İNCELEME

lkinci 500'de Bursa başarısı

Elif Didem Danacıoğlu

İstanbul Sanayi Odası (İSO), "Türkiye'nin İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu araştırmasının 2017 yılı sonuçlarını açıkladı. İkinci 500 listesine 36 üretici sanayi kuruluşu ile giren Bursa ağırlığını koydu.


İSO, "Türkiye'nin İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu araştırmasının 2017 yılı sonuçlarını açıkladı. İstanbul Sanayi Odası'nın (İSO) "Türkiye'nin İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu 2017 yılı araştırmasında ilk sırayı 309,4 milyon TL'lik üretimden satışı ile Oğuz Gıda aldı.
Araştırmaya göre, 2017 yılında üretimden satışlara göre ilk sırayı 309,4 milyon TL ile Oğuz Gıda aldı. Araştırmada ikincilik 309,2 milyon TL üretimden satışlarıyla Zeki Mensucat'ın olurken, üçüncü sırada ise 308,3 milyon TL ile S.S. Marmara Zeytin yer aldı.
ÜRETİMDEN SATIŞLAR YÜZDE 30,9 ARTTI
Araştırmaya göre, İSO İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu'nun 2016 yılında 82,2 milyar TL olan üretimden satışları, 2017 yılında yüzde 30,9 artarak 107,6 milyar TL'ye yükseldi.
İKİNCİ 500'ÜN
KARLARINDAKİ ARTIŞ İLK 500'Ü SOLLADI
Araştırmanın ortaya koyduğu veriler incelendiğinde, üretimden satışlardan bu satışlardaki reel değişime, esas faaliyet karından vergi öncesi kar ve zarar toplamına kadar son yılların en iyi performansını ortaya koyan İSO 500 gibi, İkinci 500 kuruluşları da çok iyi bir performans sergiledi.
İkinci 500 verilerinde en dikkati çeken gösterge, karlardaki sıçrama oldu. İkinci 500'ün karlarındaki artış oranlarının Birinci 500'ün de üzerinde gerçekleştiği görüldü. 2017 yılında İkinci 500'de faaliyet karı yüzde 43,9, faiz, amortisman ve vergi öncesi kar (FAVÖK) yüzde 49,3, vergi öncesi kar ve zarar toplamı ise yüzde 67,2 büyüdü. Bu oranlar Birinci 500'de ise sırasıyla yüzde 34,8, yüzde 24,4 ve yüzde 40,7 olarak gerçekleşmişti.
AR-GE HARCAMALARI YÜKSELİYOR
İkinci 500 şirketlerinin Ar-Ge harcamalarını artırmaları, araştırmanın dikkati çeken bir başka bulgusu oldu. İkinci 500 şirketleri geçen yıla göre Ar-Ge harcamalarını yüzde 68,5 artırarak 488,5 milyon TL'ye çıkarırken, Ar-Ge harcamalarının üretimden satışlara oranını da yüzde 0,35'den yüzde 0,45'e yükseltmeyi başardı. İkinci 500'ün Ar-Ge yapan firma sayısı ise 177'den 188'e çıktı. Ar-Ge harcamalarındaki artış oranı İSO 500 şirketlerinde yüzde 23,7 iken, yapılan harcamaların üretimden satışlara oranı da yüzde 0,57'den yüzde 0,53'e gerilemişti. Ar-Ge yapan firma sayısı da 239'dan 254'e yükselmişti.
TÜRKİYE İHRACAT ARTIŞININ ÜZERİNDE GERÇEKLEŞTİ
İSO İkinci 500 şirketlerinin başarılı olduğu bir diğer alan da ihracat oldu. İkinci 500'ün ihracatı üç yıl aradan sonra yeniden artış gösterdi. 2014'te yüzde 5,4, 2015'te yüzde 17, 2016'da yüzde 2,8 gerileyen İSO İkinci 500'ün ihracatı 2017 yılında yüzde 16,9 oranında artarak 8,9 milyar dolara yükseldi. İSO 500'de olduğu gibi İSO İkinci 500'de de ihracat artışı, Türkiye ihracat artışının üzerinde gerçekleşti.
ÜRETİMDEN SATIŞLAR GÜÇLÜ PERFORMANS GÖSTERDİ
Finansman giderlerinin İSO 500'de olduğu gibi İSO İkinci 500'de de sanayi kuruluşlarının karlılıklarında temel belirleyici olmayı sürdürdü. İSO İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu'nun 2016 yılında 82,2 milyar TL olan üretimden satışları, 2017 yılında yüzde 30,9 artarak 107,6 milyar TL'ye yükseldi. 2016 yılında reel olarak hemen hemen aynı kalan üretimden satışlar, 2017 yılında oldukça güçlü bir performans gösterdi.
KARIN DAHA DÜŞÜK BİR PAYI FİNANSMAN GİDERLERİNE AYRILDI
Araştırmaya göre, 2017 yılında küçük bir gerileme olsa da finansman giderlerinin, sanayi kuruluşlarının karlılıklarında temel belirleyicilerden biri olmayı sürdürdüğü görüldü. İkinci 500'de finansman giderlerinin faaliyet karına oranı 2017'de yüzde 50,6'dan yüzde 42,8'e geriledi. Sanayi kuruluşları 2017 yılında elde ettikleri karın daha düşük bir payını finansman giderlerine ayırdı. Buna rağmen sanayinin mevcut mali yapısı içinde faiz ve kur dalgalanmaları sanayi sektöründe karlılığı ve sermaye birikimini etkilemeye devam etti.
İSO İKİNCİ 500'DE
BORÇ YÜKÜ ARTTI
Araştırma sonuçları, İSO İkinci 500'de borç yükünün arttığını ortaya koydu. Özellikle mali borçlardaki artışın toplam borçlardaki artışa göre daha hızlı seyretmesi dikkati çekti.
2016'da 36,1 milyar TL olan toplam mali borçlar 2017'de yüzde 50,9 oranında artarak 54,5 milyar TL'ye ulaştı. Böylece mali borçların toplam borçlar içindeki payı 2016 yılında yüzde 58,1 iken, 2017'de yüzde 58,9'a ulaştı.
ZARAR EDEN
KURULUŞ SAYISI
66 OLDU
İSO, "Türkiye'nin İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu 2017 yılı araştırmasına göre, 434 şirket kar, 66 şirket zarar etti. Böylece İkinci 500 şirketleri, 2010 sonrasındaki en yüksek kar eden firma sayısına ulaştı. İkinci 500'ün teknoloji yoğunluklarına göre yarattıkları katma değer verilerine bakıldığında 2017 yılında yaratılan katma değer itibarıyla en yüksek payı yüzde 46,2 ile düşük teknoloji yoğunluklu sanayilerin aldığı görüldü. Türkiye'de sanayinin yüksek katma değerli ve yüksek teknoloji yoğunluklu sektörlere dönüşüm ihtiyacının sürmekte olduğunu gösterdi.
YABANCI
SERMAYE PAYLI
KURULUŞ
SAYISI 61'E GERİLEDİ
Araştırmaya göre, geçen yıl İSO İkinci 500'de yabancı sermaye paylı kuruluşların sayısı 4 adet daha azalarak 61'e indi.2007 ile 2014 arasında İSO İkinci 500 içinde yer alan yabancı sermaye paylı kuruluş sayısı dalgalanma gösterirken, bu dalgalanma 2014 yılından sonra gerilemeye dönüştü.
Yabancı sermaye paylı kuruluş sayısı 2017 yılında 61 ile son yılların en düşük seviyesine geriledi.
LİSTEYE 102 YENİ
FİRMA GİRDİ
Araştırmaya göre, geçen yıl İSO İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu sıralamasına 102 yeni firma girdi. Bunlardan 66'sı geçen yılki 1000 büyük kuruluşun dışından geldi. 36 kuruluş ise 2016 yılında İSO 500 içinde yer alan ama bu yıl İSO İkinci 500'e gerileyen şirketlerden oluştu.


İŞTE ‘İKİNCİ LİG' DEKİ BURSA FİRMALARI
İstanbul Sanayi Odası'nın (İSO) hazırladığı 2017 yılı sonuçları üzerinden "Türkiye'nin İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu listesinde yer alan 36 Bursa firması:


2017 - 2016 Firma Üretimden Satışlar (NET)(TL)
3 - S.S. Marmara Zeytin Tarım Satış Kooperatifleri Birliği 308.274.705
18 31 Ermaksan Makina San. ve Tic. A.Ş. 300.147.770
29 106 Göliplik Şeremet Tekstil San. ve Tic. A.Ş. 293.091.122
45 60 Feka Otomotiv Mamülleri San. ve Tic. A.Ş. 285.640.382
53 44 Erbak-Uludağ İçecek San. ve Tic. A.Ş. 280.995.854
62 159 Grammer Koltuk Sistemleri San. ve Tic. A.Ş. 275.885.476
81 301 P.M.S. Metal Profil Alüminyum San. ve Tic. A.Ş. 269.876.174
84 38 Maysan Mando Otomotiv Parçaları San. ve Tic. A.Ş. 268.075.375
90 45 Bursa Çimento Fabrikası A.Ş. 265.440.561
93 - Erikli Su ve Meşrubat San. ve Tic. A.Ş. 263.837.646
116 146 Polyteks Tekstil Sanayi Araştırma ve Eğitim A.Ş. 254.307.147
130 111 Eskapet Pet Ürün. Kimya Gıda Nakliye San.Tic. Ltd. Şti. 250.662.286
131 130 Coats (Türkiye) İplik Sanayii A.Ş. 250.379.681
146 155 Contitech Lastik San. ve Tic. A.Ş. 246.631.960
154 147 BPO B-Plas Plastic Omnium Oto. Plas.Metal Yan. San.A.Ş. 243.026.378
168 + A-Plas Genel Otomotiv Mamülleri San. ve Tic. Ltd. Şti. 235.679.452
172 150 Coşkunöz Isı Sistemleri San. ve Tic. A.Ş. 235.035.535
190 267 Serra Sünger ve Petrol Ürünleri San. Tic. A.Ş. 229.053.421
194 269 Ak-Pres Metal Yedek Parça Makine San.Tic. A.Ş. 227.805.163
217 229 Aroma Bursa Meyve Suları ve Gıda Sanayii A.Ş. 220.792.467
221 255 Acarsoy Tekstil Tic. ve San. A.Ş. 220.105.626
247 359 Warmhaus Isıtma ve Soğutma Sistemleri San. Tic. A.Ş. 211.009.475
270 161 Uludağ Maden Suları T.A.Ş. 203.493.852
294 13 Çimtaş Çelik İmalat Montaj 197.818.709
304 290 Kırpart Otomotiv Parçaları San. ve Tic. A.Ş. 194.362.968
312 120 Bolacalar Un Yem Yağ Gıda San. ve Tic. A.Ş. 192.511.631
321 377 MGI Coutier Makina Yedek Parça İmalat ve Sanayi A.Ş. 190.160.819
370 244 Orhan Karakoç Tekstil San. ve Tic. A.Ş. 176.364.173
389 345 Sunteks Dokuma Boya Apre San. ve Tic. A.Ş. 170.010.874
411 300 E.N.A. Tekstil Tic. ve San. A.Ş. 166.559.980
422 396 Penguen Gıda Sanayi A.Ş. 163.422.324
443 - Adının açıklanmasını istemiyor -
450 480 Çilek Mobilya A.Ş. 157.673.667
457 407 Yarış Otomotiv Makina ve Yedek Parça San. ve Tic. A.Ş. 155.886.743
459 408 Formfleks Yalıtım Ürünleri San. ve Tic. A.Ş. 154.859.038
493 304 Emek Yağ Sanayi A.Ş. 147.346.515


İLK KEZ GİRENLER...
2016 yılı listesinde yer almayıp 2017 yılı ikinci 500 listesine girenler arasında dikkat çeken firmalardan biri 168. sıradaki A-Plas Genel Otomotiv Mamülleri San. ve Tic. Ltd. Şti. oldu. A-Plas Genel Otomotiv Mamülleri San. 235.679.452 TL üretimden satışla listeye merhaba dedi.


YILDIZI PARLAYANLAR...
Ermaksan Makina 31. sıradan 18. sıraya, Göliplik Şeremet Tekstil 106. sıradan 29. sıraya, Feka Otomotiv 60. sıradan 45. sıraya, Grammer Koltuk 159. sıradan 62. sıraya, P.M.S. Metal Profil Alüminyum 301. sıradan 81. sıraya, Polyteks Tekstil 146. sıradan 116. sıraya, Contitech Lastik 155. sıradan 146. sıraya,Serra Sünger ve Petrol Ürünleri 267. sıradan 190. sıraya, Ak-Pres Metal 269. sıradan 194. sıraya, Aroma Bursa Meyva Suları 229. sıradan 217. sıraya, Acarsoy Tekstil 255. sıradan 221. sıraya, Warmhaus Isıtma ve Soğutma Sistemleri 359. sıradan 247. sıraya, Çilek Mobilya 480. sıradan 450. sıraya yükselmeyi başardılar.


LİSTEYE 102 YENİ FİRMA GİRDİ
Araştırmaya göre, geçen yıl İSO İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu sıralamasına 102 yeni firma girdi. Bunlardan 66'sı geçen yılki 1000 büyük kuruluşun dışından geldi. 36 kuruluş ise 2016 yılında İSO 500 içinde yer alan ama bu yıl İSO İkinci 500'e gerileyen şirketlerden oluştu.

LİSTEDE DÜŞENLER...
Erbak – Uludağ İçecek 44. sıradan 53. sıraya, Maysan Mando 38. sıradan 84. sıraya, Bursa Çimento 45. sıradan 90. sıraya, Eskapet Pet Ürünleri 111. sıradan 130. sıraya, Coats (Türkiye) İplik 130. sıradan 131. sıraya, BPO B-Plas 147. sıradan 154. sıraya, Coşkunöz Isı Sistemleri 150. sıradan 172. sıraya, Uludağ Maden Suları 161. sıradan 270. sıraya, Çimtaş Çelik 13. sıradan 294. sıraya, Kırpart Otomotiv 290. sıradan 304. sıraya, Bolacalar Un Yem Yağ Gıda 120. sıradan 312. sıraya,Orhan Karakoç Tekstil 244. sıradan 370. sıraya, Sunteks Dokuma 345. sıradan 389. sıraya, E.N.A Tekstil 300. sıradan 411. sıraya, Penguen Gıda 396. sıradan 422. sıraya, Yarış Otomotiv 407.sıradan 457. sıraya, Formfleks Yalıtım Ürünleri 408. sıradan 459. sıraya, Emek Yağ 304. sıradan 493. sıraya geriledi.

Sayı: 1159 - Sayı'nın Kapağı