Sanayi üretimine umutlandıran artış geldi

Sanayi üretimi ekimde yıllık bazda yüzde 3,8, arındırılmamış sanayi üretim endeksi de yüzde 2,8 arttı. İç piyasaya çalışan üretici için zor bir yılın geride kaldığını ifade eden sanayiciler, üretim endeksinde yaşanan artışı önemli bulduklarının altını çizdi.

"Sanayicimizin yatırım yapma iştahını yeniden kazanmasını bekliyoruz diyen sanayiciler, bölgelerindeki enerji tüketimlerinde, 2019 yılının 2018 yılı ile neredeyse birebir örtüşen bir paralellik gösterdiğini gördüklerinin altını çizdi.

Elif Didem DANACIOĞLU
Artışın kısa zamanda piyasalara olumlu yönde etki etmesini temenni eden sanayiciler, önümüzdeki yıl, ekonomi ve piyasaların toparlanma sürecine gireceğini beklediklerini söyledi.Sanayi üretimindeki eylül ve ekim aylarındaki artış beklentileri artırdı. Sanayi üretimindeki artışı değerlendiren sanayiciler, 2019 yılının ekonomik gelişmeler ışığında hem işveren hem de çalışan açısından zorlu bir mücadele gerektirdiğinin altını çizdi. Sanayiciler, devletin iş dünyasına sağladığı yatırım teşvik ve desteklerin özellikle Türkiye'deki yatırım potansiyelini artırdığını ve firmalara moral verdiğinin altını çizdi. Sanayi yatırımlarının artmasıyla istihdam artışına değinen sanayiciler, özellikle üretim, ihracat ve istihdamda önemli başarı hikayeleri yaşandığını ve OSB'ler de yapılan yatırımları vurguladı."Sanayicimizin yatırım yapma iştahını yeniden kazanmasını bekliyoruz diyen sanayiciler, bölgelerindeki enerji tüketimlerinde, 2019 yılının 2018 yılı ile neredeyse birebir örtüşen bir paralellik gösterdiğini gördüklerinin altını çizdi. İş dünyasına sanayi üretimindeki artışı sordum ve işte değerlendirmeler...

SANAYİ ÜRETİMİ
EKİMDE ARTTI
Türkiye'de arındırılmamış sanayi üretim endeksi, ekimde geçen yılın aynı ayına göre yüzde 2,8 artarak 119,8'den 123,2'ye yükseldi. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), ekim ayına ilişkin sanayi üretim endeksi sonuçlarını açıkladı. Buna göre, takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi ekimde geçen yılın aynı ayına göre yüzde 3,8 artarak 120'ye çıktı. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi ise bir önceki aya kıyasla yüzde 0,9 azalarak 114,7'ye geriledi. Arındırılmamış sanayi üretim endeksi ekimde geçen yılın aynı ayına göre yüzde 2,8 artış gösterdi. Bu dönemde 123,2 olarak hesaplanan endeks, geçen yıl ekimde 119,8 seviyesinde bulunuyordu. Sanayinin alt sektörleri incelendiğinde, ekimde madencilik ve taş ocakçılığı sektörü endeksi geçen yılın aynı ayına göre yüzde 6,5, imalat sanayi sektörü endeksi yüzde 3,7 ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi yüzde 1,2 arttı.Ekimde madencilik ve taş ocakçılığı sektörü endeksi bir önceki aya göre yüzde 0,4 artarken, imalat sanayi sektörü endeksi yüzde 1,1, elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi yüzde 0,3 azaldı.

BAKAN MUSTAFA VARANK:
DESTEKLERİMİZLE
SANAYİCİMİZİN YANINDAYIZ
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, sanayi üretiminde ekimde yıllık bazda yüzde 3,8'lik bir büyüme gerçekleştiğini belirterek, sağlanan desteklerle sanayicinin yanında olduklarını bildirdi. Bakan Varank, Twitter hesabından, TÜİK tarafından bugün açıklanan ekim ayı Sanayi Üretim Endeksi istatistiklerine ilişkin, "Sanayi üretimindeki artış sürüyor. Ekim ayında, geçen senenin aynı dönemine göre yüzde 3,8'lik bir büyüme gerçekleşti. Enerji, ara malı ve sermaye malı sektörlerindeki güçlü performans bu artışta etkili oldu. Desteklerimizle sanayicimizin yanındayız değerlendirmesinde bulundu.

SANAYİ ÜRETİMİ
EYLÜLDE AYLIK BAZDA YÜZDE 3,2 ARTTI
Sanayi üretimi eylülde aylık bazda yüzde 3,2, yıllık bazda da yüzde 3,4 arttı.Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), eylül ayına ilişkin sanayi üretim endeksi sonuçlarını açıkladı. Buna göre, takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi eylülde geçen yılın aynı ayına göre yüzde 3,4, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi bir önceki aya kıyasla yüzde 3,2 arttı.Arındırılmamış sanayi üretim endeksi eylülde geçen yılın aynı ayına göre yüzde 4,17 artış gösterdi. Bu dönemde 119,6 olarak hesaplanan endeks, geçen yıl eylülde 114,8 seviyesinde bulunuyordu. Sanayinin alt sektörleri incelendiğinde, eylülde madencilik ve taş ocakçılığı sektörü endeksi geçen yılın aynı ayına göre yüzde 5,7, imalat sanayi sektörü endeksi yüzde 3,4, elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi de yüzde 0,4 artış gösterdi. Eylülde madencilik ve taş ocakçılığı sektörü endeksi bir önceki aya göre yüzde 7,5, imalat sanayi sektörü endeksi yüzde 3,3 artarken, elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi yüzde 1,4 azaldı.

SANAYİDE VERİMLİLİK ARTTI
Sanayide çalışan kişi başına üretim endeksi, yılın üçüncü çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 1,1 yükseldi. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, yılın üçüncü çeyreğine ilişkin verimlilik istatistiklerini açıkladı. Avrupa Topluluğu'nda Ekonomik Faaliyetlerin İstatistiki Sınıflaması baz alınarak yapılan hesaplamaya göre, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış toplam sanayi çalışan kişi başına üretim endeksi, yılın üçüncü çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre yüzde 0,64 artarak 111,16 seviyesine çıktı. Takvim etkilerinden arındırılmış toplam sanayi çalışan kişi başına üretim endeksi, yılın üçüncü çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 1,1 artışla 111,44 olarak gerçekleşti. Çalışılan saat başına üretim endeksi de yılın üçüncü çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre yüzde 0,08 artışla 117,44 oldu. Takvim etkilerinden arındırılmış toplam sanayi çalışılan saat başına üretim endeksi de temmuz-eylül döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 1,98 artarak 119,82 olarak hesaplandı. Ana sanayi grupları bazında incelendiğinde, çalışan kişi başına üretim endeksinde bir önceki çeyreğe göre en fazla artış yüzde 1,28 ile "ara malında gerçekleşti. Çalışan kişi başına üretim endeksinde yıllık bazda en fazla artış ise yüzde 7,65 ile "enerjide görüldü.


H.Ersan Özsoy - DOSAB YKB
"Sanayicimizin yatırım yapma iştahını yeniden kazanmasını bekliyoruz
"Yılda 4,5 milyar dolar ihracatın yapıldığı, 45 bin kişinin istihdam edildiği bir organize sanayi bölgesi olan DOSAB'da, 2019 yılı depo ve antrepo, atık su arıtma tesisi revizesi, proses su deposu, güneş enerji santrali gibi önemli projelerimizi hayata geçirdiğimiz bir yıl oldu. Bu projeler için 100 milyon lirayı aşan bir yatırım gerçekleştirdik. Bölge firmalarımızın ihtiyacı ve talebi olan depo alanlarını oluşturarak, 2019 yılı başında katılımcılarımızın kullanımına açtık. Her biri 2 bin metrekare olmak üzere 18 adet olan depo binalarımız yanı sıra, 9 bin metrekare alanlı antrepo binamızı da tamamladık. Depo binalarının çatılarının üzerine 3 adet 1 MWe gücünde Çatı Tipi Güneş Enerji Üretim Tesisi projelendirdik. GES projemizin 1. Etabı (1*1 MWe) Eylül sonu itibariyle devreye aldık. 2. ve 3. Etapları da tamamlamak üzereyiz. Bu proje ile bir yıl boyunca üretilecek olan 4.100.000 kWe enerji, DOSAB Bölge Müdürlüğümüzün yıllık iç tüketimlerinin yaklaşık yarısını karşılayacaktır. DOSAB olarak elimizdeki bir imkanı değerlendirmek, başka yatırımcılara ve bölgelere örnek olmak adına anlam taşıyan bu GES yatırımını gerçekleştirdik. Ölçek olarak çok büyük olmasa da bu tesis öncü ve örnek olma misyonunu yerine getirecektir. Atıksu Arıtma Tesisi revizyonunu bu yıl bitirdik. MBR proseslerini de içeren bu çevreci yatırım ile amacımız ilave talepleri karşılamanın yanında, yasal zorunluluk olan renk parametresini de sağlamaktı. Arıtma tesisimizin günlük kapasitesi 70 binden 82.500 metreküpe ulaştı. Yeni yapılan arıtma tesisimiz, MBR proseslerimiz su geri kazanımı projemizin de birinci adımı oldu. DOSAB hem su arz güvenliğini sağlarken hem de çevre hassasiyetini en üst düzeyde tutmaya devam ediyor. Yine yıl içinde 10 bin tonluk proses ve kullanma su deposu projemizi de tamamladık.Bu yatırımlar şüphesiz sanayimizin rekabet gücünü arttırmak, daha fazla katma değer, ihracat ve istihdam sağlamasına dönük yatırımlardır. Bizler sanayimize uygun şartları sağlarken, önümüzdeki yılın genel ekonomik dengeler açısından da üretimimizi destekleyici bir seyir izlemesini bekliyoruz.Ekonomimiz yılın son çeyreğinden itibaren büyüme patikasına dönüş yapmış gözüküyor. Bu dönüşün faiz indirimleri, kredi destekleri gibi tüketimi teşvik edici düzenlemelerle desteklenerek ortaya çıktığını da göz ardı etmeden, sürdürülebilirliği mutlaka sağlamak gerekiyor. Sanayicimizin yatırım yapma iştahını yeniden kazanmasını bekliyoruz. Bölgemizdeki enerji tüketimlerine baktığımızda, 2019 yılının 2018 yılı ile neredeyse birebir örtüşen bir paralellik gösterdiğini görüyoruz. Ümit ediyorum ki, 2020 yıl bu paralelliğin büyüme yönünde bozulduğu daha verimli bir yıl olur.


Yunus Aydın – Uludağ OSB YKB
"Yavaşlama döngüsünden çıkışın başlangıcı
Eylül ayı rakamlarındaki iyileşmenin, 17 aydır devam eden yavaşlama döngüsünden çıkışın başlangıcı olacağına inanıyoruz. Bu durum üretim artışları açısından oldukça iyi bir sinyal veriyor. Uludağ Organize Sanayi Bölgemizdeki elektrik, doğalgaz tüketimleri de bunu doğruluyor. 2019 yılı sanayi üretimi açısından daralma yaşandı, 2020 yılının 2019'dan daha iyi geçeceğini ilişkin umudumuzu koruyoruz.  


Erol Gülmez – NOSAB YKB
"Artışın umut verici olduğunu düşünüyorum
"Eylül ve ekim ayında yaşanan artışın umut verici olduğunu düşünüyorum. Her zaman söylediğim gibi sanayi bir ülkenin kalkınmasında yüklenici olan unsurlardan biridir. Sanayinin güçlü olması ülke ekonomimizin ve toplumsal refah düzeyinin de güçlü olması anlamına geliyor. 2019 yılı ekonomik gelişmeler ışığında hem işveren hem de çalışan açısından, zorlu bir mücadele gerektiriyordu. Özellikle iç piyasaya çalışan üretici için zor bir yılı geride bıraktık. Bu sebeple üretim endeksinde yaşanan artışı önemli buluyor, bu artışın kısa zamanda piyasalara da olumlu yönde etki etmesini temenni ediyorum. Önümüzdeki yıl, ekonomi ve piyasaların toparlanma sürecine gireceğini umuyorum. Bu bağlamda, bizler de, sanayiciler olarak elimizden gelenin en iyisini yapmaya hazırız.


Ömer Faruk Korun-HOSAB Başkanı
"Tüketim değerlerinin 2018 yılı ile benzer gittiği gözleniyor
"Hasanağa Organize Sanayi Bölgesi olarak, 2019 yılının verimli bir çalışma dönemi olarak geçtiğini belirtmek isterim. TEİAŞ ile işbirliği içinde 2017 yılında inşaatına başlanan 154/33 KV 2*100 MVA kapasiteli Hasanağa TM projesini bu yıl tamamladık ve Kasım 2019'dan itibaren OSB katılımcılarımıza hizmet vermeye başladı. Bu enerji arz güvenliğimizi sağlama adına büyük önem verdiğimiz bir proje idi. Zira, bölgemizdeki yatırımların artışı, Akçalar OSB'yi bünyemize katmamız gibi sebeplerle beş yıl içinde üç kattan fazla artan bir elektrik talebi oldu. Bu trafo merkezi ile günümüzde 25 MW olan elektrik kullanım ihtiyacımızın 4 kat artışına kadar yani 100 MW güce kadar kapasite artışı sağlanmıştır. Elektrik kayıplarından teknik olarak % 1, parasal olarak güncel fiyatlarla yıllık 600,000 TL tasarruf sağlanmıştır. Yeni TM de OSB'nin elektrik ihtiyacını karşılayacak olan 100 MVA trafonun UEDAŞ tesislerden izole edilerek sadece OSB'ye hizmet verecek olması, UEDAŞ hatlarında oluşan arızaların OSB katılımcılarına elektrik dalgalanması olarak yansımasını büyük oranda önleyecektir, böylece kalite sağlanmış olacaktır. Yine 2019 yılında sınır komşumuz olan Akçalar OSB ile yaptığımız protokol ile HOSAB çatısı altında birleşmeyi sağladık. Böylece HOSAB alan olarak 60 hektar daha büyümüş oldu. Bizim HOSAB Akçalar Gelişim Bölgesi olarak adlandırdığımız bölgede, alt yapıyı en kısa sürede HOSAB'ın diğer yerleri ile eşit seviyeye getirmek için çaba gösteriyoruz. Kayapa OSB ile yaptığımız ön protokol ile bölgenin atık sularını HOSAB Atıksu Arıtma Tesisimizde arıtmak için çalışıyoruz. Aynı zamanda Kayapa OSB'ye teknik ve mevzuat anlamında danışmanlık hizmeti vermek için anlaşma sağladık. Tabii, bizler sanayimizin gelişimi için çalışırken, 2019 yılının ülkemiz ve dünya ekonomisi için sıkıntısız geçtiğini söylemek doğru değil. Maalesef hem küresel ölçekteki ekonomik sıkıntılar hem de kendi yapısal sorunlarımız büyümemizi olumsuz etkiliyor. Elektrik, doğalgaz gibi sanayimizdeki üretim konusunda fikir veren tüketim değerlerinin 2018 yılı ile benzer gittiği gözleniyor. Bizlerin istediği elbette bu değerlerin artması, sanayide çarkların daha hızlı dönmesi. 2019'un son çeyreğinde sanayide çarkların hızlanmaya başladığını söyleyebiliriz. Önemli olan bu artışın istikrarlı olarak devam etmesi Ancak 2020 yılı küresel sistemde ekonomik sıkıntıların devam ettiği bir yıl olacak gibi gözüküyor. Bu sıkıntıların büyüyüp büyümeyeceği ve yeniden bir krize dönüşüp dönüşmeyeceği merak konusu... 2020 yılı Türkiye açısından da kolay bir yıl olmayacak. Türkiye açısından sorunlar risklerin ne şekilde çözüleceğine bağlı. Bizler yine de önümüzdeki yıl için iyimser olmaya devam ediyoruz.


TÜİK verilerine göre arındırılmamış sanayi üretim endekslerinin yıllık değişim oranları şöyle:
Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Yıllık Ortalama
2014 12,0 8,2 9,2 6,7 2,6 4,9 -3,3 15,1 6,2 5,3 -0,3 7,5 5,9
2015 -0,9 1,0 6,2 6,9 4,8 9,2 4,9 13,7 -5,1 17,7 7,4 7,8 6,1
2016 5,3 13,8 6,8 3,5 8,4 2,7 -8,6 3,9 -3,7 4,0 5,8 0,6 3,4
2017 6,3 0,5 6,4 7,3 6,2 -2,1 29,4 7,8 18,3 11,4 9,9 10,7 9,1
2018 12,5 9,4 6,6 4,3 6,5 2,0 7,5 -11,3 3,8 -4,8 -7,0 -9,9 1,1
2019 -7,4 -5,0 -4,5 -1,1 0,0 -9,4 -0,3 -1,5 4,3 2,8