Avukat vekaletnamesi ve kişisel veriler

Pek çoğumuz bir ya da birden fazla Avukata pek çok vekaletname vermişizdir.
Düzenleyip verdiğimiz vekaletnamenin ne anlama geldiği içindeki cümle serilerinin neyi ifade ettiğini de pek çoğumuz bilmemekte.
Noterler Genel vekalet derler, form çıkarır imzalar çoğunluk.
Bazı Avukatlar kendi hazırladıkları dar ya da geniş yetkili formlar tutuşturur müvekkillerine.
Vekalet bir "güven müessesesi olduğu için de pek çok kez sorgulanmaz.
Avukatla iş sahibi müvekkil arasında bir hizmet akti söz konusudur. Yanı sıra vekaletname ile kurulan vekalet sözleşmesi de.
Borçlar Kanunda yer alan genel vekalet sözleşmelerinin dışında 1136 sayılı Avukatlık Kanunu'nun "Yalnız Avukatların Yapabileceği İşler başlıklı 35. maddesi düzenler bu alanı.
Der ki; "Kanun işlerinde ve hukuki meselelerde mütalaa vermek, mahkeme, hakem veya yargı yetkisini haiz bulunan diğer organlar huzurunda gerçek ve tüzel kişilere ait hakları dava etmek ve savunmak, adli işlemleri takip etmek, bu işlere ait bütün evrakı düzenlemek, yalnız baroda yazılı avukatlara aittir ()
Dava açmaya yeteneği olan herkes kendi davasına ait evrakı düzenleyebilir, davasını bizzat açabilir ve işini takip edebilir. Bu hüküm, "avukatların tekel hakkının pozitif hukuktaki dayanağıdır.
Çeşit çeşittir vekaletnameler. Genel Vekaletname, tapuda yapılacak işlemlerle ilgili vekaletname, Veraset ve intikal işlemlerine ilişkin vekaletname, Tanıma ve tenfize ilişkin vekaletname, Gayrimenkul alım ve satımına ilişkin vekaletname, Boşanma davası açmaya açılmış olan boşanma davasını kabul etme yetkisi veren vekaletname, İpotek kurmak üzere yetkilendirilmiş vekaletname, Şirketler tarafından verilen vekaletname, Şirketlerde hisse devrine ilişkin vekaletname, Satış vadi yapmak için verilecek vekaletname bunlardan başlıcalarıdır. Bazı türleri için fotoğraf aranır; boşanma, tescil gibi bazılarında sadece kimlik yeterlidir. Süreli kurulur veya süresiz. Klasörümüzde 32 yıl önce çıkarılan vekaletnamenin fotokopisine dayanılarak dava açtığımız olmuştur.
Sık sık sski vekaletnameleri yenileme gereği duyarız. Örneğin; yeni çıkan arabuluculuk, uzlaşma gibi kurumlar ve kavramlar yazılmadığı için müvekkillerden bu kavramların yazılı olduğu, yine sabıka kaydı çıkarabilmek için eksik olan cümleleri içeren yeni vekaletnameye gereksinim duyarız.
Geçtiğimiz hafta yayımlanan Kişisel Sağlık Verileri Hakkında Yönetmeliğinde yer alan garip bir hüküm konuya duyarlı meslektaşlarımızı ve Baroları ayağa kaldırdı. Yönetmelik 10. maddeye göre, avukatlar müvekkilinin sağlık verilerini genel vekâletname ile talep edemezler. Müvekkiline ait sağlık verilerinin avukata aktarılması için düzenlenmiş olan vekâletnamede, ilgili kişinin özel nitelikli kişisel verilerinin işlenmesi ve aktarılmasına ilişkin açık rızasını gösteren özel bir hüküm bulunması gerekir deniyor.
Özetle, avukatlara güven müessesesi yerini şekil şartlarla prosedürlere bırakan 20-30 sayfaları aşan gereksiz cümlelerle kurulu, yıllanmış eski vekaletnameleri geçersiz kılıp hiçe sayan, avukatları tapu takipçisi, plaka takipçisi, abonelik takipçisi gibi sıradan gören bir anlayış ürünü.
Oysa 2012'den bu yana yeni HMK'da artık ahzu kabz yetkisi olmadan avukatlar rahatlıkla dosyalarından müvekkil hesaplarına para çekebiliyor, yatırabiliyor. Bu da yeni HMK ile ayrı bir çelişki.
Avrupa'da pek çok sistemde vekaletnameyi avukatlar düzenliyor. Avukata vekaletname verilince o yetkiyi yaz bu yetkiyi yaz 50 sayfa gereksiz karınca sütunları doldurulmuyor.
O kadar ilerlemedik anlıyorum ancak mesela yürüyen bir davada müvekkilimiz şehir veya ülke dışında diyelim, müvekkilimizin tazminat davasına konu hastahane kaydını alabilmek için ya yeni bir vekaletname çıkarmak ya da bu işlem için onu görevlendirmek gibi absürt bir durumla karşı karşıya kalacağız. Kaldı ki yönetmelik 1136 sayılı Avukatlık yasası 12. madde ile diğer temel yasal düzenlemelere de aykırı.Barolar Birliğinin gerek bu yönetmelik gerekse benzer girişimlerin iptali için gerekli girişimleri yapacağını düşünüyorum.
En derin saygılarımla.