banner34

banner50

banner6

Üretim

Üretim yönetiminde karar verme teknikleri -5- KARAR TEORİSİ-BELİRLİLİK ALTINDA KARAR VERME; Olayların ne zaman gerçekleşeceğinin bilindiği durumu ifade eder. Karar kuralı, bilinen olay için en uygun alternatifi seçebilmektir.

Söyleşi 06.10.2014, 21:00 06.10.2014, 21:00
Üretim
Üretim
yönetiminde
karar verme
teknikleri -5-

KARAR TEORİSİ-BELİRLİLİK ALTINDA
KARAR VERME;
Olayların ne zaman gerçekleşeceğinin bilindiği durumu ifade eder. Karar kuralı, bilinen olay için en uygun alternatifi seçebilmektir. Hedef gelir maksimizasyonu ise en iyi alternatif en yüksek değeri verendir. Minimum maliyette en iyi alternatif ise en düşük değeri veren olacaktır.
ÖRN: Kurulacak tesisin büyüklüğüne karar verilecektir. Gelecekteki talep göz önüne alınmalıdır. Talep büyük yada küçük olabilir. Alternatifin sonuçları tabloda verilmektedir. Her olaydaki her alternatif sonuç, gelecekteki gelir eksi giderlerin bugünkü değeridir.

  Gelecekteki Talep Olasılığı
Alternatif Düşük Yüksek
Küçük Tesis 210.000 270.000
Büyük Tesis 155.000 750.000
Yapmama 0 0

Gelecekteki talep düşük olursa en iyi seçim hangisidir?
En iyi seçim en yüksek değerli olandır. Gelecekte talebin düşük olacağı biliniyorsa, küçük bir tesis kurulmalı. Küçük tesis için en yüksek değer 210.000 TL seçilmelidir. Büyük tesis sadece 155.000 TLlik sonuç sağlar. Hiçbir şey yapmamak, diğer alternatiflerin baskısı altındadır. Bir alternatifin sonucu, diğer olayların alternatiflerinin sonuçlarından daha iyi değilse düşünülebilir. Aksi halde bu alternatif düşünülmez.
Gelecek talep bilinirse, talebin düşük olduğu durumlarda küçük tesisi, büyük olduğu durumlarda büyük tesis kurulur. Talep belirsiz ise diğer karar verme kuralları izlenmelidir.
KARAR TEORİSİ-BELİRSİZLİK ALTINDA
KARAR VERME;
Olayların alternatifleri sıralanabilir. Alternatif olasılıklarının tahmin edilemeyeceği varsayılır. Bu durumda dört kuraldan biri kullanılır.
1- Maximin en kötünün iyisi alternatifi seçilmelidir. Bu kural kötümserdir. Her alternatif için en kötü düşünülür.
2 - Maximax en iyinin iyisi alternatifi seçilir.
Bu kural yüksek beklentileri olan, her şeyi göze alan iyimser içindir.
3 - Laplace ağırlıklı sonuçların en iyisi alternatifi seçilir. Ağırlıklı sonucu bulmak için her olaya eşit olasılık verilir. N olay varsa her birinin önemi 1/Ndir.
Bu kural gerçekçi içindir.
4- Minimax Pişmanlık en kötü pişmanlık kriteri en iyi olan alternatif seçilir. Alternatif (satır) ve olayları temsil eden(sütun) bir fırsat (pişmanlık) tablosu oluşturulur. Aynı sütunda verilen bir çıktı ile en iyi çıktı arasında oluşan fark pişmanlıktır.
Bir olay için en iyi alternatif, yerine seçilen alternatif ile gelen kaybı gösterir. Pişmanlık, kar kaybı yada giderin yükselmesidir.
Yandaki tablo üzerinden her karar kuralı için en iyi alternatif hangisidir ?
a- maximin. Sonuçlar karı gösterdiğinden bir alternatifin en kötü sonucu, sonuç matrisinde o alternatifin sırasında belirtilen en düşük değerdir. Kötü değerlerin en iyisi 210.000 TLdir ve küçük bir tesis kurulur.
b- maximax. Alternatiflerin en iyisi sonucu, sonuç matrisi satırlarındaki en yüksek sayıdır veya iyi değerlerin en yükseği 750.000 TLdir. Bu kurala göre büyük tesis kurulur.
c- Laplace. İki olayın ihtimaline 0,5 dersek, ağırlıklı sonuçlar (155*0,5 + 750*0,5 = 452,5) Ağırlıklandırılmış sonuçların en iyisi 452.500 TLdir. Gerçekçi büyük tesisi kurar.
d- Minimax Pişmanlık. Talep düşük olursa, en iyi alternatif küçük tesistir ve pişmanlık 0dır. (210-210) Talep düşük olduğu halde büyük tesis kurulursa pişmanlık 55 (210-155) olacaktır.
Talep yüksek olursa küçük tesiste 480 (750-270), büyük tesiste 0 (750-750) olacaktır. Verileri yorumlarsak küçük tesiste maximum pişmanlık 0+480 = 480, büyük tesiste ise 55+0=55 olur. Pişmanlığı minimize edebilmek için büyük tesis seçilmelidir. En yüksek pişmanlık, küçük tesis kararı ile yüksek talep olması halinde görülür.

Sayı: 961 - Sayı'nın Kapağı

Yorumlar (0)
12
kapalı
banner35
Günün Anketi Tümü
ABD Doları’nda yıl sonu beklentiniz nedir (TL) ?
ABD Doları’nda yıl sonu beklentiniz nedir (TL) ?
banner18
banner51