BTSO kuruluş tarihi yanlış biliniyor
"İlk Bursa Ticaret Odası Meclisi toplantısı, 6 Haziran 1304 yani 18 Haziran 1889da yapıldı. Bu, kuruluş
tarihi olarak belirlendi. 6 Haziran hatası, rumi takvimin miladi takvime çevrilmesinden kaynaklanmaktadır.
"İlk Bursa Ticaret Odası Meclisi toplantısı, 6 Haziran 1304 yani 18 Haziran 1889 tarihinde, Salı günü yapıldı. Bu tarih BTSOnun kuruluş tarihi olarak belirlenmiştir. Ne yazık ki BTSO, yıllardır rumi tarihe göre 6 Haziran tarihini kuruluş tarihi olarak kabul edip, bu tarihte törenler yapmaktadır. Bu hata, rumi takvimin miladi takvime çevrilmesinden kaynaklanan bir hatadan kaynaklanmıştır. Bu hatanın mutlaka düzeltilmesi gerekmektedir.
AVRUPADA SANAYİ VE TİCARET ODALARININ KURULUŞU
Avrupa'da ilk ticaret odasının kuruluşunun, 1650 yılında Marsilya Ticaret Odası'nın kurulması ile başladığı kabul edilmekte. Paris'te 1700 yılında, Lyon'da 1702 yılında, New York'ta 1718 yılında, Philadeiphia'da 1801 yılında ticaret odaları kuruldu. Sanayi devriminin başladığı ülke olan İngiltere'de ise ticaret odaları daha geç dönemde, 1785 yılında kurulmuştu. Türkiye'de ilk ticaret odalarının kurulduğu 1887 yılında; Fransa'da 71, İngiltere'de 69, İtalya'da 73, İspanya'da 24 ticaret odası vardı.
Osmanlı Devletinde, Türk ticaret odaları kurulmazdan önce, yabancı ülke ticaret odaları kuruldu. Örneğin 1870 yılında İstanbul'da, Avusturya-Macaristan Ticaret Odası tesis edildi. Birinci Dünya Savaşı sırasında Türkiye'de 9 yabancı ticaret odası vardı. 1870'lerden itibaren yabancılar; başta İstanbul olmak üzere İzmir, Beyrut, Şam ve Selanik gibi şehir merkezlerde yabancılar ticaret odaları kurmaya başladı.
OSMANLI DEVLETİNDE İLK YERLİ TİCARET ODASI
Osmanlı Devleti'nde ilk yerli ticaret odası İstanbul'da, 19 Ocak 1880 tarihinde kurulan Dersaadet/İstanbul Ticaret Odası'ydı. Bu ilk odanın oluşumu ve idari yapısı bugünkü odalardan oldukça farklıydı. Bugünkü odalarda yürütmeyi yönetim kurulu, denetim ve yasamayı ise meclis yerine getirirken, bu ilk odada bütün bu işlevleri 24 üyeden oluşan bir meclis/kurul üstlenmişti. Üyeler, Ticaret ve Ziraat Bakanı'nın başkanlık ettiği ve yarısı Bakan, diğer yarısı tüccar tarafından seçilen 20 kişilik bir komisyon tarafından seçilmekteydi.
7 Temmuz 1880 tarihinde İstanbul Sanayi Odası kuruldu. İstanbul Sanayi Odası Meclisi, yine aynı yöntemle seçilen 24 üyeden oluşuyordu. Üyelerin fabrika sahibi veya devlet fabrikalarında mühendis, ustabaşı veya başmakinist olarak çalışmış olmaları, yurtdışında mühendislik eğitimi veya sınai eğitim almış olma koşulu aranıyordu.
İstanbul Ticaret Odası'nın ardından kurulan ne sanayi odası, ne de ziraat odası 1889'daki düzenlemeye kadar fiilen faaliyete geçemedi.
15 Ağustos 1881 tarihinde ise bir iç yönetmelik yürürlüğe girdi. Böylece, Osmanlı Devleti'nde kurulan ilk ticaret odasının yasal temeli atılmış oldu. Ancak, 1880 yılında kurulan Dersaadet Ticaret Odası, kendi kaynaklarına göre bugün İstanbul Ticaret Odası'nın kuruluş tarihi olarak da kabul ettiği, 14 Ocak 1882'de gerçekleştirilen ilk toplantı ile faaliyete geçti.
Ticaret ve Bayındırlık Bakanlığı, taşrada ticaret odalarının kurulmasını bir genelgeyle duyurdu. Kurulması girişiminde bulunulan ancak hükümetin mali desteğinin sözkonusu olmadığı odalar, yeterli sayıda üye kaydı yapılamaması ve üyelerden de yeterli miktarda aidat toplanamaması nedeniyle uzun ömürlü olamadı.
BURSA TİCARET VE ZİRAAT CEMİYETİ İLE MECLİSİN KURULMASI
Ticaret Meclisinin görevleri arasında; sanayi, ticaret ve ziraat alanında danışma işlevi gören cemiyetlerin kurulması yer almaktaydı. 1876 yılında bu doğrultuda, yani ticaret ve ziraat cemiyetlerinin kurulması yönünde yasal düzenleme yapıldı. Buna göre ticaret ve ziraat cemiyetlerinin teşkilat yapısı şöyleydi:
İstanbul'da kurulacak olan ticaret meclisi 24 fahri üyeden oluşacaktı. Bursanın da içinde olduğu taşradaki diğer il merkezlerindeki cemiyetlerde 12 fahri üye bulunmaktaydı. Ticari cemiyetler, haftada bir kez olağan olarak toplanmak zorundaydı.
Ticaret ve ziraat meclisleri dışında, sanayi meclisinin de kurulması gündeme gelmişse de uygulanamadı. Sadece ticaret ve ziraat meclisleri kuruldu. Ticaret ve ziraat meclisi, ülkenin imarı ve zenginliğinin artırmak, ticareti geliştirilmek ve bu amaçlar çerçevesinde Ticaret Bakanlığı ile bilgi alış-verişinde bulunma amacıyla faaliyetini sürdürmekteydi.
Bu yıllarda cemiyet kavramı yaygın olmadığı gibi, bugünkü gibi sivil toplum örgütü biçiminde bir işlev gören cemiyet/dernek yoktu. Bu cemiyetler, devlet ve hükümet ile sıkı ilişkiler içinde görev yapan bir tür yarı resmi kuruluşlar idi.
1870'li yılların sonlarında Bursa'da da ticaret ve ziraat cemiyetleri ayrı ayrı kurulmuştu. Eldeki bilgilere göre 1296/1878 yılından itibaren Bursada "Merkez Vilayet Ticaret Cemiyetinin kesin olarak kurulduğu belgelerden anlaşılmakta. Bu tarihte cemiyetin başkanı, Bursa Ticaret Odası'nın da kurucusu olan Burdurluzade Osman Fevzi Efendi idi. Üyeler ise, Ata Bey, Hacı Ali Bey, Nafiz Efendi, Abdullah Efendi, Kağıtçıbaşı Hacı Said Efendi, Sarem Ağa, Ovakim Ağa, Taşçıyan Ohannes Ağa, Papasoğlu Surupçuyan Ağa, Yorgaki Efendi idi. Bu tarihte "Bursa Merkez Vilayeti Ziraat Cemiyeti de vardı. Bu derneğin başkanı da Şeyh Bahaeddin Efendi idi. Bu ticaret ve ziraat cemiyetlerinin önemli işler başardığı söylenemese de, Bursa Ticaret Odası'nın kuruluşuna öncülük etmesi nedeniyle önemli bir işlev görmüştü. Nitekim 1889 yılında Bursa Ticaret ve Sanayi Odası, işte bu cemiyet tarafından kurulmuş, başkan ve meclisi, BTSO'nun kurucu meclisi ve başkanını oluşturmuştu.
BURSA TİCARET ODASI 18 HAZİRANDA KURULDU
1882-1884 yılları arasında Osmanlı Devleti'nde 68 ticaret odasının açılma girişiminde bulunulmuş ise de, çoğu kurulmamış, kurulanlar da faaliyet gösteremeden kapanmıştı. Bunun nedenini araştıran Ticaret Bakanlığı, mali yetersizliklerin önemli olduğunu farketti. 1882-1884 yılları arasında 15'i il merkezlerinde, 11'i sancaklarda ve 41'i ilçelerde olmak üzere toplam 67 ticaret odasının kurulma girişiminde bulunuldu. Bu ilk girişimle kurulan odalardan yalnız İzmir Ticaret Odası faaliyetini sürdürebildi.
Bursa Ticaret ve Sanayi Odası, Adana ve Ankara gibi önemli Türk kentlerinden önce kuruldu. Örneğin Adana Ticaret Odası, 1894 yılında, pamuk ticaretinin düzenli bir şekilde yapılmasını sağlamak ve denetlemek üzere Ticaret ve Ziraat Bakanlığının emri ile tesis edilmişti. 1894-1909 yılları arasında çok dar bir alanda, kısıtlı olanaklarla çalışabilmiş, 1909 yılında da bir süre faaliyetine ara vermişti.
Ankara Ticaret ve Sanayi Odası da, zengin ticari potansiyale karşın ancak 1923 yılında, 800 kişiyle faaliyete geçebilmişti. Bursa Ticaret Odası'nın kuruluşu, 1889 yılının ortalarında gerçekleşti. BTSOnun yapılan ilk toplantısında; Osman Fevzi Efendi, seçim olmaksızın kurucu başkanı oldu.
Bunun nedeni, Bursa Ticaret Cemiyetinin Ticaret Odasına dönüşmesiydi. Bursa Ticaret Odasının ilk yöneticiler ise şunlardı: Hacı Ali Bey, Kartaki Efendi, Nafiz Efendi, Kirkor Efendi, Mehmet Ali Efendi, Bay Kostan Efendi, Nikolaki Efendi, İshak Efendi Bursa Ticaret Odası Meclisinin ilk toplantısı, 6 Haziran 1304 yani 18 Haziran 1889 tarihinde, Salı günü yapılmıştı. Bu tarih BTSOnun kuruluş tarihi olarak belirlenmiştir.
Ne yazık ki BTSO, yıllardır rumi tarihe göre 6 Haziran tarihini kuruluş tarihi olarak kabul edip, bu tarihte törenler yapmaktadır.
Bu hata, rumi takvimin miladi takvime çevrilmesinden kaynaklanan bir hatadan kaynaklanmıştır. Bu hatanın mutlaka düzeltilmesi gerekmektedir.
"İlk Bursa Ticaret Odası Meclisi toplantısı, 6 Haziran 1304 yani 18 Haziran 1889da yapıldı. Bu, kuruluş
tarihi olarak belirlendi. 6 Haziran hatası, rumi takvimin miladi takvime çevrilmesinden kaynaklanmaktadır.
"İlk Bursa Ticaret Odası Meclisi toplantısı, 6 Haziran 1304 yani 18 Haziran 1889 tarihinde, Salı günü yapıldı. Bu tarih BTSOnun kuruluş tarihi olarak belirlenmiştir. Ne yazık ki BTSO, yıllardır rumi tarihe göre 6 Haziran tarihini kuruluş tarihi olarak kabul edip, bu tarihte törenler yapmaktadır. Bu hata, rumi takvimin miladi takvime çevrilmesinden kaynaklanan bir hatadan kaynaklanmıştır. Bu hatanın mutlaka düzeltilmesi gerekmektedir.
AVRUPADA SANAYİ VE TİCARET ODALARININ KURULUŞU
Avrupa'da ilk ticaret odasının kuruluşunun, 1650 yılında Marsilya Ticaret Odası'nın kurulması ile başladığı kabul edilmekte. Paris'te 1700 yılında, Lyon'da 1702 yılında, New York'ta 1718 yılında, Philadeiphia'da 1801 yılında ticaret odaları kuruldu. Sanayi devriminin başladığı ülke olan İngiltere'de ise ticaret odaları daha geç dönemde, 1785 yılında kurulmuştu. Türkiye'de ilk ticaret odalarının kurulduğu 1887 yılında; Fransa'da 71, İngiltere'de 69, İtalya'da 73, İspanya'da 24 ticaret odası vardı.
Osmanlı Devletinde, Türk ticaret odaları kurulmazdan önce, yabancı ülke ticaret odaları kuruldu. Örneğin 1870 yılında İstanbul'da, Avusturya-Macaristan Ticaret Odası tesis edildi. Birinci Dünya Savaşı sırasında Türkiye'de 9 yabancı ticaret odası vardı. 1870'lerden itibaren yabancılar; başta İstanbul olmak üzere İzmir, Beyrut, Şam ve Selanik gibi şehir merkezlerde yabancılar ticaret odaları kurmaya başladı.
OSMANLI DEVLETİNDE İLK YERLİ TİCARET ODASI
Osmanlı Devleti'nde ilk yerli ticaret odası İstanbul'da, 19 Ocak 1880 tarihinde kurulan Dersaadet/İstanbul Ticaret Odası'ydı. Bu ilk odanın oluşumu ve idari yapısı bugünkü odalardan oldukça farklıydı. Bugünkü odalarda yürütmeyi yönetim kurulu, denetim ve yasamayı ise meclis yerine getirirken, bu ilk odada bütün bu işlevleri 24 üyeden oluşan bir meclis/kurul üstlenmişti. Üyeler, Ticaret ve Ziraat Bakanı'nın başkanlık ettiği ve yarısı Bakan, diğer yarısı tüccar tarafından seçilen 20 kişilik bir komisyon tarafından seçilmekteydi.
7 Temmuz 1880 tarihinde İstanbul Sanayi Odası kuruldu. İstanbul Sanayi Odası Meclisi, yine aynı yöntemle seçilen 24 üyeden oluşuyordu. Üyelerin fabrika sahibi veya devlet fabrikalarında mühendis, ustabaşı veya başmakinist olarak çalışmış olmaları, yurtdışında mühendislik eğitimi veya sınai eğitim almış olma koşulu aranıyordu.
İstanbul Ticaret Odası'nın ardından kurulan ne sanayi odası, ne de ziraat odası 1889'daki düzenlemeye kadar fiilen faaliyete geçemedi.
15 Ağustos 1881 tarihinde ise bir iç yönetmelik yürürlüğe girdi. Böylece, Osmanlı Devleti'nde kurulan ilk ticaret odasının yasal temeli atılmış oldu. Ancak, 1880 yılında kurulan Dersaadet Ticaret Odası, kendi kaynaklarına göre bugün İstanbul Ticaret Odası'nın kuruluş tarihi olarak da kabul ettiği, 14 Ocak 1882'de gerçekleştirilen ilk toplantı ile faaliyete geçti.
Ticaret ve Bayındırlık Bakanlığı, taşrada ticaret odalarının kurulmasını bir genelgeyle duyurdu. Kurulması girişiminde bulunulan ancak hükümetin mali desteğinin sözkonusu olmadığı odalar, yeterli sayıda üye kaydı yapılamaması ve üyelerden de yeterli miktarda aidat toplanamaması nedeniyle uzun ömürlü olamadı.
BURSA TİCARET VE ZİRAAT CEMİYETİ İLE MECLİSİN KURULMASI
Ticaret Meclisinin görevleri arasında; sanayi, ticaret ve ziraat alanında danışma işlevi gören cemiyetlerin kurulması yer almaktaydı. 1876 yılında bu doğrultuda, yani ticaret ve ziraat cemiyetlerinin kurulması yönünde yasal düzenleme yapıldı. Buna göre ticaret ve ziraat cemiyetlerinin teşkilat yapısı şöyleydi:
İstanbul'da kurulacak olan ticaret meclisi 24 fahri üyeden oluşacaktı. Bursanın da içinde olduğu taşradaki diğer il merkezlerindeki cemiyetlerde 12 fahri üye bulunmaktaydı. Ticari cemiyetler, haftada bir kez olağan olarak toplanmak zorundaydı.
Ticaret ve ziraat meclisleri dışında, sanayi meclisinin de kurulması gündeme gelmişse de uygulanamadı. Sadece ticaret ve ziraat meclisleri kuruldu. Ticaret ve ziraat meclisi, ülkenin imarı ve zenginliğinin artırmak, ticareti geliştirilmek ve bu amaçlar çerçevesinde Ticaret Bakanlığı ile bilgi alış-verişinde bulunma amacıyla faaliyetini sürdürmekteydi.
Bu yıllarda cemiyet kavramı yaygın olmadığı gibi, bugünkü gibi sivil toplum örgütü biçiminde bir işlev gören cemiyet/dernek yoktu. Bu cemiyetler, devlet ve hükümet ile sıkı ilişkiler içinde görev yapan bir tür yarı resmi kuruluşlar idi.
1870'li yılların sonlarında Bursa'da da ticaret ve ziraat cemiyetleri ayrı ayrı kurulmuştu. Eldeki bilgilere göre 1296/1878 yılından itibaren Bursada "Merkez Vilayet Ticaret Cemiyetinin kesin olarak kurulduğu belgelerden anlaşılmakta. Bu tarihte cemiyetin başkanı, Bursa Ticaret Odası'nın da kurucusu olan Burdurluzade Osman Fevzi Efendi idi. Üyeler ise, Ata Bey, Hacı Ali Bey, Nafiz Efendi, Abdullah Efendi, Kağıtçıbaşı Hacı Said Efendi, Sarem Ağa, Ovakim Ağa, Taşçıyan Ohannes Ağa, Papasoğlu Surupçuyan Ağa, Yorgaki Efendi idi. Bu tarihte "Bursa Merkez Vilayeti Ziraat Cemiyeti de vardı. Bu derneğin başkanı da Şeyh Bahaeddin Efendi idi. Bu ticaret ve ziraat cemiyetlerinin önemli işler başardığı söylenemese de, Bursa Ticaret Odası'nın kuruluşuna öncülük etmesi nedeniyle önemli bir işlev görmüştü. Nitekim 1889 yılında Bursa Ticaret ve Sanayi Odası, işte bu cemiyet tarafından kurulmuş, başkan ve meclisi, BTSO'nun kurucu meclisi ve başkanını oluşturmuştu.
BURSA TİCARET ODASI 18 HAZİRANDA KURULDU
1882-1884 yılları arasında Osmanlı Devleti'nde 68 ticaret odasının açılma girişiminde bulunulmuş ise de, çoğu kurulmamış, kurulanlar da faaliyet gösteremeden kapanmıştı. Bunun nedenini araştıran Ticaret Bakanlığı, mali yetersizliklerin önemli olduğunu farketti. 1882-1884 yılları arasında 15'i il merkezlerinde, 11'i sancaklarda ve 41'i ilçelerde olmak üzere toplam 67 ticaret odasının kurulma girişiminde bulunuldu. Bu ilk girişimle kurulan odalardan yalnız İzmir Ticaret Odası faaliyetini sürdürebildi.
Bursa Ticaret ve Sanayi Odası, Adana ve Ankara gibi önemli Türk kentlerinden önce kuruldu. Örneğin Adana Ticaret Odası, 1894 yılında, pamuk ticaretinin düzenli bir şekilde yapılmasını sağlamak ve denetlemek üzere Ticaret ve Ziraat Bakanlığının emri ile tesis edilmişti. 1894-1909 yılları arasında çok dar bir alanda, kısıtlı olanaklarla çalışabilmiş, 1909 yılında da bir süre faaliyetine ara vermişti.
Ankara Ticaret ve Sanayi Odası da, zengin ticari potansiyale karşın ancak 1923 yılında, 800 kişiyle faaliyete geçebilmişti. Bursa Ticaret Odası'nın kuruluşu, 1889 yılının ortalarında gerçekleşti. BTSOnun yapılan ilk toplantısında; Osman Fevzi Efendi, seçim olmaksızın kurucu başkanı oldu.
Bunun nedeni, Bursa Ticaret Cemiyetinin Ticaret Odasına dönüşmesiydi. Bursa Ticaret Odasının ilk yöneticiler ise şunlardı: Hacı Ali Bey, Kartaki Efendi, Nafiz Efendi, Kirkor Efendi, Mehmet Ali Efendi, Bay Kostan Efendi, Nikolaki Efendi, İshak Efendi Bursa Ticaret Odası Meclisinin ilk toplantısı, 6 Haziran 1304 yani 18 Haziran 1889 tarihinde, Salı günü yapılmıştı. Bu tarih BTSOnun kuruluş tarihi olarak belirlenmiştir.
Ne yazık ki BTSO, yıllardır rumi tarihe göre 6 Haziran tarihini kuruluş tarihi olarak kabul edip, bu tarihte törenler yapmaktadır.
Bu hata, rumi takvimin miladi takvime çevrilmesinden kaynaklanan bir hatadan kaynaklanmıştır. Bu hatanın mutlaka düzeltilmesi gerekmektedir.
Sayı: 715 - Sayı'nın Kapağı