BUSEB muafiyet bekliyor

BUSEB muafiyet bekliyor
Üç yılda 20 serbest bölge arasında 2,2 milyar dolarlık işlem hacmiyle 4. sıraya yükselen Bursa Serbest Bölgesi, muafiyetlerin kalkmasıyla birlikte adeta rölantiye girdi. BUSEB Başkan Yardımcısı Yılmaz, "Büyümek, üretim ve istihdamı artırmak için serbest bölgelerde muafiyeti kaldıran yasanın bir an önce kaldırılmasını istiyoruz" dedi.
Bursa'da ekonominin dinamizm kaynaklarından birisi olan ve kurulmasını takip eden ilk üç yılda hızla bir gelişme kaydederek en büyükler arasına giren Bursa Serbest Bölgesi (BUSEB), geçtiğimiz yıl bazı illerde yatırımın teşvik edilmesi için çıkarılan yasa kapsamında serbest bölgelerde faaliyet gösteren firmalara uygulanan muafiyetlerin kaldırılmasının ardından adeta rölantiye girdi. Ancak İş Bankası'na geçtikten sonra büyük bir kapasite yatırımına giren GEMPORT ile birlikte BUSEB'de yoğunluk artacak. Şimdi umutlar, muafiyetlerin iadesinde. Muafiyetlerin devamı halinde BUSEB'e yeni firmaların yatırım yapması bekleniyor.
EKOhaber'in edindiği bilgiye göre BUSEB, Türkiye'deki en genç serbest bölgelerden birisi olmasına rağmen, 20 serbest bölgenin yarattığı toplam 36 bin 701 kişilik istihdamın 3 bin 509'unu barındırıyor. İstihdamda Ege ve Mersin'in ardından üçüncü sırada bulunan BUSEB, iş hacminde ise beşinci sırada. 2002'de 448 milyon dolar, 2003'te 1 milyar 108 milyon dolar, 2004'te 2 milyar 223 milyon dolar, 2005'te ise 2 milyar 262 milyon dolarlık işlem hacmine ulaşan BUSEB'de bu yılın ilk 5 ayında 794 milyon dolarlık işlem hacmi gerçekleştirildi. Rakamlar, BUSEB'in hızlı bir gelişme gösterdiğini, ancak serbest bölgelerdeki yatırımcıların yararlandığı avantajların azalması sonrasında, yatırımların hız kestiğini gösteriyor.
Yılın ilk 5 aylık verilerine göre, serbest bölgelerde faaliyet ruhsatı alan toplam 3 bin 917 firma bulunuyor. Bunlardan 647'si yabancı firma. Firmaların 2 bin 16'sı kiracı olarak faaliyet gösterirken, serbest bölgelerin dış ticaret üsleri durumunda olması dikkat çekiyor. "Üretici serbest bölge" fikri sadece 847 firma ile sınırlı kalırken, serbest bölgelerde faaliyet gösteren firmalardan 2 bin 478'inin sadece alım satımla uğraşması dikkat çekti.
BUSEB farkı
Bursa-Yalova karayolu güzergahında, kent merkezine 35 kilometrede, GEMPORT ve BORUSAN limanları bitişiğinde, meyilli bir arazinin düzlenmesiyle oluşturulan ve 11 Mayıs 2001'de resmi açılışı yapılan BUSEB, Bursa Sanayi ve Ticaret Odası'nın (BTSO) önderliğinde kuruldu. BTSO'ya üye firmaların ortaklığındaki Bursa Serbest Bölge Kurucu ve İşletici A.Ş. (BUSEB) 1998 yılında serbest bölge kurmak ve işletmek üzere kuruldu. Tamamen 'Sanayi Bölgesi' planı ile kurulmuş olan BUSEB, 825 dönümlük arazide, Bakanlar Kurulu'nun 2000/538 sayılı sınır kararnamesi ile 11 ay gibi kısa sürede tüm altyapısı tamamlanarak, Mayıs 2001'de ticari faaliyetine başladı.
Serbest Bölgeler içinde, üretime yönelik faaliyet yoğunluğu en fazla olan bölge olma iddiasını taşıyan BUSEB, kısa sürede her türlü altyapıya sahip oldu.
180 firma
2006 yılı itibariyle 180 firmanın faaliyet ruhsatı aldığı BUSEB'de firmaların 124'ü alım-satım, 56'sı ise üretim yapma ruhsatına sahip. Üretim ruhsatı almış firmalardan 30'u üretime geçmiş durumda. BUSEB'de istihdamın bu yılın sonunda 4 bin kişiye ulaşması bekleniyor. BUSEB'in diğer serbest bölgelerden farklı taraflarından birisi de kendi arsasına sahip olması. Bölgede faaliyet göstermek isteyen kuruluşlar, BUSEB'den, altyapısı tamamlanmış arsa bulabiliyor.
Avantajlar...
BUSEB, limanlara, ana yola olan yakınlığı ve bir sanayi devi olan Bursa şehrine yakınlığı nedeniyle sürekli büyüme kapasitesi taşıyor. Kaliteli işgününün bulunduğu yöredeki BUSEB'de, Bursa sanayinin köklü kuruluşlarının da bizzat faaliyet gösterdiği görülüyor. Bursa'nın tanınmış firmalarından Acarsoy'dan Zimaş Zincir'e pek çok firma BUSEB'de faaliyet gösteriyor.
Gemlik'te 8 milyar dolar dış ticaret
BUSEB Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Mahmut Yılmaz, Bursa Serbest Bölgesi'nin büyük bir hızla geliştiğini, gelişmeye de devam ettiğini söyledi. Ancak geçtiğimiz yıl serbest bölgelere uygulanan muafiyetlerin büyük ölçüde kaldırılması yüzünden yeni yatırımların durduğunu anlatan Yılmaz, şunları söyledi: "BUSEB son iki yıldır adeta 2,5 milyar dolarlık işlem hacminde sıkıştı. BUSEB, mevcut sistem içinde şirketlerin gücü ile ayakta duruyor. Ama bu kanun çıkmamış olsaydı, 2004 yılına kadar kaydedilen hızlı gelişme sürerdi. Ticaret hacmi 5, hatta 10 milyar dolara çıkabilirdi. 3 bin kişi çalışıyorsa belki 10 bin kişi çalışırdı. Nedense hükümet bunu tercih etmedi. Görüştüğümüz siyasiler, 'tekrar serbest bölgeleri canlandırma yoluna gideceğiz' diyorlar. Ama somut bir gelişme yok. Gelişmekte olan illeri kapsayan teşvik yasasında serbest bölgelerin muafiyetinin kaldırılması çok büyük bir talihsizlik oldu. Serbest bölgelerde halen faaliyet gösteren firmalar gelir ve kurumlar vergisi muafiyetlerinden yararlanıyor, ama yeni katılacak olanlara bu muafiyet yok. 2008 sonunda buranın herhangi bir organize sanayi bölgesinden farkı kalmayacak. BUSEB'in diğer serbest bölgelerden farkı, üretici ve yabancı sermaye ağırlıklı olması. Yazaki, Leoni, Ficosa, Aunde Teknik, Çimtaş gibi büyük yabancı sermayeli kuruluşlar faaliyet gösteriyor. OSB'lerde faaliyet gösteren yerli firmalarımız var. Madem muafiyet yoksa niye buraya gelsin?
Devlet serbest bölgelere sadece maliye yönünden baktı. Ama bu uygulamanın sonuçta, vergi gelirleri yönünden de bir yararı olmadı. Çünkü yeni firma gelmiyor. Burada polis var, gümrük muhafaza teşkilatı var. Tek kuruş belgesiz faaliyet olması mümkün değil. Devlet mali açıdan da yanlış yaptı. Devletin geliri sadece gelir ve kurumlar vergisi değil ki... Burada üretim var, alım-satım var, depolama var. İstihdam boyutu var, başka vergiler var, SSK var. Yeni yatırım olmayınca devlet mali açıdan da umduğunu bulamadı. İktisadi faaliyet olmayınca devlet nasıl vergi alacak?
Biz, BUSEB'in büyümesi, burada üretim, ticaret ve istihdamın artması için serbest bölgelerde muafiyeti kaldıran yasanın kaldırılmasını arzu ediyoruz. Daha çok istihdam, daha çok işlem hacmi, daha çok ihracat, daha çok ithalat olsun istiyoruz"