Geçmiş zaman olur ki!
Babamın kitaplarını karıştırırken elime 27 Ocak 1948 tarihli ANT gazetesi geçti. B.M. Meclisi Başkanı General Kazım Karabekirin ölüm haberinin duyurulduğu nüsha olduğu için babam saklamış herhalde. Gazetenin şeklini, içeriğini yorumsuz olarak özetleyeceğim sizlere, yorumu, bugünle mukayeseyi size bırakıyorum.
Gazete 4 sayfa, ikinci hamur veya üçüncü hamur kağıda siyah-beyaz basılı, ANT isminin altında "Kemalizm Yolumuz, Altıok Andımız ibaresi var, fiyatı 5 kuruş, yazı işleri telefonu 2349, altında "Adres değiştirmek ücrete tabidir yazılı.
"İlan ücretlerimiz başlığı altında, "1 Kasım tarihinden itibaren resmi ilanların bedeli tek sütunda tek satır 50 kuruş olarak alınmaktadır. Hususi ilanlar ise ayrı tarifeye tabidir şeklindeki bildirim birinci sayfanın sağ üst köşesinde yer almış.
Gazetenin sahibi ve başmuharriri, Bursa Milletvekili Abdürrahman Konuk, yazı işlerini fiilen idare eden Neşriyat Müdürü Faruk Taşkıran, basıldığı yer ANT Matbaası.
Birinci sayfada, siyah çerçeve içinde, "B.M.Meclisi Başkanı General Kazım Karabekir Dün sabah Kalb sektesinden vefat etti haberi manşetten veriliyor, yanında "Rusyada isyan başlığı altında dünyadan bir haber yer alıyor, "Çin haberlerine göre, Ukraynada başgösteren büyük bir isyan bütün dehşetiyle devam ediyor. Bir milyon 500 bin kişi isyan halinde, döğüşüyor.
Birinci sayfadaki ülke haberlerine göz atarsak, "Zonguldak Limanı başlığı altında, "Dünyanın en büyük limanlarından biri olacak, inşaat ihalesine iştirak edecek yabancı firmalar tetkiklerini bitirmiştir, İngilerenin en büyük inşaat şirketlerinden biri olan James Crosby şirketinin mümessili Mr. Robertson dün İstanbul varupu ile memleketimizden ayrıldı. ülkenin önemli bir yatırımı duyuruluyor.
Ankaradan telefonla alınan "Tütünden prim alınacak başlıklı haberden "947 yılı Tütün mahsülünden yüzde 5 prim alınması ve tahsil edilecek primlerin tütün piyasasını düzenlemek amacıyla kurulacak olan müesseseye devretmek üzere, (Tekel olsa gerek) şimdilik Türkiye Ziraat Bankasına açılmış olan fona yatırılmasına Bakanlar Kurulunca karar verilmiştir. ülke ekonomisinde tütünün önemi farkediliyor.
"Halk Bankası Sermayesi Artırılıyor başlığı altında " Bu takdirde esnafa daha geniş kredi açılacak. Halk Bankası kanununda değişiklik yapılmak üzere bir tasarı hazırlanmış, Ticaret Bakanlığı tarafından meclise sunulmuştur. Yapılacak değişiklikler arasında banka sermayesinin 10 milyon lira arttırılması derpiş olunmuştur. Bu takdirde bankanın öteden beri düşündüğü halde sermaye fikdanı yüzünden kurmaya teşebbüs edemediği Trabzon ve Adanada birer şube açmak fikri tatbik mevkiine konulacaktır gene Ankaradan telefon ile alınan bir ekonomi haberi sunuluyor. "Piyasada veresiye alışverişler başladı başlığı altında da, "Kamyon ve lastikler 7 seneden beri ilk defa veresiye satılıyor müjdesi veriliyor.
"Altın fiyatları başlığı altında "Külçe fiyatları tutunamıyor. Altın piyasası dün büsbütün yeni bir safhaya girmiştir. Anadoluda mevcut para darlığı ve mevsimin ilerlemesi dolayısıyla bilhassa Konya, Balıkesir, Afyondan ziynet eşyaları ve İzmirden halkalı Reşat, Hamit ve Aziz altınları dün piyasaya mebzulen arzedilmekte idi. Geçen seneler bu mevsimde mezkur vilayetler mal çekerken bu sene ise mal göndermektediro günün bir ekonomik sıkıntısı dile getirilyor.
"Al kaşağıyı, gir ahıra başlıklı siyasi haberde "Demokrat Partinin Doğru gazetesi, D. Parti saflarında çalışan koministler hakkındaki neşriyatımızdan, bizim tasavvurumuzun fevkinde alınmış görünüyor. Son sayısını baştan aşağıya bize hasretmiş. Eksik olmasın, memnun olduk. Son günlerde kaat sıkıntısından az basıyorduk. Memleketin selameti bakımından elzem gördüğümüz bu neşriyadı, bu muhterem refikimiz sütunlarına aynen geçirerek davamıza farkında olmadan hizmet etmiştir. Yarası olan gocunur meseli maşhurdur. Diyecek laf yok. Al kaşağıyı gir ahıra efendim. yerel siyasetten bir çatışmayı aktarıyor.
"Belediye Başkanımız geldi başlıklı kent haberinde "Bir müddetten beri Ankarada bulunan Belediye Başkanımız Fahri Batıca dün Ankaradan şehrimize dönmüş bulunmaktadır duyurusu yapılıyor Bursalılara.
Musa Ataş, "General Kazım Karabekirin Kurtuluş Savaşındaki rolü başlıklı makalesinde Karabekirin yaptıklarını örnekleriyle sunuyor okuyucularına.
Derviş Sami Taşman ikinci sayfadaki, "Yine, Meseleye Dair başlıklı makalesinde bir başka yerel siyaset çatışmasındaki görüşlerini açıklıyor. "Öner, meselesinden sonra siyasi edebiyatımız yeni bir vecize (!) daha kazandı. D.P. bir şahıs partisi değil, bir dava partisidir. Hoş fakat oldukça muğlak bir söz. Kenan Önerin istifa sebebi hala meçhuldur, yani Önerin hangi dava (!) uğruna feda edildiği mechuldur.
Bir spor haberi "Yeşil sporun kongresi başlığı altında "Yeşil gençlik spor kulübü senelik kongresi dün gece saat 20.30da Yeşil Cami yanındaki binasında yapılmıştır. Şehrin en kalabalık ve zengin semtlerinden biri olan Yeşil mıntıkasında kurulmuş olan ve büyük gelişmeye namzet olan kulübün kongresinde bütün üyeler bulunmuştur.
İkinci sayfada "Şehir haberleri bölümünde, "Metresiyle bir olup karısını dövmüş, "Genelevlere taarruz etmek, "Çocuk yüzünden kavga, "Hakaret, "Asker ailelerine yardım, "Aleyhine şahadet edecek diye hakaret etmiş, "Karısını ve oğlunu yaralamış, "Gemlikte tek tip ekmek, "Kazaen patlayan tabanca, "Bıçak taşımak, "Garip bir kasid, "Memura hakaret etmiş başlıkları altında Bursada meydana gelen olaylar aktarılıyor.
"Daniş Ekim, Gemlik belediye başkanı oldu haberinde ise, vefat eden Belediye Başkanı Nurettin Kumlanın yerine, önce valilik emri ile vekaleten atanan Daniş Ekimin bu defa Belediye Meclisinde yapılan oylama ile mevcut 12 üyenin ittifak oylarıyla başkan seçildiği bildiriliyor.
"Meraklı Şeyler bölümünde, "Kutup mıntıkasında İngiliz Fenni başlığı altında, "Güney kutbundan şimale doğru, büyük kısmı henüz keşfedilmemiş bulunan antartik mıntıkası üzerinde İngilizlerin çalışmalarını ve bu mıntıkanın Falkland adalarından sonra İngiliz idaresine geçişi anlatılıyor.
Üçüncü sayfada "Bursa Milli Eğitim Müdürlüğünden başlığı altında "Birinci Erkek Sanat Enstitüsünün 1948 Akçalı yılı ihtiyacı olan, 13 kalem yiyecek ve yakacak maddelerinin açık eksiltme ile alımı için bir resmi ilan yer alıyor. İlandan bazı örnekler, "850 lira/ 34 000Adet/ 800 gramlık ekmek, 12 000 lira/ 5 000 kilo koyun eti, 6 500 lira/ 130 000 kilo kuru gürgen odunu.
Gazetenin son sayfası tamamen ilanlara ayrılmış, bu sayfada yer alan resmi ve özel ilanlar arasında, sayfanın yarısını kaplayan iki büyük ilan dikkati çekiyor.
"Rektifiye Makinesi- taksi, otobüs, kamyon sahiplerine, ucuz fiyatla silindir rektifiye eder
"Halis Kahve ve Çay, Cumhuriyet alanı karşısında tütün bayiinde her saatte taze ve katkısız olarak satılır.
Gerçekten hayale değer, değil mi?
Babamın kitaplarını karıştırırken elime 27 Ocak 1948 tarihli ANT gazetesi geçti. B.M. Meclisi Başkanı General Kazım Karabekirin ölüm haberinin duyurulduğu nüsha olduğu için babam saklamış herhalde. Gazetenin şeklini, içeriğini yorumsuz olarak özetleyeceğim sizlere, yorumu, bugünle mukayeseyi size bırakıyorum.
Gazete 4 sayfa, ikinci hamur veya üçüncü hamur kağıda siyah-beyaz basılı, ANT isminin altında "Kemalizm Yolumuz, Altıok Andımız ibaresi var, fiyatı 5 kuruş, yazı işleri telefonu 2349, altında "Adres değiştirmek ücrete tabidir yazılı.
"İlan ücretlerimiz başlığı altında, "1 Kasım tarihinden itibaren resmi ilanların bedeli tek sütunda tek satır 50 kuruş olarak alınmaktadır. Hususi ilanlar ise ayrı tarifeye tabidir şeklindeki bildirim birinci sayfanın sağ üst köşesinde yer almış.
Gazetenin sahibi ve başmuharriri, Bursa Milletvekili Abdürrahman Konuk, yazı işlerini fiilen idare eden Neşriyat Müdürü Faruk Taşkıran, basıldığı yer ANT Matbaası.
Birinci sayfada, siyah çerçeve içinde, "B.M.Meclisi Başkanı General Kazım Karabekir Dün sabah Kalb sektesinden vefat etti haberi manşetten veriliyor, yanında "Rusyada isyan başlığı altında dünyadan bir haber yer alıyor, "Çin haberlerine göre, Ukraynada başgösteren büyük bir isyan bütün dehşetiyle devam ediyor. Bir milyon 500 bin kişi isyan halinde, döğüşüyor.
Birinci sayfadaki ülke haberlerine göz atarsak, "Zonguldak Limanı başlığı altında, "Dünyanın en büyük limanlarından biri olacak, inşaat ihalesine iştirak edecek yabancı firmalar tetkiklerini bitirmiştir, İngilerenin en büyük inşaat şirketlerinden biri olan James Crosby şirketinin mümessili Mr. Robertson dün İstanbul varupu ile memleketimizden ayrıldı. ülkenin önemli bir yatırımı duyuruluyor.
Ankaradan telefonla alınan "Tütünden prim alınacak başlıklı haberden "947 yılı Tütün mahsülünden yüzde 5 prim alınması ve tahsil edilecek primlerin tütün piyasasını düzenlemek amacıyla kurulacak olan müesseseye devretmek üzere, (Tekel olsa gerek) şimdilik Türkiye Ziraat Bankasına açılmış olan fona yatırılmasına Bakanlar Kurulunca karar verilmiştir. ülke ekonomisinde tütünün önemi farkediliyor.
"Halk Bankası Sermayesi Artırılıyor başlığı altında " Bu takdirde esnafa daha geniş kredi açılacak. Halk Bankası kanununda değişiklik yapılmak üzere bir tasarı hazırlanmış, Ticaret Bakanlığı tarafından meclise sunulmuştur. Yapılacak değişiklikler arasında banka sermayesinin 10 milyon lira arttırılması derpiş olunmuştur. Bu takdirde bankanın öteden beri düşündüğü halde sermaye fikdanı yüzünden kurmaya teşebbüs edemediği Trabzon ve Adanada birer şube açmak fikri tatbik mevkiine konulacaktır gene Ankaradan telefon ile alınan bir ekonomi haberi sunuluyor. "Piyasada veresiye alışverişler başladı başlığı altında da, "Kamyon ve lastikler 7 seneden beri ilk defa veresiye satılıyor müjdesi veriliyor.
"Altın fiyatları başlığı altında "Külçe fiyatları tutunamıyor. Altın piyasası dün büsbütün yeni bir safhaya girmiştir. Anadoluda mevcut para darlığı ve mevsimin ilerlemesi dolayısıyla bilhassa Konya, Balıkesir, Afyondan ziynet eşyaları ve İzmirden halkalı Reşat, Hamit ve Aziz altınları dün piyasaya mebzulen arzedilmekte idi. Geçen seneler bu mevsimde mezkur vilayetler mal çekerken bu sene ise mal göndermektediro günün bir ekonomik sıkıntısı dile getirilyor.
"Al kaşağıyı, gir ahıra başlıklı siyasi haberde "Demokrat Partinin Doğru gazetesi, D. Parti saflarında çalışan koministler hakkındaki neşriyatımızdan, bizim tasavvurumuzun fevkinde alınmış görünüyor. Son sayısını baştan aşağıya bize hasretmiş. Eksik olmasın, memnun olduk. Son günlerde kaat sıkıntısından az basıyorduk. Memleketin selameti bakımından elzem gördüğümüz bu neşriyadı, bu muhterem refikimiz sütunlarına aynen geçirerek davamıza farkında olmadan hizmet etmiştir. Yarası olan gocunur meseli maşhurdur. Diyecek laf yok. Al kaşağıyı gir ahıra efendim. yerel siyasetten bir çatışmayı aktarıyor.
"Belediye Başkanımız geldi başlıklı kent haberinde "Bir müddetten beri Ankarada bulunan Belediye Başkanımız Fahri Batıca dün Ankaradan şehrimize dönmüş bulunmaktadır duyurusu yapılıyor Bursalılara.
Musa Ataş, "General Kazım Karabekirin Kurtuluş Savaşındaki rolü başlıklı makalesinde Karabekirin yaptıklarını örnekleriyle sunuyor okuyucularına.
Derviş Sami Taşman ikinci sayfadaki, "Yine, Meseleye Dair başlıklı makalesinde bir başka yerel siyaset çatışmasındaki görüşlerini açıklıyor. "Öner, meselesinden sonra siyasi edebiyatımız yeni bir vecize (!) daha kazandı. D.P. bir şahıs partisi değil, bir dava partisidir. Hoş fakat oldukça muğlak bir söz. Kenan Önerin istifa sebebi hala meçhuldur, yani Önerin hangi dava (!) uğruna feda edildiği mechuldur.
Bir spor haberi "Yeşil sporun kongresi başlığı altında "Yeşil gençlik spor kulübü senelik kongresi dün gece saat 20.30da Yeşil Cami yanındaki binasında yapılmıştır. Şehrin en kalabalık ve zengin semtlerinden biri olan Yeşil mıntıkasında kurulmuş olan ve büyük gelişmeye namzet olan kulübün kongresinde bütün üyeler bulunmuştur.
İkinci sayfada "Şehir haberleri bölümünde, "Metresiyle bir olup karısını dövmüş, "Genelevlere taarruz etmek, "Çocuk yüzünden kavga, "Hakaret, "Asker ailelerine yardım, "Aleyhine şahadet edecek diye hakaret etmiş, "Karısını ve oğlunu yaralamış, "Gemlikte tek tip ekmek, "Kazaen patlayan tabanca, "Bıçak taşımak, "Garip bir kasid, "Memura hakaret etmiş başlıkları altında Bursada meydana gelen olaylar aktarılıyor.
"Daniş Ekim, Gemlik belediye başkanı oldu haberinde ise, vefat eden Belediye Başkanı Nurettin Kumlanın yerine, önce valilik emri ile vekaleten atanan Daniş Ekimin bu defa Belediye Meclisinde yapılan oylama ile mevcut 12 üyenin ittifak oylarıyla başkan seçildiği bildiriliyor.
"Meraklı Şeyler bölümünde, "Kutup mıntıkasında İngiliz Fenni başlığı altında, "Güney kutbundan şimale doğru, büyük kısmı henüz keşfedilmemiş bulunan antartik mıntıkası üzerinde İngilizlerin çalışmalarını ve bu mıntıkanın Falkland adalarından sonra İngiliz idaresine geçişi anlatılıyor.
Üçüncü sayfada "Bursa Milli Eğitim Müdürlüğünden başlığı altında "Birinci Erkek Sanat Enstitüsünün 1948 Akçalı yılı ihtiyacı olan, 13 kalem yiyecek ve yakacak maddelerinin açık eksiltme ile alımı için bir resmi ilan yer alıyor. İlandan bazı örnekler, "850 lira/ 34 000Adet/ 800 gramlık ekmek, 12 000 lira/ 5 000 kilo koyun eti, 6 500 lira/ 130 000 kilo kuru gürgen odunu.
Gazetenin son sayfası tamamen ilanlara ayrılmış, bu sayfada yer alan resmi ve özel ilanlar arasında, sayfanın yarısını kaplayan iki büyük ilan dikkati çekiyor.
"Rektifiye Makinesi- taksi, otobüs, kamyon sahiplerine, ucuz fiyatla silindir rektifiye eder
"Halis Kahve ve Çay, Cumhuriyet alanı karşısında tütün bayiinde her saatte taze ve katkısız olarak satılır.
Gerçekten hayale değer, değil mi?
Sayı: 533 - Sayı'nın Kapağı