İSO ikinci 500’e Bursa damgası

Haber: SEMİH AYDIN

İSO, mayıs ayında açıkladığı “İSO Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kurulu – 2020” araştırmasının ardından, “İSO Türkiye’nin İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu – 2020” araştırmasının sonuçlarını da açıkladı.
İSO İkinci 500’ün 2020 yılı üretimden net satışları yüzde 21,7 artarak 157 milyar liradan, 191.1 milyar liraya yükseldi. Listede yer alan 36 Bursa firması ise bu dönemde net satışlarını yüzde 13 artırarak, 11,9 milyar liradan 13,5 milyar liraya yükseltti.
Üretimden net satışlar baz alınarak yapılan İSO İkinci 500’ün 2020 yılı sıralamasına bakıldığında, Murat Ticaret Kablo 578,9 milyon TL ile ilk sırayı aldı. Murat Ticaret Kablo’yu çok küçük bir farkla ve yine 578,9 milyon TL ile Metal Matris takip ederken, RTM Tarım Kimya 571,5 milyon TL ile üçüncü oldu.
Özdilek Ev Tekstil Sanayi 537 milyon 287 bin liralık üretimden net satışla Bursa firmaları arasında ilk sırayı aldı. Özdilek’i 525 milyon 322 bin liralık satışla Warmhaus Isıtma ve Soğutma Sistemleri takip ederken, 505 milyon 482 bin satışla Bolacalar Un bu alandaki en başarılı üçüncü Bursa firması oldu.

İSO İkinci 500’de 36 Bursalı Firma
İSO’nun Türkiye’nin İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu 2020 yılı araştırmasında, 36 Bursa  firması kendine yer buldu. 7 firma ilk defa girerken, 8 firma sıralamasını yükseltti, 21 firmanın ise sıralaması geriledi.
2019 araştırmasındaki 5 firma ise İSO İkinci 500 2020 listesinde yer almadı. Türkiye’nin En Sanayi Kuruluşu araştırmasında 2019 yılında ilk 500’de yer alan Özdilek Ev Tekstil Sanayi, Aptiv Turkey Teknoloji, Göliplik Şeremet Tekstil, 2020 araştırmasında İkinci 500’e geriledi. Geçen yıl ki listede yer almayan T.K.G. Otomotiv ise 101’inci sıradan listeye girme başarısı gösterdi. İSO verilerine göre İkinci 500 içerisinde yer alan 36 Bursa firması üretimden satışlarını 2019 araştırmasına göre yüzde 13 artırarak 11 milyar 972 milyon liradan, 13 milyar 534 milyon liraya yükseltti. Bu dönemde 590 milyon 917 bin dolar ihracat gerçekleştiren Bursa firmaları, İSO İkinci 500 içindeki toplam ihracatın yüzde 9’unu karşıladılar.

İSO İkinci 500’de dikkat çekenler

Üretimden net satışlar hız kazandı
İSO İkinci 500’ün üretimden net satışları, 2018 yılındaki yüzde 27,8’lik güçlü artışın ardından 2019 yılında yüzde 14,2 ile nispi bir yavaşlama eğilimi göstermişti. 2020 gibi pandemi koşullarının çok özel kıldığı, birçok işletmede kapanma ve üretim yavaşlamasının yaşandığı bir yılda, iç ve dış talepteki dalgalanmalara rağmen İSO İkinci 500’ün üretimden net satışlarının hız kazanmış olması dikkat çekti.

119 yeni firma
İSO İkinci 500’ün bu yılki listesine 119 yeni sanayi kuruluşu girdi. Bunlardan 30 tanesi İSO 500’den İSO İkinci 500’e düşen şirketlerden oluştu. Listeye geçen seneki İSO 1000 dışından giren yeni firma sayısı 89 olurken 2019 yılının İSO İkinci 500 listesinden İSO 500’e çıkan firma sayısı ise 39 olarak gerçekleşti. 2019 yılında 482,1 milyon TL ile 201,2 milyon TL bandında üretimden net satış yapan şirketler İSO İkinci 500 sıralamasında yer alırken 2020 sonuçlarına göre bu bant 578,9 milyon TL ile 251,6 milyon TL arasında oluştu.

İhracat yapan firmalarda artış
İSO İkinci 500’ün ihracatı yüzde 1,2 oranında artarak 9,9 milyar dolara yükseldi. Böylece İSO İkinci 500’ün Türkiye toplam ihracatı içindeki payı yüzde 5,9, sanayi ihracatı içindeki payı ise yüzde 6,1 oldu ve her iki oran da 2019 yılına göre 0,5 puan artış kaydetti.İhracat tarafındaki bir diğer önemli gelişme de ihracat yapan firma sayısındaki artış eğilimi. İSO İkinci 500’de ihracat yapan firma sayısı 1997’de 407 iken, son üç yılda bu rakam 450’ler bandını aşarak 2020’de 467’ye yükseldi.

Kar eden kuruluş sayısı yükseldi
2020 yılında İSO İkinci 500 içerisinde kar eden kuruluş sayısı 430’dan 443’e yükselirken zarar eden kuruluş sayısı 70’ten 57’ye geriledi. Böylece kar eden kuruluş sayısı 1998-2020 döneminin en yüksek rakamına ulaştı. 2020 yılında ortaya çıkan ekonomik ve finansal koşullar içinde firmalar karlılıklarını artırmaya odaklanırken, düşük faizli kredi olanakları gibi destek unsurları da karlılıkların artmasına katkı sağlamış görünüyor.

İstihdam arttı
Sanayi sektörü, istihdam ve nitelikli insan kaynakları için en önemli alanlardan biri olmayı sürdürüyor. 2020 yılı özellikle çalışma hayatı açısından özel bir yıl oldu. Salgın nedeniyle çalışanların sağlığı çok daha öncelikli hale geldi. Sanayi firmaları kesintili olarak faaliyetlerine ara vermek durumunda kaldı.Yaşanan tüm bu gelişmelere rağmen 2020 yılında İSO İkinci 500’ün istihdamı yüzde 4,6 arttı. 2020 gibi sıkıntılı bir yılda istihdamın artırılması, İSO 500’de olduğu gibi İSO İkinci 500 şirketlerinin de istihdama güçlü bir katkı yaptıklarını ortaya koyuyor.

Sırlamasını yükselten Bursa firmaları
Fistaş Fantezi İplik (+300),
Bolacalar Un (+169), Yazaki Wiring Technologies (+135), Warmhaus Isıtma (+132), Formfleks Otomotiv (+109), A-Plas Otomotiv (+37), Cansan Alüminyum (+35), Çilek Mobilya (+12) ve Bursa Çimento (+38)

Sıralamada gerileyen Bursa firmaları
Acarsoy Tekstil (-257), Ermetal Otomotiv (-226),
Işıksoy Tekstil (-193), Aroma Meyve Suları (-124), Coats (Türkiye) İplik (-119), Contitech Lastik (-108), Ak-Pres Metal (-108), P.M.S Alüminyum (-96), Kırpart Otomotiv (-87), AKA Otomotiv (-70), Feka Otomotiv (-64), B – Plas Bursa Plastik (-61), Maysan Mando (-59), Eskapet Ambalaj (-45), Ermaksan Makina (-42), Polyteks Tekstil (-38), Copa Isı Sistemleri (-38), Akwel Bursa(-30), Epsan FZ Kimya (-16) ve  Grammer Koltuk (-6)

4 yeni firma listede
İSO İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu Araştırması – 2020’de 4 yeni firma kendisine yer buldu. Geçen yılki listede İSO Birinci ve İkinci 500 listesinde yer almayan T.K.G Otomotiv, 2020 listesine 101’inci sıradan giriş yaptı. 2019’da İSO Birinci 500’de yer alan Özdilek Ev Tekstili, Aptiv Turkey Teknoloji Hizmetleri ve Göliplik Şeremet Tekstil ise  bu yıl İSO Birinci 500’de değil İSO İkinci 500’de kendilerine yer buldular.