Sadece yol mu?

Sadece yol mu?
Yerel basının ilgisi, şehir merkezinde yapılmakta olan alış-veriş merkezlerinin kent trafiği üzerine getirdiği yüklere çevrildi. Basın tarafından, zaten sorunlu olan trafiğe verilen imar izinleriyle yeni yükler getirildiği, bu soruna sözü edilen imar haklarını kazananların bir çare bulması gerektiği ifade edilmektedir.
Konunun, Mudanya Yolu üzerindeki yükten Fomara'ya kadar geniş bir perspektifte tartışılmaya başlandığı görülmektedir. Tabii ki yine trafik boyutunda...
Alış-veriş merkezlerine, trafikte yol açtıkları yükler karşılığında yatırım şartını ilk defa yaklaşık on dört sene önce İstanbul Büyükşehir Belediyesi gündeme getirmişti. Bazı kişiler tarafından sermaye karşıtlığı gibi algılanan bu tasarrufun sonuçları yıllar sonra anlaşıldı ve ne kadar yerinde bir karar olduğu kabul edildi.
Geçtiğimiz dönemde Bursa'da da buna benzer uygulamalar yapıldı. Ancak her yerde bir "Plaza" inşaatının devam ettiği günümüzde bu yaklaşım gündemden düşmüş gözüküyor. Sizce yeni izin verilen alış-veriş merkezlerine bağlantı yolu ya da kavşak inşaatı yaptırılarak kentin altyapısına yüklenen sorunlar bertaraf edilecek midir? Bizce hayır...
Geçtiğimiz hafta, İstanbul Şehir Planlamacıları Odası'ndan ilginç bir açıklama yapıldı. Oda tarafından, Maslak'ta yapılmakta olan rezidans ve alışveriş merkezlerinde yaşayacak insanların tuvalet sifonunu birlikte çekmeleri durumunda İstanbul'da kanalizasyonların patlama riskiyle karşı karşıya kalınacağı iddia edildi.
Yani bazı kişilere sağlanan faydalar sadece kentin trafiğine yük getirmiyor. İçmesuyu, kanalizasyon ve yağmursuyu gibi gözle görülemeyen birçok altyapı tesisine yeni yükler söz konusu olmaktadır. Hesaba katılmayan bu durum neticesinde kentlilerin kendi kullanımları için yaptığı uzun vadeli yatırımların proje ömründen feragat edilmekte, bazı noktalarda ise arzu edilmeyen sorunlarla karşılaşılmaktadır.
Çevre boyutu
Diğer taraftan olayın bir de çevre boyutu vardır. Mesela, gündeme getirilen alış-veriş merkezi rezidans projesinin hemen karşısı sanayi bölgesidir. Haliyle, vatandaşların araçlarıyla bile geçerken kaliteli bir havayı teneffüs edemedikleri bir noktadır. Gelecekte bu yapılarda ikamet edecek vatandaşların hava kalitesinden şikayet etmeleri durumunda, yönetim sanayi bölgesinin mi, yoksa izin verdiği bu yapıların sahiplerinin mi yanında olacaktır? Yönetmelikler çerçevesinde havaya emisyon veren yasal bir sanayi tesisi ne denebilir? Ya da bu binalarda yaşayacak bireylerin Anayasa'nın 56.Maddesi'ne istinaden (Herkes, sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkına sahiptir) bir hukuk mücadelesine girişmeleri durumunda sorumluluk kimlerin olacaktır?
Sorun sadece yoldan ibaret değildir. Ancak bu konuların tartışılıyor hale gelmesi gelecek için sevindiricidir.