Bursa sanayinin üretim liderleri

Semih AYDIN

Capital Dergisi Temmuz 2022 sayısında üretim tesisi sayısına göre Türkiye’nin en büyük sanayi gruplarına yer verdi. Firmaların 2022 yılındaki fabrika sayılarının bilgilerine yer verilen listede Bursa’dan Zorlu Holding, Orhan Holding, Beyçelik Holding, Yeşim Grubu ve Sütaş yer aldı.

ZORLU HOLDİNG

Mehmet Zorlu’nun 1953 yılında memleketi De­nizli Babadağ’da iki dokuma tezgahıyla kur­duğu şirketle temellerini attığı Zorlu Holding, tekstilden enerjiye, elektronik, beyaz eşyadan gayri­menkule kadar birçok alanda faaliyet gösteriyor.

Türkiye’de en çok istihdam yaratan 3 gruptan ve Türkiye’deki en büyük 7 ihracatçıdan biri olan Zorlu Holding, Ahmet Nazif ve Zeki Zorlu kardeşler tarafın­dan 34 fabrikasıyla ülkeye katma değer sağlamaya devam ediyor. Bursa’da 1976 yılında faaliyete başla­yan Korteks ise yılda 200 bin ton iplik üretimi ile Türki­ye’nin toplam polyester iplik üretiminin yüzde 55’ini karşılayarak, Avrupa’nın en büyük entegre polyester iplik üreticisi ve ihracatçısı konumunda.

1990 yılında holding hüviyetine kavuşan firma, 1993 yılında grup şirketlerine enerji sağlamak üzere Zorlu Enerji’yi kurdu. Büyümesine emin adımlarla devam eden Zorlu Holding, 1994 yılında Vestel’i bün­yesine kattı. Holding, 2006 yılında Zorlu Gayrimenkul Grubu’nun ardından Meta Nikel Kobalt Meta Maden­cilik ismiyle madencilik sektörüne adım attı. Türki­ye’nin ilk yerli üretim akıllı telefonu Venus’ü 2014 yılında satışa sunan Holding, Zorlu Enerji bünyesinde faaliyet gösteren elektrikli araç istasyonu sağlayıcısı ZES’i (Zorlu Energy Solutions), Türkiye’nin en büyük halka açık istasyon ağı haline getirdi.

Zorlu Holding günümüzde Taç, Valeron, Linens, Pi­erre Cardin Home, Vestel, Regal, Zorlu Enerji, ZES, Zorlu Performans Sanatları Merkezi, Zorlu Center, Zorlu Gayrimenkul, Zorlu Faktoring, Zorlu Air, Jules Verne ve Zorpet gibi farklı sektörlerdeki markalarıyla faaliyetlerine devam ediyor.

ORHAN HOLDİNG

İbrahim Orhan’ın temellerini 1972 yılında attığı Orhan Holding bugün otomotiv yan sanayinin en önemli şirketlerinden biri. İbrahim Orhan’ın Teknik Malzeme’yi kurması ile başlayan Orhan Holding’in se­rüveni günümüzde 4 kıtada, 15 ülkedeki 34 üretim mer­kezi ve mühendislik ofisindeki 10 bin çalışanı ile devam etmekte.

Otomotiv sektöründe Türkiye’nin küresel tedarikçisi konumunda olan firma operasyonlarını Türkiye, A.B.D., Meksika, İngiltere, İspanya, Slovakya, Fransa, Romanya, İtalya, Macaristan, Güney Kore, Rusya, Hindistan, Fas ve Çin’deki merkezlerinde sürdür­mekte. Orhan Holding’in bünyesinde Orau Orhan Oto­motiv, Nobel Automotive, Teknik Malzeme, Aunde Teknik, Isri, Teknik Oto, Uray Sigorta, Uray Teknik ve Orhan Tarım şirketleri faaliyet göstermekte.

BEYÇELİK HOLDİNG

1976 yılında ilk atölyesini açarak soba sanayi ve otomotiv yan sanayine kalıp üretimi yapmaya başlayan Faik Çelik, 1983 yılında otomotiv yan sanayine kalıp ile birlikte seri parça imalatına baş­ladı. 1993 yılında Beyçelik Otomotiv A.Ş.’yi kuran Faik Çelik, bu dönemde gösterdiği başa­rıyla Tofaş ve Ford fabri­kalarının en iyi yan sanayicisi oldu.

Bu süreçte sektör yel­pazesini genişleten Faik Çelik, faaliyetle­rini kurumsal bir yapı altında toplamak amacıyla Çelik Grup Şirketleri’ni Faik Çelik Holding çatısı al­tında topladı.

2007 yılında Beyçelik Sigorta (Bursa Çelik Sigorta), 2009 yılında Beyçelik Gestamp Yenilenebilir Enerji (FC Enerji) ve 2010 yılında rüzgar türbini üre­timi alanında faaliyet gösteren Gesbey’i kuran Faik Çelik, 2017 yı­lında, grubun ilk yatırımı ve ya­rattığı ilk marka olan Beyçelik’i holding ismi olarak belirledi.

Hol­ding, 2017 yılında ilk yurt dışı yatırımını Beyçelik Ges­tamp ile Romanya’da gerçekleştirdi.

Holding bünye­sinde faaliyet göste­ren Warmhaus ise ısıtma alanındaki üretim kapasite­siyle Türkiye’nin en büyük dört firması arasında gösteri­liyor. Beyçelik Holding günümüzde otomo­tiv, iklimlendirme, enerji ve sigorta sek­törlerinde 21 şirketi ve 12 fabrikasıyla 5 bin kişiye istihdam sağlıyor.

SÜTAŞ

Sadık Yılmaz tarafından 1974 yı­lında Bursa’nın Karacabey il­çesinde kurulan Sütaş, günümüzde 5 entegre tesisi ve 5 bin ton üze­rinde süt işleme kapasitesiyle Tür­kiye’de sektörünün öncü kuruluşları arasında. Yılda 900 milyon litre süt işle­yerek tüketicilere 90 çeşit ürün sunan firma, “Çiftçilikten Sofra­lara” entegre iş modeli ile ineğin beslendiği yemden başlayarak tüketici­nin sofrasına kadar giden süreci yöneti­yor ve kontrol altına alıyor.

Türkiye’nin Marmara Bölgesi’nde Ka­racabey’de, İç Anadolu Bölgesi’nde Aksa­ray’da, Ege Bölgesi’nde Tire’de ve Doğu-Güney Doğu Anadolu Böl­gesi’nde Bingöl’de bu model ile ku­rulan fabrikalarında faaliyetlerine devam eden Sütaş’ın Make­donya’da da tesisi bulunmakta.

Firma Türkiye’nin 22 ilindeki bin 563 köyden, 27 binden fazla süt üreticisinden temin ettiği sütleri, işleyerek bin 500’ü aşkın filosu, 30’a yakın satış müdürlüğü, 90’dan fazla bayisi ve 180 bin satış noktasına ulaştırıyor. “Süt sektörünün en sevilen markası, en güvenilen kuruluşu ve lider şirketi olma” vizyonuyla faaliyet gösteren firma hem uluslararası hem de ulusal çapta birçok başarının da sahibi.

YEŞİM GRUBU

Şükrü Şankaya’nın 1983 yılında hayata geçirdiği Yeşim Tekstil, kuruluşundan bugüne hızlı bir büyüme gerçekleştirdi. Firma, 144 bin metre­karesi kapalı ve 181 bin metre­karesi açık olmak üzere, Bursa’da toplam 325 bin met­rekare alan üzerinde 4 bin çalı­şanı ile Yeşim-Almaxtex Tekstil olarak hazır giyim ve ev tekstili üzerine üretim yapmakta.

Bursa, Ağrı, Moldova ve Mısır’da bulunan üretim tesisle­rinde dünyanın ünlü markalarına üretim yapan Yeşim, hazır giyimde Nike, ev tekstilinde ise Matheis – Schlafgut gibi firmalara stratejik ortaklık yapmakta. Yeşim ayrıca Under Armour, Zara, Pull&Bear, Bershka, Tommy Hilfiger, Tommy Jeans gibi dünyaca ünlü firmalara üretim yapıyor.

Bursa’nın yanı sıra Ağrı – Tekstilkent’te de 2019 yılında yeni bir üretim tesisini hayata geçiren Yeşim, çeşitli dış pazarlara yakın olabilmek ve ihracat potansiyelini artırabil­mek adına yurt dışına da yatırımlar gerçek­leştirdi. Bu kapsamda Mısır ve Moldova’da üretim tesisleri kuran Yeşim Grubu’nun genel cirosunun yüzde 35’i yurt dışı tesisle­rinden sağlanmakta.