EYT sonrası çalışma halinde iş hukuku uygulaması – 2

3 - EYT nedeniyle emekli olan işçinin çalışmaya devam etmesi halinde, işverenin emeklilik nede­niyle kıdem tazminatı ödenmesi;

EYT sebebiyle emekli olup, kıdem tazminatı alan ça­lışanın, tekrar aynı işyerinde çalışması durumunda İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku kapsamında hak­ları, işçinin emekli olduktan sonraki çalışması, Sosyal Güvenlik Destekleme Primi ödendiğinde, yeni bir iş sözleşmesi olarak değerlendirilerek, 4857 sayılı İş Ka­nunu’ndaki yazılı aşağıda belirtilenler uygulama görür:

a) Emekli olup aynı işyerinde çalı­şanlar, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 17. madde hükmünde öngörülen ihbar tazminatı alma hak­kına sahiptir.

b) Emekli olan işçi, emekli olduğu süreye kadar olan hizmetinin karşılığı kıdem tazminatını aldıktan sonra, aynı işverenin aynı işyerinde çalışmaya devam eder ve iş yerinde emeklilik sonrası en az bir yıl çalışıp iş sözleşmesi de 1475 sayılı İş Kanunu’nun 14. maddesinde belirtilen hükümlere uygun olarak kıdem tazminatına hak kazanacak şe­kilde son bulur ise, ikinci defa çalışmaya başladığı sü­reyle sınırlı olarak kıdem tazminatı almaya hak kazanır. Ancak bir yıllık süre tamamlanmaz ise, kıdem tazmina­tına hak kazanamaz.

İşçi emekli olmuş, ancak kıdem tazminatı işveren ta­rafından ödenmemişse ve işçi de halen aynı işyerinde çalışmaya devam ediyorsa, işçinin emeklilik sonrası iş sözleşmesi de kıdem tazminatına hak kazanacak şe­kilde son bulmuş ise, kıdem tazminatının hesabında, emeklilik öncesi süre ile emeklilik sonrası süre birleşti­rilir ve en son ücret üzerinden kıdem tazminatı ödenir.

İşçi emekli olmuş, ancak işveren tarafından ilk dönem için ödenecek kıdem tazminatı kısmen öden­miş ve bir kısmı ödenmemişse, bu ödeme avans niteli­ğinde kabul edilir ve ikinci dönemle birlikte en son ödenecek kıdem tazminatı tutarından mahsup edilir.

4 - EYT nedeniyle emekli olan işçinin çalışmaya devam etmesi halinde, yıllık izin hakkı ve hak ediş tarihi;

İşçiye; iş sözleşmesinin sona ermesinden önceki hiz­met süresi için kıdem tazminatı ve ihbar tazminatı ödenmiş ise, bundan sonra yeniden işe başlanması ha­linde, “hizmet bütünlüğü” içinde yer alamayan hizmet süresi yıllık ücretli izin hakkının belirlenmesinde dik­kate alınmaz. Yani, iş sözleşmesinin sona erme tarihin­den önceki hizmet süresi yıllık ücretli izin hakkının belirlenmesinde nazara alınmaz (Yargıtay 9.HD.,13/05/1991, E/K.451 - 8352).

Ancak, işten ayrılan işçiye sona ermesinden önceki hizmet süresi için kıdem tazminatı ve ihbar tazminatı ödenmemiş ise, hizmet bütünlüğü içindeki ayrı ayrı hizmetler birleştirilir ve yıllık ücretli izin hakkının belir­lenmesinde dikkate alınır.

Üstteki açıklamalar, EYT sebebiyle emekli olarak ay­rılan işçiler için de aynen uygulanır.

İşçi emekli olduktan sonra aynı işyerinde çalışan işçi­nin yıllık izin sürelerinde, emeklilik öncesi çalışma sü­resi emeklilik sonrasının kıdeminde dikkate alınarak, kesintiye uğramamış sayılarak işveren işçi lehine is­terse pozitif uygulama yapabilir. Fakat işçi, işvereni eski çalışma süreleri dikkate alınarak yıllık izin süresi belir­lemeye zorlayamaz. Diğer bir anlatımla, işveren, emekli olduktan sonra bir yıl tamamlanmak suretiyle yeni işe başlayan bir işçi gibi uygulama yapar.-

5 - EYT nedeniyle emekli olan işçinin çalışmaya devam etmesi halinde, ücreti;

EYT nedeniyle emekli olan işçinin çalışmaya devam etmesi halinde, işçinin bu ikinci dönem için çalışmaları, işveren ile işçi arasında yeni bir iş sözleşmesi niteliğin­dedir. Bu ikinci dönemle ilgili olarak kurulacak yeni sözleşme ile işçiye emeklilik öncesi dönemde ödenen farklı olarak işçi lehine ya da aleyhine olacak şekilde yeni bir ücret tutarı belirlenebilir. Örneğin; emeklilik sonrasında çalışmasına devam eden işçiye, emeklilik sonrasında sabit ücret yerine prim esaslı ödeme yapılması iş ilişkisinin varlığına engel teşkil etmez.1

Zira, emeklilik sonrası çalışma, yeni bir iş sözleşmesi­dir.2

Bilgilerinize, esenlik ve mutluluk dileklerimle birlikte saygılarımı arz ederim.