Semih AYDIN

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2020 yılına ilişkin “il bazında yurt içi hasıla” verilerini açıkladı. Açıklanan verilere göre 2020’de İstanbul 1 trilyon 517 milyar 324 milyon lirayla en yüksek GSYH’ye ulaştı ve toplam hasıladan yüzde 30,1 pay aldı. Bu ili 482 milyar 589 milyon lira ve yüzde 9,6 payla Ankara, 306 milyar 713 milyon lira ve yüzde 6,1 payla İzmir, 203 milyar 226 milyon lira ve yüzde 4 payla Bursa izledi. Kocaeli ise 128 milyar 815 milyon lira ile 5’nci il oldu.
Gayrisafi yurt içi hasıladan en yüksek payı alan ilk 5 il, 2020’de toplam hasılanın yüzde 53,5’ini oluşturdu. 
14 ilin kişi başına milli geliri ortalamanın üzerinde
2020 yılında Türkiye’de kişi başına düşen GSYH 60 bin 525 lira olarak hesaplandı. Kişi başına GSYH, 2020’de 14 il için Türkiye ortalamasının üzerinde gerçekleşti. 
İl düzeyinde ise İstanbul kişi başına GSYH’de 97 bin 950 lira ilk sırada yer aldı. İstanbul’u 96 bin 745 lirayla Kocaeli ve 85 bin 396 lirayla Ankara izledi. Bursa, 2020 yılında kişi başına düşen GSYH’de 66 bin 6 lirayla 10’uncu oldu. 

Sanayi sektörü ilk sırada
GSYH’yi oluşturan faaliyetler incelendiğinde 2020’de cari fiyatlarla en yüksek payı alan sektör 2 milyar 114 milyon 516 bin 280 lira ile sanayi oldu. Türkiye’nin 2020 yılındaki toplam GSYH’si için sanayi sektörünün payı yüzde 41,89 olarak kayıtlara geçti.
Bu dönemde Bursa sanayi sektörü Türkiye’nin GSYH’sine 157 milyar 960 milyon liralık katkı verdi. Bursa bu rakamla, sanayi sektöründe 2020’de 507 milyar 99 milyon liralık hacme ulaşan İstanbul’un ardından ikinci sırada yer aldı.
2020’de cari fiyatlarla GSYH’den en yüksek payı alan İstanbul, tarım sektörü ve diğer hizmet faaliyetleri hariç, tüm faaliyetlerde de ilk sırada yer aldı. 

Bursa GSYH’si için sanayinin payı yüzde 77
203 milyar 226 milyon lira ile en yüksek GSYH’ye ulaşan 4’üncü il olan Bursa’da sanayi sektörü yüzde 77,7’lik pay aldı. Zincirlenmiş hacim endeks ve değişim oranlarına bakıldığında ise sanayi sektörünün hacmi geçen yıla göre yüzde 3,5 azaldı.
Hizmetler sektörü 41 milyar 769 milyon 873 bin lira ile Bursa’nın GSYH’si için sanayi sektörünün ardından ikinci sırada yer alırken, bunu 15 milyar 664 milyon 964 bin lirayla kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri ile 11 milyar 335 milyon 921 bin lira paya sahip olan gayrimenkul faaliyetleri izledi. Türkiye’de yıllık GSYH, zincirlenmiş hacim endeksiyle 2020’de bir önceki yıla göre yüzde 1,79 artarken 63 ilde ülke ortalamasının üzerinde artış gerçekleşti. Bu dönemde Bursa’da ise zincirlenmiş hacim endeksi yüzde 2,1 azaldı. 

Yıllık büyümeye Bursa’dan negatif katkı
Yıllık GSYH’nin, zincirlenmiş hacim endeksiyle bir önceki yıla göre yüzde 1,79 artışına en fazla katkı veren il yüzde 0,59 ile Ankara oldu. Ankara’yı yüzde 0,21 ile Gaziantep ve yüzde 0,19 ile Kocaeli izledi. Yıllık GSYH büyümesine 2020 yılında negatif yönlü etki eden illerin başında yüzde 0,85 ile Antalya, yüzde 0,11 ile Muğla, yüzde 0,09 ile İstanbul geldi. Bursa ise yüzde 0,08 ile negatif büyümede bu illerin ardından 4’üncü oldu.