Yabancı sermayeli şirketlere taşınmaz edinimi hakkı
abancı sermayeli kuruluşları ilgilendiren bir konuya değineceğiz. Ülkemiz vatandaşlarının hassasiyeti, vatan sevgisi açısından ise bugünkü konu bütün ülkeyi ilgilendiriyor.
6.Ekim.2010 tarih ve 27721 sayılı Resmi Gazetede "yabancı sermayeli şirketlerin taşınmaz mülkiyeti ve sınırlı ayni hak edinimine ilişkin bir yönetmelik çıktı. Söz konusu yönetmelik, yabancı sermayeli kuruluşların ülkemizde tıpkı bir Türk şirketi gibi taşınmaz ve ayni hak edinimini düzenliyor.
Çıkarılan yönetmeliğin (1) maddesine göre bu Yönetmeliğin amacı, yabancı yatırımcıların Türkiye'de kurdukları veya iştirak ettikleri tüzel kişiliğe sahip şirketlerin taşınmaz mülkiyeti ve sınırlı aynî hak edinimine ve kullanımına ilişkin usûl ve esasları düzenlemektir. Yönetmeliğin birinci maddesinin ikinci fıkrasına göre 29/5/2009 tarihli ve 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 28 inci maddesi kapsamındaki kişiler ile yurt dışında ikamet eden Türk vatandaşları tarafından Türkiye'de kurulan veya iştirak edilen tüzel kişiliğe sahip şirketler, şirkette yabancı ortak olmaması kaydıyla, Türk vatandaşlarının tabi olduğu hükümler çerçevesinde taşınmaz mülkiyeti ve sınırlı aynî hak edinebilir ve kullanabilir.
Çıkarılan bu yönetmeliğin iki amacı olduğu kanaatindeyim.
1. Yabancı sermayeli şirketlere taşınmaz mülkiyeti ve sınırlı ayni hak ediniminde kolaylıklar sağlamak.
2. Yabancı sermayeli şirketlerin taşınmaz ve ayni hak edinimini kayıt altına almak
3. Gerektiğinde yabancı sermayeli şirketlere verilen bu hakları bir şekilde kısıtlayabilmek. (karşılıklılık esası, askeri bölge vs. gibi nedenlerle)
Yapılan bu düzenleme ile yabancı şirketlerin taşınmaz ve ayni hak edinimi bir şekilde belirlenen kaidelere bağlanmış oluyor ve isteyenin istediğini yapamıyacağı bir ülke olduğumuz tescil edilmiş oluyor. Bir şekilde yabancılara taşınmaz ediniminin istismarının da önlenmesi sağlanmış oluyor.
Yabancı sermayeli şirketlerin taşınmaz ve ayni hak edinimi usullerini kısaca açıklayalım.
a. Türkiyede taşınmaz edinmek isteyen şirketler, önce yönetmeliğin 4. üncü maddesinde sayılan bilgi ve belgelerle birlikte taşınmazın bulunduğu yerdeki Valilik İl Planlama ve Koordinasyon Müdürlüğüne başvururlar.
b. Valilik başvurunun yapılmasından sonra, taşınmaza ilişkin tapu kayıt bilgileri ve koordinatlı çap örneğini Genelkurmay Başkanlığı veya yetkilendireceği komutanlıklara göndererek taşınmazın yabancılara devrinin, askeri bakımdan mahzurlu olup olmadığının bildirilmesini talep edecektir. İlgili askeri birim olumlu veya olumsuz cevabını 15 gün içinde verecektir.
c. Yine valilik, taşınmazın özel güvenlik bölgesi içinde kalıp kalmadığını da il emniyet müdürlüğü veya il jandarma komutanlığından araştırır, Bu konudaki cevap 15 gün içinde verilmediği takdirde olumlu cevap alınmış sayılarak işlemlere devam edilir.
d. Askeri yasak bölge veya güvenlik bölgesi içindeki taşınmazlar için 15 gün içinde cevap verilmezse, cevap olumlu sayılarak işlemlere devam edilecektir.
Bu düzenleme ile 15 günlük kesin sürede işlemlerin bitirilmesi, ilgili güvenlik birimlerinin de cevabı geciktirmesinin önüne geçilmiş olmaktadır.
e. Yerli sermayeli bir şirket, ortak alarak yabancı sermayeli hale geldiği takdirde Hisse devirlerine ilişkin bilgiler "Doğrudan yabancı yatırımlar Kanunu Uygulama Yönetmeliği gereğince Hazine Müsteşarlığına bildirilecektir.
f. Hazine Müsteşarlığı yabancı sermayeli hale gelen şirketlere ilişkin bilgileri
Tapu Kadastro Genel Müdürlüğüne bildirir ve bu şirketlerin sahip olduğu taşınmaz (gayrimenkul) ve haklar da takip ve kayıt altına alınmış olacaktır.
Yabancı sermayeli şirketlerin gayrimenkul, taşınmaz veya ayni haklar edinmesi konusunda yayınlanan ve yukarıda kısaca açıklaması yapılan bu yönetmelikle, özellikle yabancıların edindiği mülkler kontrol ve kayıt altına alınmış olmakta, gerektiği zaman ülke menfaatleri göz önüne alınarak yabancıların mülk edinmesi veya askeri bölgelerle, özel güvenlik bölgelerinde mülk edinmesi önlenmiş olmaktadır.
Böylece bu yönetmelikte de görüldüğü üzere dünyaya açık bir hukuk devletinde olması gereken kaideler ülkemizde de tatbik edilmekte olduğu duyurulmaktadır.
abancı sermayeli kuruluşları ilgilendiren bir konuya değineceğiz. Ülkemiz vatandaşlarının hassasiyeti, vatan sevgisi açısından ise bugünkü konu bütün ülkeyi ilgilendiriyor.
6.Ekim.2010 tarih ve 27721 sayılı Resmi Gazetede "yabancı sermayeli şirketlerin taşınmaz mülkiyeti ve sınırlı ayni hak edinimine ilişkin bir yönetmelik çıktı. Söz konusu yönetmelik, yabancı sermayeli kuruluşların ülkemizde tıpkı bir Türk şirketi gibi taşınmaz ve ayni hak edinimini düzenliyor.
Çıkarılan yönetmeliğin (1) maddesine göre bu Yönetmeliğin amacı, yabancı yatırımcıların Türkiye'de kurdukları veya iştirak ettikleri tüzel kişiliğe sahip şirketlerin taşınmaz mülkiyeti ve sınırlı aynî hak edinimine ve kullanımına ilişkin usûl ve esasları düzenlemektir. Yönetmeliğin birinci maddesinin ikinci fıkrasına göre 29/5/2009 tarihli ve 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 28 inci maddesi kapsamındaki kişiler ile yurt dışında ikamet eden Türk vatandaşları tarafından Türkiye'de kurulan veya iştirak edilen tüzel kişiliğe sahip şirketler, şirkette yabancı ortak olmaması kaydıyla, Türk vatandaşlarının tabi olduğu hükümler çerçevesinde taşınmaz mülkiyeti ve sınırlı aynî hak edinebilir ve kullanabilir.
Çıkarılan bu yönetmeliğin iki amacı olduğu kanaatindeyim.
1. Yabancı sermayeli şirketlere taşınmaz mülkiyeti ve sınırlı ayni hak ediniminde kolaylıklar sağlamak.
2. Yabancı sermayeli şirketlerin taşınmaz ve ayni hak edinimini kayıt altına almak
3. Gerektiğinde yabancı sermayeli şirketlere verilen bu hakları bir şekilde kısıtlayabilmek. (karşılıklılık esası, askeri bölge vs. gibi nedenlerle)
Yapılan bu düzenleme ile yabancı şirketlerin taşınmaz ve ayni hak edinimi bir şekilde belirlenen kaidelere bağlanmış oluyor ve isteyenin istediğini yapamıyacağı bir ülke olduğumuz tescil edilmiş oluyor. Bir şekilde yabancılara taşınmaz ediniminin istismarının da önlenmesi sağlanmış oluyor.
Yabancı sermayeli şirketlerin taşınmaz ve ayni hak edinimi usullerini kısaca açıklayalım.
a. Türkiyede taşınmaz edinmek isteyen şirketler, önce yönetmeliğin 4. üncü maddesinde sayılan bilgi ve belgelerle birlikte taşınmazın bulunduğu yerdeki Valilik İl Planlama ve Koordinasyon Müdürlüğüne başvururlar.
b. Valilik başvurunun yapılmasından sonra, taşınmaza ilişkin tapu kayıt bilgileri ve koordinatlı çap örneğini Genelkurmay Başkanlığı veya yetkilendireceği komutanlıklara göndererek taşınmazın yabancılara devrinin, askeri bakımdan mahzurlu olup olmadığının bildirilmesini talep edecektir. İlgili askeri birim olumlu veya olumsuz cevabını 15 gün içinde verecektir.
c. Yine valilik, taşınmazın özel güvenlik bölgesi içinde kalıp kalmadığını da il emniyet müdürlüğü veya il jandarma komutanlığından araştırır, Bu konudaki cevap 15 gün içinde verilmediği takdirde olumlu cevap alınmış sayılarak işlemlere devam edilir.
d. Askeri yasak bölge veya güvenlik bölgesi içindeki taşınmazlar için 15 gün içinde cevap verilmezse, cevap olumlu sayılarak işlemlere devam edilecektir.
Bu düzenleme ile 15 günlük kesin sürede işlemlerin bitirilmesi, ilgili güvenlik birimlerinin de cevabı geciktirmesinin önüne geçilmiş olmaktadır.
e. Yerli sermayeli bir şirket, ortak alarak yabancı sermayeli hale geldiği takdirde Hisse devirlerine ilişkin bilgiler "Doğrudan yabancı yatırımlar Kanunu Uygulama Yönetmeliği gereğince Hazine Müsteşarlığına bildirilecektir.
f. Hazine Müsteşarlığı yabancı sermayeli hale gelen şirketlere ilişkin bilgileri
Tapu Kadastro Genel Müdürlüğüne bildirir ve bu şirketlerin sahip olduğu taşınmaz (gayrimenkul) ve haklar da takip ve kayıt altına alınmış olacaktır.
Yabancı sermayeli şirketlerin gayrimenkul, taşınmaz veya ayni haklar edinmesi konusunda yayınlanan ve yukarıda kısaca açıklaması yapılan bu yönetmelikle, özellikle yabancıların edindiği mülkler kontrol ve kayıt altına alınmış olmakta, gerektiği zaman ülke menfaatleri göz önüne alınarak yabancıların mülk edinmesi veya askeri bölgelerle, özel güvenlik bölgelerinde mülk edinmesi önlenmiş olmaktadır.
Böylece bu yönetmelikte de görüldüğü üzere dünyaya açık bir hukuk devletinde olması gereken kaideler ülkemizde de tatbik edilmekte olduğu duyurulmaktadır.
Sayı: 753 - Sayı'nın Kapağı