Söyleşi

Gemlik, Bursanın Bodrumu olmaya aday

Gemlik, Bursanın Bodrumu olmaya aday

Gemlik Belediye Başkanı F. Mehmet Güler, liman, turizm, üniversite ve zeytin kenti olmayı hayal ediyor.

Dursun EROĞLU
Gemlik'in CHP'li Belediye Başkanı Fatih Mehmet Güler, Umurbey'de iki dönem belediye başkanlığı yapan bir isim. Ama sadece belediyeci değil, aynı zamanda özel sektörde çalışan birisi. Güler hayali projeler peşinde değil. Zaten Büyükşehir çatısı altında sınırlar biliniyor. Hedefi, sahillerin temizlenmesi ve körfezin "Bursa'nın Bodrumu olması.
EKOhaber: Sayın Güler, nasıl bir belediye devraldınız?
Güler: Ben daha önce de Umurbey'de belediye devralmışım. Bence nasıl bir belediye devralmaktan çok, nasıl bir belediye olacağız, sorununun cevabını bulmak lazım. Ama Gemlik Belediyesi'ni devralırken, görmek istediğim bir noktada olmadığını söyleyebilirim. Yani kamunun hantal yapısı içinde baktığında, bu konuda çok daha kötü bir belediye de devralabilirdim diye düşünüyorum. Türkiye'de bunlar da var. Tabi bizim nasıl bir belediye devraldığımız, yapacaklarımızın veya yapamayacaklarımızın mazereti olamaz.
EKOhaber: Projelerin devamını zora sokacak düzeyde yüksek borçlar var mı?
Güler: Hayır hayır. Gemlik Belediyesi çok güçlü bir belediye, mali yapısını da çok güçlü hale getirmek mümkün. Ve önümüzde yaklaşık 5 yıllık bir süreç var. Bütün dengeleri yeniden kurmak mümkün. Biz bu anlamda dert edinecek bir belediye almadık.
EKOhaber: Peki işe neyle başladınız?
Güler: Öncelikle bir organizasyon şeması yapalım dedik. Yetki ve sorumlulukların yeterince tarif edilip paylaştırılmadığını fark ettik. Yani biraz takım oyunu oynamakla ilgili bir sıkıntı vardı, onu giderdik. İki Başkan Yardımcısı atadık. Böyle bir şey yoktu. Özellikle, Küçük Kumla, Kurşunlu ve Umurbey'in de mahallelerimiz olmasından sonra çok önemli geniş alana yayılan bir ilçe olduk.
İkincisi veri tabanı oluşturmaya çalışıyoruz. Veri tabanı dediğimizde kentin sayısal planları, genel bilgiler... e-belediyeciliğe geçiş sürecini başlattık.
Üçüncü hedefimiz de halk ile iç içe olmak. Bunun için Gemlik'te şu ana kadar hiç toplanmayan Kent Konseyi'nin ilkini hiç olmazsa yılın ikinci yarısında toplamayı planlıyoruz. Bu arada mahallelere gidip, insanların görüşlerini alım aslında Mahalle Konseyleri'nin temellerini de atmaya çalışıyoruz. Bu üçlü yapıyı kurduğumuz zaman, belediyenin çok daha iyi çalışacağını düşünüyoruz.
EKOhaber: Gemlik deyince akla deniz ve de kirlilik geliyor. Gerçi arıtma konusu BUSKİ'nin işi, ama sizin yaklaşımınız nedir?
Arıtmanın takipçisiyiz
Güler: Geçmiş belediyeler boru ile atıkları denizde açığa verdiler. Tabi ki bu bir arıtma değil. 2004 yılında 5216 sayılı kanunla altyapı tamamen BUSKİ'ye devredildi. Gemlik Belediyesi olarak bize düşen, bu sorunu ve çözüm önerilerini Büyükşehir Belediyesi'ne taşımak ve yerine getirilmesini sağlamak. Şunu unutmamak lazım 29 Mart Yerel seçimlerinde Gemlik halkı Gemlik Belediye Başkanı ile birlikte Büyükşehir Belediye Başkanı'nı da seçti. Yasa Büyükşehir Belediyesi ile Gemlik Belediyesi'nin görev ve sorumluluklarını çok açık ve net belirliyor. Arıtma, denetim, derelerin ıslahı, daha temiz ve sağlıklı, ucuz su içmemiz, ulaşım, itfaiye hizmetleri vs. Büyükşehir Belediyesi'nin görevi. Gemlik Belediye bütçesinin yaklaşık yüzde 50'si Büyükşehir'e gidiyor. Bunun dışında Gemlikli de Büyükşehirde yaşamış olmanın bedelini ödüyor. Biz de Emlak Vergilerini iki kat ödüyoruz. Merkezdeki insan ile aynı su parasını ödüyoruz. Bizim esnafımız da standardı yükseldiği için daha fazla vergi ödüyor. Büyükşehirli olmanın bütün külfetinden nasibimizi alıyoruz. Ama nimetinden çok da fazla yararlanamıyoruz. Belediye halkın her noktada temsilcisi olacak. Bu görev bizim değil deyip kenara çekilmeyeceğiz.
"Bursa'nın Bodrumu
EKOhaber: Gemlik merkez olmasa da Küçük Kumla, Kurşunlu insanların denize girdiği yerler. Neler planlıyorsunuz?
Güler: Kış turizmi denince Uludağ akla geliyor. Yazın da Kurşunlu ve Kumla sahilleri var. Bizim Bodrum burada, Bursa bunun farkında değil. Sahillerinin temizlenmiş olması tekrar insanların denize girmesi, kentin markası olma yolunda hızla adının duyurulması yalnızca Gemlik'in bir değerimidir? Hayır bu Bursa'nın değeridir. Bursa'ya büyük bir katma değer sağlar. Aslına bakarsanız Uludağ'ın kış turizmi için önemsendiği kadar yaz turizmi için bu sahillerimiz önemsense, en az kış kadar turistin çekilebileceği bir mekan haline gelir. En azından Bursalıların günübirlik çok rahat tatilini yapabileceği yerler olur.
Bu da birkaç büyük arıtma tesisi ile mümkün. Örnekleri de var.
EKOhaber: Gemlik bir liman kenti oldu. Bölgenin geleceği ile ilgili planlarınız nedir?
Güler: Yıl sonuna kadar bina envanteri tamamlamak istiyoruz. Bizim kaç binamız var. Deprem açısından son derece riskli olan bu bölgede kaç binamız risk altında, içinde kaç kişi oturuyor. Kaç insan risk altında? Bu çalışmayı ODTÜ veya İTÜ ile yapacağız. İnşaat Mühendisleri Odası da bu işin içinde olacak. İkincisi kentin tamamını masaya yatıracağız. Bu kentin kimliği nedir? Nasıl bir vizyon oluşmalı. Bunu bütün sivil toplum örgünlerin görüşlerini alarak yapacağız ve kenti yeniden planlamaya, daha yaşanabilir bir yer haline getirmeye çalışacağız.
Limanlar bölgesi de onun ardından planlanacak. Burada liman yapılacak yer var mı? Biz kaç tonluk yük olmasını istiyoruz. Limanların kapasitesi nedir? Yüzde kaçı kullanılıyor? Çünkü görüyoruz, özellikle ekonomik kriz ortamında limanlarımız yüzde 50 kapasite ile çalışıyor. Ama iki tane, hatta daha fazlası da liman kurulsun diye çalışma var.
EKOhaber: Liman yatırımı karlı görünüyor.
Güler: Bu biraz esnaf yaklaşımı. Ama belediyenin yönlendirici, planlayıcı olması lazım. Yeri geldiğinde şunu de diyebilmeliyiz: Bursa için bu bölgede, yeter artık... Hatırlarsanız bir dönem Volvo için 'yeter' dendi. Bence doğru bir karardı. Gemlik'te de yeni liman nereye kurulacak, bunun trafiğe etkisi ne olacak, gelen konteynır ve yük akışı ne olacak. Ama ne olursa olsun. Gemlik kimliği içinde limanlar var. 'Liman kenti' olma özelliğimiz var.
Lojistik bölge için uygun
EKOhaber: Önümüzdeki dönemde Gemlik'te Lojistik İhtisas OSB kurma talepleri gelebilir.
Güler: Tabi demiryolu bağlantıları konuşuluyor. Çok hoş olur. Depolama, antrepolar vs konut dışı kentsel gelişim alanı hedeflerimizin arasında var. Kurtul'dan Gemlik'e kadar yolun iki yanı. Tomrukçularını olduğu yerler depo alanları, ayrıca GEMPORT'a giden yol üzerinde de depolama alanları var. Kolaylık sağlayacak bir planlama yapıldı. Ucuz arsa plan içinde yok, pahalı. Plan dışında olup plan kapsamına alınabilir mi diye düşünüyorlardır. Olası, ama yalnızca depolama ve lojistik için değil, konut alanları için de aynı sıkıntılar var. Yani ucuza alıp sonradan para kazanmayla ilgili düşünce var.
EKOhaber: Sonuçta oraya mı gidiyor?
Güler: Tabi, tamamen duygusal..
EKOhaber: Doğalgaz?
Güler: Sadece Gemlik ve Umurbey'de var.
EKOhaber: Deprem?
Güler: Seçimler öncesinde bir vaadimiz var. Anket çalışması ile manzara ortaya çıkacak. İlçe girişindeki köprü bile sağlam mı acaba?. Önce ağır hasarlı binalar için bir çözüm üretmemiz gerekiyor. Biz o zaman imar alanı içinde hazineye ait 70 dönüm yer var. Bunun belediyeye verilmesi gerektiğini söyledik. Belediye burada konut üretmeli ve ağır hasarlı binaların sahiplerine takas yolu ile vermeli. Böylece kent içinde yeşil alan, sosyal donatı alanları ortaya çıkarken, insanların da güvenli yaşayacakları yerlere kavuşmaları lazım. Açıkça söyleyeyim asıl mesele 1999 öncesi yapılan binalar. Sonraki binalarda çok fazla can riski çıkacağını sanmam.
EKOhabar: En önemli projeleriniz?
Güler: 2010 yılında 'e- belediyeciliğe' geçiyoruz. Gemlik girişinde, Balıkçı Barınağı var, ön tarafında balık restoranları, işyerleri, balıkçıların balık satışı yapabildiği, önde balığı pişirme parasına yiyebildiğimiz, deniz kenarında hoş, şık mekanlar olacak. Bu yıl termal kaplıcayı, yap-işlet- devret modeliyle ihale edeceğiz. Sentetik bir halı saha, bir ilköğretim okulu, Alıveriş Merkezi ile Sosyal Yaşam Merkezi bitiriliyor. Erkek öğrenci yurdu, Denizcilik Yüksekokulu binası, MOBESE sistemi ve trafik düzeni acil işimiz.
EKOhaber: Kaçak yapı?
Güler: Evet, bizim dönemimizde yeni bir kaçak bina temeli atılmadı. Ama sizin elinizde değil. Vatandaşa kendi evini gidip yapabileceği ortamı sağlayamıyorsunuz. Ayrıca sağlasanız ne olacak? İnsanlar planlı yer aramıyor. Planlı yer dışında ucuza alıp nasıl plana sokarım, ona bakıyor. Bizde adamın hiçbir şeyi yok, takıyor keseri beline ve ev sahibi oluyor. Avrupada benim gelirimle ev sahibi olmak mümkün değil.

80 bin nüfus, 20 bin işsiz
EKOhaber: Gemlik'in ekonomisi nasıl?
Güler: Şu anda lojistik merkezi limanlar, sanayi kuruluşları ile Bursa iş hayatının nabzını buradan tutuyoruz. İşler hiç iyi gitmiyor. GEMPORT, en büyük limanlardan birisidir, yüzde 40 daralma var. İhracat verilerini buradan görmek mümkün. Bin 500 kişinin çalıştığı işyerine gittik, şimdi 700 kişi falan çalışıyor.
Serbest bölgede çalışan sayısı 15 bin kişiye kadar çıkmıştı, şu anda 6-7 bin insan çalışıyor. Gemlik'teki işyerlerinde çalışanların içinde Gemliklilerin oranı yüzde 20. Gemlik istihdam açısından bunlardan yararlanamıyor. Tarımda istihdam oranı hala yüzde 40. Geçenlerde bir firmaya gittim. Krize rağmen 660 çalışanı var. Gemlik'ten gidip gelen sadece 20 kişiydi. Onların da haklı olduğu noktalar var. İstediği vasıflı elemanı Gemlik'te bulamıyor. Biz birlikte sertifikalı kurslar açalım diyoruz. İşsizlik büyük sorun. Gemlik'te 20 bin civarında işsiz var. 80 bin civarında insanın yaşadığı bir yer. Seçim öncesinde kimseye iş bulma sözü vermedik. Ama şu anda 'işgücü havuzu' oluşturmaya başladık. Sanayici ihtiyacını Gemlik'ten alsın istedik. İş gücü havuzumuza iki ayda 6 bin kişi başvurdu. Kriz lafı çıktığından bu yana İŞUR'a işsizlik maaşı olmak için müracaat edenlerin sayısı da o kadar. Şu ana kadar sadece 250 civarında insanı işe yerleştirdik.

Zeytin markası cilalanacak
EKOhaber: Belediye zeytine sahip çıkıyor mu?
Güler: Umurbey'de bir kooperatifimiz vardı. Üye sayısını 120'den 600'e çıkardık. Yalova Yolu üzerinde Umurbey Zeytin Merkezi yaptık. Kendi markasını yarattık. Şu anda kendi zeytinini işliyor, satıyor. Bir yıl oldu açılalı, 4-5 bayisi ve 200 tonun üzerinde satışı var. Oradan zeytin aldığınızda o zeytin yalnızca Umurbey zeytinidir. Bunu Gemmlik'in içinde bir kooperatifle de yapabiliriz. Katırlı, Umurbey, Muratova... Biz Gemlik Birliği olarak ortak satış yerler kurarız. Gemlik zeytini markasını cilalarız. Daha doğrusu, halka güvence veririz. Tüketiciye alternatif sunarız. Halka dersiniz ki, siz Gemlik Zeytini diye bir paket açıyorsunuz, ama içinden artık Gemlik Zeytini çıkmayabiliyor. Ama bu bizim kendi zeytinimiz. Kumla kooperatifinden zeytinin aldığınızda yalnızca Kumla bölgesinin zeytini alırsınız. Katırlı aldığınızca Katırlı, Umurbey Kooperatifinden aldığınızda Umurbey'in zeytini çıkar içinden. Bu çok önemli bir güvence. Birlik için Kumla, Umurbey kooperatifleri hazır. Ama kooperatifler dengeli değil. Güçlü olanlar, çok zayıf olanlar var. Denge olmazsa haksız rekabet ortaya çıkar. Birliktelik kooperatifleri güçlendirir.
EKOhaber: Gemlik, göçlerle oluşan kozmopolit bir yer. Gemlilik dayanışması için planınız var mı?
Güler: Gemlik gibi Türkiye'nin her yerinden insanların geldiği yerde kentlilik bilincini çok önemsiyoruz. Bir bölgeye gidiyorsunuz bir kahvehane var. Orada Erzurumluların dışında kimse oturmaz. Giresunlular hemen yan taraftadır, ama baktığında birbirinin kahvesine gitmez. İnsanları bir araya getirecek sosyal ve kültürel faaliyetler yapmanız gerekiyor. Aslında bu yapıyı kırabilmenin en doğru yöntemi çocukken başlamak. İnsanların kendi 'memleketlilik' bilincinden önce, herkesin bu kentin bir değeri olduğunu düşünmeleri gerekiyor. Biz bu yüzden Gemlik Belediyespor'u kuruyoruz. İlkokullardan itibaren sportif faaliyetleri ön plana almak gerekiyor. Belediyespor'da hemen hemen bütün spor dallarına yer vereceğiz. Sosyal kültürel faaliyetlerde kendi yerel insanları kullanmaya çalışacağız. Liseli gençlerin sahneye çıktığı 18 kişilik orkestranın konserini dinledik. Oradaki çocukların doğum yerleri çok farklıydı, ama Gemlik Orkestrası içinde yer aldılar. Önemli olan uyumlu bir orkestra yaratabilmek. Şimdi o çocuklar çeşitli sesler çıkararak bir melodi yakalıyorsa, kent ile ilgili de mutlaka birlikte doğru melodiyi yakalayacaklardır. Bir kültür merkezi var. Sosyal Yaşam Merkezi'nde de bir kültür merkezi oluşturacağız.

Sayı: 684 - Sayı'nın Kapağı