Kıymetli okurlar, hepimizin malumu üzerine özellikle bilişim teknolojisinde yaşanan gelişmeler ve artan iletişim teknolojisi sayesinde yurt dışı borsalarda yatırım yapmak birçok kişi ve kurum adına cazip hale gelmektedir.
Pek tabi yurt içi veya dışı olsun vergilendirmesi birçok soru işareti yaratan borsa kazançlarının yurt dışında vuku bulması durumunda nasıl vergilendirileceği de mali idare açısından henüz net bir tanıma oturmamış bir kavramdır.
Aydın Defterdarlığı Gelir Kanunları Grup Müdürlüğü tarafından verilen E-79690095-120[3-2024-120-69]-167155 sayılı özelge ile yurt dışı hisse senedi alım satımından gelir elde edildiği, bu gelirleri elde etmek için çeşitli hisse senedi programları satın alındığı ve bazı sitelere üye olunduğu siteleri kullanarak hisse senedi alım satımı yapabilmek için bilgisayar ve gelişmiş cep telefonu aldığınızı belirterek yaptığınız söz konusu harcamaların yurt dışı hisse senedi alım satımından elde edilen kazancın tespitinde indirim konusu yapılıp yapılmayacağı hususunda görüş bildirmiştir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun;
-"Değer Artışı Kazançları" başlıklı mükerrer 80 inci maddesinde;
"Aşağıda yazılı mal ve hakların elden çıkarılmasından doğan kazançlar değer artışı kazançlarıdır.
1. İvazsız olarak iktisap edilenler ile tam mükellef kurumlara ait olan ve iki yıldan fazla süreyle elde tutulan hisse senetleri hariç, menkul kıymetlerin veya diğer sermaye piyasası araçlarının elden çıkarılmasından sağlanan kazançlar.
...
Bu maddede geçen "elden çıkarma" deyimi, yukarıda yazılı mal ve hakların satılması, bir ivaz karşılığında devir ve temliki, trampa edilmesi, takası, kamulaştırılması, devletleştirilmesi, ticaret şirketlerine sermaye olarak konulmasını ifade eder.
Taksi, dolmuş, minibüs ve umum servis araçlarına ait ticari plakaların elden çıkarılmasından doğan kazançların tamamı ile bir takvim (9) yılında elde edilen değer artışı kazancının, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının elden çıkarılmasından sağlananlar hariç, 6.000 (324 Seri No'lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile 1.1.2024 tarihinden itibaren 87.000 TL.) Yeni Türk Lirası gelir vergisinden müstesnadır.
..." ,
-"Safi Değer Artışı" başlıklı mükerrer 81 inci maddesinde;
"Değer artışında safi kazanç, elden çıkarma karşılığında alınan para ve ayınlarla sağlanan ve para ile temsil edilebilen her türlü menfaatlerin tutarından, elden çıkarılan mal ve hakların maliyet bedelleri ile elden çıkarma dolayısıyla yapılan ve satıcının uhdesinde kalan giderlerin ve ödenen vergi ve harçların indirilmesi suretiyle bulunur. Hâsılatın ayın ve menfaat olarak sağlanan kısmının tutarı Vergi Usul Kanununun değerleme ile ilgili hükümlerine göre tayin ve tespit olunur.
...
Kur farkından doğan kazançların hesabında, menkul kıymet veya iştirak hisselerinin iktisabına tahsis edilen yabancı sermayenin bu kıymet veya hisselerin iktisap tarihindeki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz alış kuruna göre hesaplanan Yeni Türk Lirası karşılığı ile bu kıymet veya hisselerin elden çıkarılması tarihindeki aynı miktar yabancı sermayenin Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz alış kuruna göre hesaplanan Yeni Türk Lirası karşılığı arasındaki fark esas alınır.
Mal ve hakların elden çıkarılmasında iktisap bedeli, elden çıkarılan mal ve hakların, elden çıkarıldığı ay hariç olmak üzere Devlet İstatistik Enstitüsünce belirlenen toptan eşya fiyat endeksindeki artış oranında artırılarak tespit edilir. Şu kadar ki, bu endekslemenin yapılabilmesi için artış oranının %10 veya üzerinde olması şarttır."
- "Gelirin Toplanması ve Beyan" başlıklı 85 inci maddesinde;
"Mükellefler, ikinci maddede yazılı kaynaklardan bir takvim yılı içinde elde ettikleri kazanç ve iratları için bu kanunda aksine hüküm olmadıkça yıllık beyanname verirler. Bu kanuna göre beyanı gereken gelirlerin yıllık beyannamede toplanması zorunludur.
..."
hükümleri yer almaktadır.
Yukarıda yer alan hüküm ve açıklamalar çerçevesinde; yurt dışı borsalarda işlem gören hisse senetlerinin elden çıkarılmasından sağladığınız kazançların 193 sayılı Kanunun mükerrer 80 inci maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendi kapsamında değer artışı kazancı olarak değerlendirilerek, herhangi bir beyan haddi veya istisna uygulanmaksızın Gelir Vergisi Kanununun değer artışı kazancının vergilendirilmesine ilişkin diğer hükümleri de dikkate alınmak suretiyle yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilmesi gerektiği yönünde görüş bildirilmiştir.
Ayrıca, elde ettiğiniz kazanca konu hisse alım satımı faaliyetini gerçekleştirebilmek adına satın alınan bilgisayar ve cep telefonuna ait harcamalar ile üye olunan sitelere veri temini amacıyla yapılan ödemelerin, elden çıkarılan mal ve hakların maliyet bedelleri ile elden çıkarma dolayısıyla yapılan ve satıcının uhdesinde kalan giderler kapsamında değerlendirilmesi mümkün bulunmadığından safi kazancın tespitinde indirime konu edilmesinin mümkün bulunmadığı yönünde görüş bildirilmiştir.