemlerle tamamen temizlenmesine yönelik çalışmalar başlatılacak.
EYLEM 5. Bölgede bulunan mevcut atıksu arıtma tesislerinin tamamı ileri biyolojik arıtma tesisine dönüştürülecek. Atık suların ileri biyolojik arıtım yapılmaksızın Marmara Denizi'ne deşarjını engelleyici hedefler doğrultusunda çalışmalar yürütülecek.
EYLEM 6. Marmara Denizi’ne deşarj yapan atıksu arıtma tesislerinin deşarj standartları 3 ay içerisinde güncellenerek hayata geçirilecek.
EYLEM 7. Arıtılmış atık suların mümkün olan her yerde yeniden kullanımı artırılacak, desteklenecek. Temiz üretim teknikleri uygulanacak.
EYLEM 8. Atıksu arıtma tesislerini gerektiği gibi işletmeyen OSB'lerin rehabilitasyon ve iyileştirme çalışmalarıyla ileri arıtma teknolojilerine geçişi hızlandırılacak.
EYLEM 9. Atıksu arıtma tesislerinin yapımı ve işletilmesini çok daha kolay hale getirmek için kamu-özel sektör işbirliği modelleri hayata geçirilecek.
EYLEM 10. Marmara Denizi’ne gemilerin atık sularının boşaltılmasının önlenmesine yönelik üç ay içerisinde düzenleme yapılacak.
EYLEM 11. Tersanelerde temiz üretim teknikleri yaygınlaştırılacak.
EYLEM 12. Çevre ve Şehircilik Bakanlığımız tarafından yapılan çalışmalar çerçevesinde; alıcı ortama deşarj yapan atıksu arıtma tesislerinin tamamı 7/24 online izlenecek. Marmara Denizi’ndeki 91 izleme noktası 150'ye çıkarılacak. Türkiye Çevre Ajansı eliyle, Marmara Denizi ile ilişkili tüm havzalardaki denetimler uzaktan algılama, uydu ve erken uyarı sistemleri, insansız hava araçları ve radar sistemleri kullanılarak artırılacak.
EYLEM 13. Marmara Denizi kıyılarını kapsayacak şekilde Bölgesel Atık Yönetimi Eylem Planı ve Deniz Çöpleri Eylem Planı üç ay içerisinde hazırlanarak uygulamaya konulacak.
EYLEM 14. İyi tarım ve organik tarım uygulamaları ile basınçlı ve damlama sulama sistemleri yaygınlaştırılacaktır.
EYLEM 15. Marmara Denizi’yle ilişkili havzalarda, dere yataklarına yapay sulak alanlar ve tampon bölgeler oluşturularak kirliliğin denize ulaşması önlenecektir.
EYLEM 16. Zeytin karasuyu ve peynir altısuyu kaynaklı kirliliğin önlenmesi için, atık su azaltımını gerçekleştirecek teknolojik dönüşümler sağlanacaktır.
EYLEM 17. Fosfor ve yüzey aktif madde içeren temizlik malzemelerinin kullanımı aşamalı olarak azaltılacaktır. Organik temizlik ürünleri teşvik edilecektir.
EYLEM 18. Marmara Denizimizdeki tüm hayalet ağlar 1 yıl içerisinde temizlenecek.
EYLEM 19. Balıkçılık faaliyetlerinin ekosistem temelli yapılması sağlanacak, koruma alanları geliştirilecek.
EYLEM 20. Müsilaj nedeniyle zarar gören balıkçılara ekonomik destek sağlanacaktır.
EYLEM 21. Deniz kirliliğinin önlenmesi ve vatandaşlarımızın bilinçlendirilmesi amacıyla çalışmalar yapılarak, kamuoyunun bilgilendirecek bir platform oluşturulacak.
EYLEM 22. Soğutma suları ve termal tesislerden oluşan sıcak suların Marmara Denizi’ne etkilerinin azaltılmasına yönelik tedbirler alınacak.
Deniz altındaki canlılık hızla yok olmakta ve suyun içerisindeki çözünmüş oksijen miktarı yok denecek kadar az seviyelerde… Yüzeyden temizlik çalışmalarına başlandı, güneş ışığının suyun derinlerine ulaşması gerekiyor. Ancak yüzeyde buz dağının görünür tarafını görüyoruz ve bu ölen tabaka… Çoğalmaya devam eden müsilaj 30 metre derinlere kadar iniyor. Müsilajın başlıca sebebi azot ve fosfor açısından zengin atık suların denize deşarj edilmesi. Bu nedenle yok olmasını sağlamak için uzun soluklu bir mücadele gerektiriyor. Eylem planında öngörülen sürelere riayet edilmesi, herhangi bir direnç karşısında ertelenmemesi çok büyük önem arz ediyor. Marmara Denizi için tüm paydaşlar elini taşın altına koymalı. #marmarahepimizin
