Menfi tespit davasının davacısı olacak olan menfaati olan herkes, henüz bu davayı açmadan önce, faydalı model hak sahibinden; Türkiye’de giriştiği veya girişeceği ticari veya sınaî faaliyetin ya da bu amaçla yapmış olduğu ciddi ve fiili girişimlerin patentten doğan hakkına tecavüz oluşturup oluşturmadığı hususunda görüşlerini bildirmesini noter aracılığı ile talep edebilir (SMK m.154/1). Tecavüzün mevcut olmadığına ilişkin davanın açılmasından önce hak sahi bine noter aracılığıyla “girişimlerin” hakka tecavüz teşkil edip etmediğinin sorul ması, bir zorunlu başvuru yolu olarak öngörülmüştür. Bu yolla; mahkemelerin iş yükünün azaltılması ve uyuşmazlıkların yargılama olmaksızın giderilmesi amaçlanmıştır. Açılacak olan bu dava bir tespit davasıdır. Faydalı model hak sahibi tarafından, bu talebin tebliğinden itibaren bir ay içinde cevap vermemesi veya verilen cevabın menfaat sahibi tarafından kabul edilmemesi halinde, menfaat sahibi, hak sahibine karşı fiillerinin tecavüz teşkil etmediğine karar verilmesi talebiyle dava açabilir. Söz konusu bildirimin yapılmış olması, açılacak davada dava şartı olarak aranmaz. Tecavüzün mevcut olmadığına ilişkin davanın açıldığı, sicile kayıtlı tüm hak sahiplerine tebliğ edilir (SMK m.154/2). Örneğin; faydalı model üzerinde hak sahibi olan ve Patent Siciline kaydedilmiş bulunan lisans ve rehin hakkı sahibi gibi. Sicil kayıtlı faydalı model üzerinde hak sahibi olan ve Patent Siciline kaydedilmiş bulunan hak sahipleri gerektiğinde davaya müdahale edebilirler.[1] Bu dava, faydalı modelin hükümsüzlüğü davasıyla birlikte de ikame edile bilir (SMK m.154/3). Bu dava, kendisine karşı hakkına faydalı model hakkına tecavüzden dolayı dava açılmış bir kişi tarafından açılamaz ve karşı dava şeklinde de ileri sürülemez (SMK m.154/2). Faydalı model hakkına tecavüzün mevcut olmadığına ilişkin davanın görül düğü mahkeme, aşağıda belirtilen hallerde öne sürülen iddiaların geçerliliğine ilişkin olarak karar veremez (SMK m.154/4): a) Üçüncü kişiler tarafından, faydalı modelin verilmesi kararının Bülten’de yayımlanmasından itibaren altı ay içinde itiraz yapılmaması veya itirazın yapıl mamış sayılması durumunda, faydalı modelin verilmesi hakkındaki kararın kesinleşmesi ve nihai kararın Bülten’de yayımlanmasından önce (SMK m.99/3). b) Üçüncü kişiler tarafından, faydalı modelin verilmesi kararının Bülten’de yayımlanmasından itibaren altı ay içinde ücretini ödeyerek söz konusu faydalı modele yapılan itiraz sonucunda verilen nihai karar Bülten’de yayımlanır.[2]
Çalışmalarınızda başarı, ailenizle birlikte esenlik ve mutluluklar diler, en içten saygılarımızı sunarız.
[1] Tekinalp, age., s. 619
[2] Ergün, M.: Fikri Mülkiyet Hukuku, C.2, Ankara 20230, s.1117-1118