Suyu da verimli kulanmalıyız

Bu sene bir miktar daha hissettik, kuraklığa doğru adım adım yaklaştığımızı. Kasım ayına geldiğimiz halde toprak henüz suya doyamadı. Halbuki ne verimli topraklardı buraları. Hayatın kaynağı olan suya hasretiz. İklim değişikliğinin işaretlerini artık daha sık görüyoruz. Yağmur öyle düzenli yağmıyor, yağınca da yaz ortasında dolu yağıyor. Suyu tüm alanlarda hoyratça kullanıyoruz. Evlerde, sanayide, tarımda, enerjide ve her gördüğümüz yerde. Böylesine çok ihtiyaç duyulan maddeyi haksız bir tüketim çılgınlığına kurban ediyoruz. Böyle giderse önümüzde uçsuz bucaksız yeşil arazileri sarı topraklara bırakacağız. Çünkü suyu verimsiz kullanıyoruz. Bu işi okullardan itibaren ders olarak okutmak, zorunluluklar getirmek ve hatta cezalar uygulamak durumundayız. Enerji verimliliği içinde su verimliliği ihmal edilmeyecek bir alandır. Özellikle bu yıl fazlasıyla hissetiğimiz kuraklık, suyu yerinde ve yeterince kullanmamız gerektiğini bize gösterdi. Dünyada temiz suya ulaşamayan milyonlarca insan var iken, suyu horatça kullanmak bizim üzerimizde toplumun bir hakkıdır. “Yanında bir dere aksa da abdest alırken suyu iktisatlı kullan” diyen bir Peygamberin yolundan giden toplumun bunu bir kat daha dikkatli ele alması gerekir. Suyu evlerde, okullarda, sanayide, üretimde, enerjide ve tarımda dikkatli kullanarak hem enerji tasarrufu sağlayabilir hem de suyumuzun tükenmesinin önüne geçebiliriz. Suyumuz hayatımızdır, verimli kullanarak onu yaşatabiliriz.

Su verimliliği bileşenleri

Su Verimliliği, son kullanıcıya su arz güvenliğini arttırmada ve su tüketimini azaltmada en hızlı yolu sağlamaktadır. Aynı zamanda hammadde (özellikle kimyasal) ve enerji verimliliği konularında da fayda sağlayabilmektedir. Böylece üreticinin maliyetini azaltmada katkıda bulunur.

İçme suyunda: Evsel kullanımda çok sık yaptığımız hataları tekrar ederek önemli miktarda su kaybediyoruz.

Her yıl 1 dk fazla duşta kalarak yılda 18ton/kişi başına su kaybediyoruz. Ayrıca su şebekelerinde oluşan kayıplar %20’lerden %60’lara kadar varıyor. Bu demek ki temiz suyumuzu aslında verimsiz kullanıyoruz.

Evde: Çamaşır yıkamadan diş fırçalamaya, kişisel temizlikten yemek yapımına kadar pek çok alanda hatalı su kullanımı ile kişi başı tüketimlerimiz sadece %10 azaltılsa, yıllık Bursa’nın su kaynağı kadar ülke genelinde suyu boşa harcamamış oluruz.

Sanayi Tesislerinde Endüstriyel amaçlı kullandığımız suyu tekrar kullanarak fevkalade faydalı bir iş yapmış oluruz. Sanayi tesislerimiz artık yeraltı sularını kullanmaktan vazgeçmeli, bunun yerine artıma tesislerinden çıkan suyun tekrar kullanımı için yatırımlar yapmalıdırlar. Böylelikle temiz suyu kirletmemiz azalacaktır.

Ticarethanelerde: Kullanılan suyun gereksiz kullanımını ve az su ile iş yapabilen yöntemlerin geliştirilmesi ile %15 daha az sarfiyat elde edebiliriz. Birkaç basit önlemle ve hareketle işletmenizin büyüklüğüne de bağlı olarak sudan tasarruf etmek mümkün. Özellikle de ülkemizin temiz su fakiri olmasını da dikkate alarak önemli bir kısmının mevcut su kaynaklarının heba olmaması ele alındığında, bu önemli kaynağı dikkatli kullanmanın önemi artıyor. Su verimliliği için yüksek potansiyele sahip alt sektörlerden bazıları şunlardır; tekstil, metalik olmayan diğer mineral ürünler, ana metaller, petrokimya, yiyecek ve içecek, kağıt hamuru ve kağıt, çimento ve cam.

Su kayıpları;

Türkiye’de suyun yüzde 11’i sanayide, yüzde 15’i evlerde ve yüzde 74’ü tarımda kullanılıyor. Bu nedenle üretim ve tarımdaki verimlilik projelerine özel önem vermek gerekiyor. Su tüketiminde aslan payını tarımsal üretimin almasının sebebi; vahşi sulama yöntemleri. Tarımda kullanılan suyun yüzde 75’i salma sulama, yüzde 17’si yağmurlama ve yüzde 8’i damla sulama şeklinde tüketiliyor. Tarımsal üretimde damla sulama gibi yöntemlerin kullanılması sadece su tasarrufuna değil pek çok farklı alanda iyileşmeye yol açıyor. Damla sulama yöntemiyle, salma sulamadakiyle aynı miktarda su kullanılarak üç kata kadar fazla alan sulanabiliyor. Böylece susuzluktan nadasa bırakılan tarım alanları üretime kazandırılıyor, verim artıyor. Tarımda suyun akıllı kullanımı toprakların tuzlanmasını ve erozyonu da önlüyor.

İşinizi kolaylaştıracak araçlar;

‘Mutfakta su tasarrufu’ evde harcanan suyun yüzde 10’u mutfakta kullanılır. Makarna sularını dökmeyip lezzetli ve besleyici çorbalar yapabilirsiniz. Kaynattığınız yumurtaların sularını atmayın. Çiçekleriniz bu suyu çok seveceklerdir. Onlar için kalsiyum kaynağıdır. Dolu bir bulaşık makinesi bulaşığı sadece 12 litre su ile yıkar. Aynı bulaşığı elde yıkarsanız, ortalama 100 litre su harcarsınız.  Bu da bir yılda ortalama 40 ton suyu kurtarmanız demektir. Sebze ve meyveleri açık musluk altında yıkarsak gereksiz yere yılda 18 ton su harcamış oluruz. Bunun yerine bir kapta veya lavaboyu tıkayarak su doldurup içine de sirke dökersek hem daha az su harcamış oluruz hem de sebze ve meyvelerin üzerinde olan kimyasallardan kurtulmuş oluruz. Tuvaletlere tuvalet kâğıdı atmayın. Kâğıtların gidebilmesi için iki kere sifonu çekmek durumunda kalırsınız. Günde bir kez sifonu amacı dışında çekersek yılda 16 ton su harcamış oluruz. Tasarruflu çift basmalı sifon sistemi kullanın. Bu size yarı yarıya su tasarrufu sağlayacaktır. Yoksa 1,5 litrelik bir pet şişeyi su ile doldurarak sifonunuzun içine yerleştirin. Bu pratik önlemle yılda 2 ton su kurtarabilirsiniz.Uzun banyo ve duş keyfinizi bir kere daha düşünün. Duş sürenizi 1 dakika azaltmanız yılda 5 ton su tasarrufu yapmanız demektir. Su tazyikini çoğaltan ekonomik duş başlıklarını kullanırsanız daha az su kullanmış olursunuz. Sabunlanırken suyu açık bırakmanız faturanızı yarı yarıya artıracaktır unutmayın. Sıcak su gelene kadar boşa akan soğuk suları biriktirerek evde çiçek sulamada, balkon yıkamada kullanabiliriz.