Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na bağlı MYK’nın verilerine göre Türkiye’de 2006’dan bu güne kadar 1,5 milyondan fazla çalışan Mesleki Yeterlilik Belgesi almaya hak kazandı. Bursa’da da BTSO başta olmak üzere, özel eğitim kurumları ve firmalar son dönemde bu alandaki çalışmalarına hız verdi.Mesleki Yeterlilik Kurumu akredite sınav ve belgelendirme sistemiyle çalışma hayatına nitelikli iş gücünü kazandırmayı sürdürüyor. 15 yıllık sürede 1 milyon 442 bini tehlikeli ve çok tehlikeli statüsünde olmak üzere toplam 1 milyon 647 bin çalışan Mesleki Yeterlilik Belgesi (MYB) almaya hak kazandı. Konuyla ilgili değerlendirme yapan çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, uluslararası rekabette nitelikli iş gücünün önemine vurgu yaparak farklı meslek gruplarını da MYB kapsamına alarak, belge alan çalışan sayısını artırmak hedefinde olduklarını söyledi. Mesleki Yeterlilik Belgesi ve iş hayatında eğitimin önemi alanında uzman isimler EKOHABER Gazetesi’ne değerlendirdi.
Simge KAYA
Özbay Eğitim
Kurumları YKÜ
Nitelikli iş gücü uluslararası rekabetin temel unsurunu oluşturmaktadır. Ülkemizde bu kapsamda nitelikli çalışan sayısını arttırmak maksadıyla 2006 yılında Mesleki Yeterlilik Kurumu kuruldu. Mesleki Yeterlilik Kurumu tarafından yayımlanmış 525 mesleğe ait ulusal yeterlilik bulunmaktadır. Bu mesleklerden en çok iş kazalarının yaşandığı, tehlikeli ve çok tehlikeli statüdeki 183 meslek için belge zorunluluğu bulunmaktadır. Bugüne kadar ülke genelinde 1.5 milyon çalışan mesleki yeterlilik belgesi almaya hak kazandı ve iş kazalarının %25 azalmasını sağlandı. Ayrıca 5544 sayılı Mesleki Yeterlilik Kurumu Kanunu gereğince, tehlikeli ve çok tehlikeli işlerde Mesleki Yeterlilik Belgesi olmayan kişilerin çalıştırıldığının tespit edilmesi halinde, cezai yaptırımı var. Bu sebeple tehlikeli ve çok tehlikeli iş kollarında faaliyet gösteren firmaların çalışanlarının Mesleki Yeterlilik Belgesi alması önem arz etmektedir.
Bursa’da üretim gerçekleştiren 17 tane organize sanayi bölgesi bulunmakta ve bu bölgelerde yaklaşık 2 bin firma ile 300 bin kişi istihdam edilmektedir. BTSO oda sicil kayıtlarına göre 2020 yılında kentimizdeki sektörel sınıflandırma; %17,61’le inşaat, %16,40’la hizmet sektörü, %14,71 ile tekstil, %9,35 ile otomotiv şeklindedir. Bu rakamlarla birçok sanayi şehrini geride bırakmış olmamıza rağmen nitelikli iş gücümüzü dünya standartlarına ulaştıracak olan mesleki yeterlilik belgesine zorunlu meslekler dışında gereken önemin verilmediğini üzülerek gözlemlemekteyiz. Tabi ki mesleki yeterlilik sistemi hakkında henüz farkındalığı oluşmamış birçok firma ve çalışan da mevcuttur. Bu kapsamda mesleki yeterlilik kurumu kamu spotları yayınlamakta, belge alma zorunluluğu bulunan meslekleri arttırmak için çalışmalarına devam etmektedir. Biz Özbay Eğitim Kurumları olarak firma sahiplerine sık sık ziyaretler düzenleyip brifingler vererek; mesleki yeterlilik belgesinin işçi ve işveren açısından önemini ve avantajlarını anlatmaya devam etmekteyiz.
Mesleki Yeterlilik Belgesi; Türkiye'nin küresel ekonomide rekabet edebilmesi için ihtiyaç duyduğu nitelikli işgücünün yetiştirilmesine, iş kazalarının önüne geçilmesine ve tüketiciye sunulan ürün ve hizmetin kalitesinin artmasına katkıda bulunmaktadır. İş dünyası açısından rekabet edilebilirlik ve kaliteli hizmet sunmak için nitelikli çalışan oldukça önemlidir.
Mesleki Yeterlilik Belgesinin içinde bulunduğu bu sistemin en güçlü yönlerinden birisi, hayat boyu öğrenme anlayışını kabul etmesidir. Bu kapsamda herhangi bir eğitim almadan çalışarak beceri edinen bireyleri sahip oldukları becerileri belgelendirmeleri, bireylere farklı meslekler veya sektörler arasında yatay ve dikey geçişleri sağlaması, bulunduğu sektörde ve icra ettiği meslekte ortaya çıkan yeni gelişmeleri esnek bir şekilde mesleğine yansıtabilmesi ve bunu belgelendirebilmesi gibi imkânlar bu sistem sayesinde mümkün olacaktır.
Mesleki Yeterlilik Belgesi uluslararası geçerliliğe sahiptir. Mesleki Yeterlilik Belgenizi aldığınızda talep edebileceğiniz Europass sertifika eki ile başta Avrupa Birliği ülkeleri olmak üzere dünyanın birçok yerinde mesleğinizi icra edebilirsiniz.
İşveren açısından;
5544 sayılı Mesleki Yeterlilik Kurumu Kanunu gereğince, tehlikeli ve çok tehlikeli işlerde Mesleki Yeterlilik Belgesi olmayan kişilerin çalıştırıldığının tespit edilmesi halinde, cezai yaptırımı vardır. Bununla birlikte tehlikeli ve çok tehlikeli mesleklerin sınavlarından başarılı olan adayların sınav ücretleri İşsizlik Sigortası Fonu’ndan geri ödeniyor, ayrıca Mesleki Yeterlilik Belgesi sahibi personel istihdam eden işverenlerin 54 aya kadar işveren sigorta primi desteğinden yararlanabiliyor.
Talepler daha çok belge zorunluluğu olan mesleklerden gelmektedir. Son zamanlarda ulaştırma sektöründeki mesleklere de zorunluluğun gelmesiyle talepler artmıştır. İçişleri Bakanlığı’nın 30221 sayılı yönetmeliği doğrultusunda servis aracı şoförlerinin 03.09.2021 tarihine kadar mesleki yeterlilik belgesi alması gerekmektedir. Burada başvuru için ön şart SRC Mesleki Yeterlilik Belgesi ve Psikoteknik Test Raporunun olması.
Özbay Eğitim Kurumları olarak biz bu noktada devreye giriyoruz. Ulaştırma, lojistik, iş makinaları operatörlüğü ve tehlikeli madde taşımacılığı sektöründe verdiğimiz mesleki eğitimler ile MYK başvurularında istenen ön şart gerçekleştirilmiş oluyor. Böylece eğitimini tamamlayan adaylar MYK tarafından yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşlarına başvuruda bulunabiliyor.
Mesleki Yeterlilik Kurumu tarafından yetkilendirilen ülke çapında yaklaşık olarak 250 kuruluş bulunmaktadır. Mesleklerine göre Mesleki Yeterlilik Belgesine sahip olmak isteyen adaylar yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşlarına başvuruda bulunabilir. Tabi ön şartları sağlamak koşulu ile.
Biz Özbay Eğitim Kurumları olarak ;
Servis Aracı Şoförü, Kamyon Şoförü, Taksi Şoförü, Minibüs Şoförü, Şehir İçi Toplu Taşıma Otobüs Şoförü, Motosikletli Kurye, Endüstriyel Taşımacı, Tehlikeli Madde Taşımacılığı Şoförü ile İş Makinaları Operatör Eğitimleri kapsamında Ekskavatör Operatörü, Greyder Operatörü, Kazıcı Yükleyici (Beko Loder) Operatörü, Mobil Vinç Operatörü Yeterlilik Sınavlarına Giriş için istenen G sınıfı Ehliyet dâhil Tüm Sürücü Belgeleri, SRC 1-2-3-4-5 Mesleki Yeterlilik Belgeleri, Psikoteknik Test Raporları eğitim ve sertifika hizmetlerini Bursalılara sunmaktayız.
Başvuru yetkilendirilmiş MYK kuruluşları tarafından değerlendirilir. Değerlendirmesi olumlu bulunan adaylar, sınav ve ölçme uygulamasına tabi olurlar. Sınavda ve diğer testlerde başarılı olan adaylar ise, Mesleki Yeterlilik Belgesi almaya hak kazanırlar. Mesleki Yeterlilik Kurumu ile e-Devlet Kapısı arasında başlatılan entegrasyon kapsamında adaylar belge durumlarını kolaylıkla takip edebilir.
Emre BÜLBÜL
Borçelik Tek. Ak. ve
Kal. Yön. Sis. Md.
Borçelik olarak mesleki yeterlilik sürecini en başından beri takip edip, bu mevzuata uyum ve katkı sağlamak üzere çalışıyoruz. Borçelik olarak üretim yapan diğer birçok sektör gibi çelik sektörü de iyi eğitilmiş, nitelikli ve gelişen teknolojilere paralel bir şekilde bilgisini sürekli güncelleyen insan kaynaklarına ihtiyaç duyuyoruz. Bu gerçeklerden hareket ederek, Borçelik ve Borusan çalışanlarının teknik yeterliliklerini artırmak amacıyla 2014 yılında Borçelik Teknik Akademi’yi (BTA) kurduk ve eğitim vermeye başladık ve 2020’de MYK ve Türkiye Akteditasyon Kurumu (TURKAK) tarafından yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşu olduk. Bugün 4 sektörde, 17 ulusal yeterlilikte ve 35 yeterlilik birimde sınav ve belgelendirme gerçekleştiriyoruz. BTA olarak, metal, makine, ulaştırma, lojistik ve haberleşme, kimya, petrol, lastik ve plastik sektör ve iş kollarında MYK tarafından yetki kapsamındaki ulusal yeterliliklere göre sınav ve belgelendirme faaliyetlerini yürütüyoruz.
Sanayi kenti olan Bursa’da mesleki yeterlilik belgesine verilen önemin diğer illere göre çok daha fazla olduğunu görüyoruz. Birçok firma bu bilinçle çalışanlarının mesleki yeterlilik belgelerini tamamlamış durumda. Yeni çıkan tebliğlere maksimum uyum sağlamak için çaba gösteriyor. MYB, kişilerin tanımlanan standartlarda bilgi ve becerilerinin ölçülmesi ve eksiklerinin tespit edilerek geliştirilmesi amacıyla kullanılabilen ve tanımlı işle ilgili kişinin becerisini ispatlamak isteyen bireyler için çok önemli bir araç. Bu konuda farkındalığın iş arayan bireyler, meslek değiştirmek isteyen çalışanlar, yeni mezun gençler için artırılmasının çok fayda sağlayacağını düşünüyoruz. Sağlanan teşviklerin devamlılığı, işverenlerin ve çalışanların bu belgeye olan talebini artıracaktır.
MYB, mesleklerin yetkin kişiler tarafından yapılmasını sağlamayı hedefliyor. Bu belgenin, yasal zorunluluk olarak görülmesinin ötesinde diğer katkılarının da bireyler ve şirketler tarafından hissedilmesinin gerektiğini düşünüyoruz.
Ulusal ve uluslararası standartlarda mesleğin başarı ile icra edilmesi için bireylerin sahip olmaları gereken bilgi, beceri ve yetkinlik ihtiyaçları MYB teorik ve performans sınavlarında detaylı bir şekilde incelenebiliyor. Bireylerde tespit edilen eğitim ve gelişim ihtiyaçları şirketler tarafından analiz edilerek iyileştirilebilirse iş sonuçlarına katkısı daha iyi gözlemlenebilir. Bu belgeyi alan kişilerle, almayan kişiler arasındaki iş sonuçlarının kıyaslanarak sanayi şirketlerine anlatılmasının önemli olduğunu düşünüyoruz. Ayrıca okuduğu bölümden mezun olup iş bulamayan, iş gücüne katılmak isteyen gençlerin bu belgeyi alarak hem ülkemizde hem de Avrupa’da iş fırsatı yakalayabileceği daha açık bir şekilde anlatılabilir. MYB’nin, çalışan için en büyük avantajı, yapmaya aday olduğu meslek için kendisinin bilgi ve becerisini ispatlama fırsatı sağlıyor olması. Yurt içi ve yurt dışında geçerli bu belgelerle, kişilerin iş gücüne katılım şansı çok daha fazla olabiliyor.
