Asla 'Neme Lazım' demeyiniz

Kanuni Sultan Süleyman’ın kafasına takılan ve onu yoran bir soru varmış!
Çok güçlü bir duruma getirdiği Osmanlı Devleti’nin akıbetini hayâl eder, günün birinde
Osmanoğulları da inişe geçer, çökmeye yüz tutar mı?” diye endişelenirmiş…
Bu sorunun cevabını almak için donemin ünlü Türk alimi Yahya Efendi’ye Sadrazamını göndermiş.
Sadrazam gider, sorar ve bir cevapla dönmüş.
Kanuni; “ne dedi?” Diye sorduğunda sadrazam cevabı söylemiş;
“Neme lazım dendigˆi zaman!”
Kanuni, “Başka bir şey söylemedi mi?”
“Hayır efendim, bir tek cümle söyledi.” Demiş.
Bu cevabı uzun bir süre du¨s¸u¨nen Kanuni, sonunda u¨nlu¨ alime mektup yazıp, bunun ne anlama geldigˆinin ac¸ıklanmasını istemiş. “C¸es¸itli yorumlar yapıyorum, ama dogˆrusu nedir, onu ancak siz so¨ylersiniz” demiş ve u¨nlu¨ alim Yahya Efendi de bir mektup yazıp, Kanuni’ye go¨ndermiş. Mektup s¸o¨yle;
-Bir devlette zulu¨m yayılırsa,
-Haksızlık, hukuksuzluk ve yolsuzluk sıradan bir hale gelirse,
-İs¸itenler de “neme lazım” deyip uzaklas¸ırsa,
-Sonra koyunları kurtlar degˆil de c¸obanlar yerse,
-Bilenler bunu so¨ylemeyip susarsa ve gizlerse,
-Fakirlerin, muhtac¸ların, yoksulların, kimsesizlerin feryadı go¨klere c¸ıkar, bunu da tas¸lardan bas¸kası is¸itmezse...
I·s¸te o zaman devletin sonu go¨ru¨nu¨r.
Bo¨yle durumlardan sonra;
-Devletin hazinesi bos¸alır,
-Halkın gu¨ven ve itimatı sarsılır,
-Asayis¸e itaat hissi kaybolur,
-Halkın umutları yok olur,
bo¨ylece devletin yıkılması mukadder ve kac¸ınılmaz hale gelir...”

(Not: Bu mektup, 500 sene o¨nce yazılmıs¸ ve Topkapı Sarayı’nda sergilenmektedir.)