FABRİKADA GÜMRÜKLEME
Gümrük ve Ticaret Bakanımız Sn. Hayati Yazıcı tarafından geçtiğimiz hafta açıklanan ve kamuoyunda "Fabrikada Gümrükleme şeklinde yer alan konu Gümrük İşlemlerinin Kolaylaştırılması uygulamalarından biridir. Biz bu konuyla ilgili olarak 2006 yılında İstanbul Ticaret Üniversitesinde "Gümrük Müşavirlik Mesleği ve Temsil hakkı başlığında bir panel düzenlemiş ve bu konuyu masaya yatırmıştık. Öncelikle bu kavramlar nereden çıkmıştır? Nasıl gelişmiştir? 2006 yılında aldığım notlarımdan kısaca toparlamaya çalışacağım.
Özetle 11 Eylül süreciyle birlikte tüm dünyada bir değişim sürecine girilmiştir. Temel nedeni güvenliktir. Tüm dünyada arz güvenliğini sağlama hususunda ülkeler önceliklerini yeniden belirlediler. Bu çerçevede, gümrük idarelerinin yeni görev ve misyonu oluşturuldu.
Amerika Birleşik Devletlerinin 11 Eylül sonrasında güvenlikle ilgili yürüttüğü çalışmalara kısaca bir göz atacak olursak, bu çalışmalar esasen ekonomik operatör dediğimiz ya da bizim mevzuatımıza yetkilendirilmiş yükümlü olarak giren kavramla da doğrudan ilgilidir. Bunların başlıcaları; "Terörizme Karşı Gümrük-Ticaret İşbirliği Girişimi (C-TPAT) ve "Konteyner Güvenliği Girişimi- CSI olup, Amerika Birleşik Devletleri dünya ticaretinin ve ulaştırma kanallarında kargo güvenliğinin sağlanmasına dönük olarak bu programlar kapsamında bir dizi tedbiri dünyanın gündemine sunmuştur. Bu tedbirler arasında 24 saat kuralı hemen göze çarpan bir kural olarak karşımızda duruyor.
Yetkilendirilmiş yükümlü kavramı temelde basitleştirmeyle ilgili unsurları içeren bir kavramdır. Yetkilendirilmiş yükümlünün üç tip hakkının, ayrıcalığının olması söz konusudur. Bunlardan birisi yetkilendirilmiş yükümlünün güvenlikle ilgili gümrük kontrollerinden kısmen ya da tamamen muaf kılınması. Diğeri gümrükle ilgili işlemlerin basitleştirilmesiyle ilgili bir haklar. Üçüncü statü olarak ise her iki kolaylıktan da beraber yararlanılmasını öngören statü söz konusudur
Yetkilendirilmiş Yükümlü bu haklardan yararlanmakla ilgili bir yetkilendirilmedir. Tüm bu kavramlardan beklenen nedir? Tüm bu kavramlardan beklenen iki temel hedef var esasen. Bir yönüyle ticareti hızlandırırken ve kolaylaştırırken iyi niyetli ticaret erbabının ticaretini hızlı ve seri bir şekilde kolay bir şekilde yapması sağlanırken, diğer taraftan kullanılan yüksek teknoloji ve yeni yöntem ve metotlarla kötü niyetli, yasal olmayan ticaretin de en sert bir şekilde önlenmesine yönelik tedbirlerdir.
Değerli okuyucular; Gümrük işlemlerinin fabrikada yapılması konusunda dünden bu yana çok soruya muhatap oldum. Konu, yazımın başında belirttiğim gibi "Gümrük işlemlerinin kolaylaştırılması kapsamında değerlendirilmektedir. Aynı oranda da güvenlik ön plandadır.
Konuyla ilgili olarak 31 sayfalık bir yönetmelik 10 Ocak 2013 tarih ve 28524 sayılı RG yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Bu düzenleme ile her firma gümrük işlemini fabrikasında yaptırma imkânına sahip değildir. Bu sertifikaya sahip olmak için aranacak güvenirlik şartları arasında birçok şartın yanında gümrük vergi borcu ve cezası bulunmaması birinci şarttır. Bunun yanında vergi mevzuatı uyarınca vergi borcu, SGK borcu olmaması ticari kayıtların güvenilirliği ve izlenebilir olması konu başlıklarında onlarca şartında yerine getirilmesi gerekmektedir.
Bunlardan başka yönetmeliğin 8. maddesinde emniyet ve güvenlik koşulu aranmaktadır. Eşyanın konulduğu yer burada çalışanlar araçların yükleme yerlerinin kişilerin güvenlik kayıtları dahil önem arz etmektedir.
Sonuçta bu düzenleme Gümrük idarelerimizin devrim şeklindeki düzenlemelerinden biridir. İlerleyen zaman içinde elbette şartlar daha uygun hale getirilerek çıtanın yüksekliği indirilerek daha çok mükellefimizin bu uygulamalardan faydalanması sağlanacaktır. Hayırlı olsun diyorum. Bu konu önümüzdeki haftalarda yönetmeliğin incelemesi bittiğinde yeniden gündeme gelecektir.
Ahmet Özenalp
Not: Yazılarımı web adresim: www.ahmetozenalp.com ve blog adresim: http://ahmetozenalp.blogspot.com dan takip edebilirsiniz.
Gümrük ve Ticaret Bakanımız Sn. Hayati Yazıcı tarafından geçtiğimiz hafta açıklanan ve kamuoyunda "Fabrikada Gümrükleme şeklinde yer alan konu Gümrük İşlemlerinin Kolaylaştırılması uygulamalarından biridir. Biz bu konuyla ilgili olarak 2006 yılında İstanbul Ticaret Üniversitesinde "Gümrük Müşavirlik Mesleği ve Temsil hakkı başlığında bir panel düzenlemiş ve bu konuyu masaya yatırmıştık. Öncelikle bu kavramlar nereden çıkmıştır? Nasıl gelişmiştir? 2006 yılında aldığım notlarımdan kısaca toparlamaya çalışacağım.
Özetle 11 Eylül süreciyle birlikte tüm dünyada bir değişim sürecine girilmiştir. Temel nedeni güvenliktir. Tüm dünyada arz güvenliğini sağlama hususunda ülkeler önceliklerini yeniden belirlediler. Bu çerçevede, gümrük idarelerinin yeni görev ve misyonu oluşturuldu.
Amerika Birleşik Devletlerinin 11 Eylül sonrasında güvenlikle ilgili yürüttüğü çalışmalara kısaca bir göz atacak olursak, bu çalışmalar esasen ekonomik operatör dediğimiz ya da bizim mevzuatımıza yetkilendirilmiş yükümlü olarak giren kavramla da doğrudan ilgilidir. Bunların başlıcaları; "Terörizme Karşı Gümrük-Ticaret İşbirliği Girişimi (C-TPAT) ve "Konteyner Güvenliği Girişimi- CSI olup, Amerika Birleşik Devletleri dünya ticaretinin ve ulaştırma kanallarında kargo güvenliğinin sağlanmasına dönük olarak bu programlar kapsamında bir dizi tedbiri dünyanın gündemine sunmuştur. Bu tedbirler arasında 24 saat kuralı hemen göze çarpan bir kural olarak karşımızda duruyor.
Yetkilendirilmiş yükümlü kavramı temelde basitleştirmeyle ilgili unsurları içeren bir kavramdır. Yetkilendirilmiş yükümlünün üç tip hakkının, ayrıcalığının olması söz konusudur. Bunlardan birisi yetkilendirilmiş yükümlünün güvenlikle ilgili gümrük kontrollerinden kısmen ya da tamamen muaf kılınması. Diğeri gümrükle ilgili işlemlerin basitleştirilmesiyle ilgili bir haklar. Üçüncü statü olarak ise her iki kolaylıktan da beraber yararlanılmasını öngören statü söz konusudur
Yetkilendirilmiş Yükümlü bu haklardan yararlanmakla ilgili bir yetkilendirilmedir. Tüm bu kavramlardan beklenen nedir? Tüm bu kavramlardan beklenen iki temel hedef var esasen. Bir yönüyle ticareti hızlandırırken ve kolaylaştırırken iyi niyetli ticaret erbabının ticaretini hızlı ve seri bir şekilde kolay bir şekilde yapması sağlanırken, diğer taraftan kullanılan yüksek teknoloji ve yeni yöntem ve metotlarla kötü niyetli, yasal olmayan ticaretin de en sert bir şekilde önlenmesine yönelik tedbirlerdir.
Değerli okuyucular; Gümrük işlemlerinin fabrikada yapılması konusunda dünden bu yana çok soruya muhatap oldum. Konu, yazımın başında belirttiğim gibi "Gümrük işlemlerinin kolaylaştırılması kapsamında değerlendirilmektedir. Aynı oranda da güvenlik ön plandadır.
Konuyla ilgili olarak 31 sayfalık bir yönetmelik 10 Ocak 2013 tarih ve 28524 sayılı RG yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Bu düzenleme ile her firma gümrük işlemini fabrikasında yaptırma imkânına sahip değildir. Bu sertifikaya sahip olmak için aranacak güvenirlik şartları arasında birçok şartın yanında gümrük vergi borcu ve cezası bulunmaması birinci şarttır. Bunun yanında vergi mevzuatı uyarınca vergi borcu, SGK borcu olmaması ticari kayıtların güvenilirliği ve izlenebilir olması konu başlıklarında onlarca şartında yerine getirilmesi gerekmektedir.
Bunlardan başka yönetmeliğin 8. maddesinde emniyet ve güvenlik koşulu aranmaktadır. Eşyanın konulduğu yer burada çalışanlar araçların yükleme yerlerinin kişilerin güvenlik kayıtları dahil önem arz etmektedir.
Sonuçta bu düzenleme Gümrük idarelerimizin devrim şeklindeki düzenlemelerinden biridir. İlerleyen zaman içinde elbette şartlar daha uygun hale getirilerek çıtanın yüksekliği indirilerek daha çok mükellefimizin bu uygulamalardan faydalanması sağlanacaktır. Hayırlı olsun diyorum. Bu konu önümüzdeki haftalarda yönetmeliğin incelemesi bittiğinde yeniden gündeme gelecektir.
Ahmet Özenalp
Not: Yazılarımı web adresim: www.ahmetozenalp.com ve blog adresim: http://ahmetozenalp.blogspot.com dan takip edebilirsiniz.
Sayı: 871 - Sayı'nın Kapağı
