AMONYAK, Geleceğin Enerji Pınarı

Satış yoğunluğuyla bugün dünyanın en geniş ticaret alanlarını dolduran amonyak, geleceğin yeşil enerji yakıtlarının başında koşan hidrojenin üretiminde önemli rol oynuyor. ABD, Avrupa Birliği, Hindistan ve Kanada gibi dünyanın en büyük ekonomilerinin çoğu enerji yakıtı olarak hidrojeni kullanma stratejilerini belirledi, yine dünyanın önde gelen petrol şirketleri küresel hidrojen piyasasına girmek için planlar yapmaya başladı. Bilim dünyası da hidrojen üretiminde etkin bir pınar olarak amonyağı öne çıkardı.

GM, BMW, Daimer AG ve Groupe Renault gibi dünyanın en büyük otomobil üreticileri hidrojen yakıt hücresi teknolojilerini geliştiriyor. Ancak, hidrojenin yeşil enerji alanında, diğer yeşil yakıtlar karşısında büyük bir sorunu var, maliyetinin yüksekliği ki bu sorun hidrojenin 2050’nin sıfır karbon yolunda ana yakıt konumuna oturmasının aşılmasında zorlanılacak bir engeli oluşturuyor. Ancak anılan dünya firmaları önlerine dikilen bu yüksek maliyet engelini aşma yollarında yoğun çalışmalarını sürdürüyorlar. İşte bu çalışmalarla geliştirdikleri teknolojiler, hidrojenin hem üretilmesinde hem de taşınmasında temiz amonyağın çok daha verimli olacağını ortaya çıkarmaktadır. Hidrojenin -253C derece soğukta depolanması gerektiğinden, yakıtı sıvı halde tutmanın maliyeti yüksek olmaktadır. Oysa amonyak 200C dereceden fazla sıcaklık farkıyla, -33C derecede korunabilmektedir, bu da taşınmanın hem daha kolay, hem de daha ucuz olacağı anlamına gelmektedir. Ve sonunda amonyak (NH3) yeşil enerji kullanılarak kolayca hidrojen gazına (H2) parçalanabiliyor. Dünyada şu anda bu çalışmayı hızla geliştiren AmmPower isimli şirket, bugüne kadar kullanılmamış yeni teknolojiler üzerinde çalışıyor.

Şirket gübre için amonyağı kullanan çiftçilerden, büyük deniz limanlarına ve dağıtım merkezlerine kadar herkesin kullanabileceği, çok çeşitli formlarda üretilebileceğini açıklıyor. Ayrıca modüler, ölçeklenebilir ve istiflenebilir olacağının da altını çiziyorlar. İşte bu özellikleriyle amonyağın, hidrojen gazını daha ucuz ve kolay oluşturmak, depolamak ve taşımak için etkin biçimde kullanılmasıyla yeşil enerji hareketinde önemli rol oynayacağı ve üretiminin de artacağı açıkça görülmektedir. Petrol devi Suudi Aramco geçen yıl Japonya’ya amonyak kargosu göndermesi, enerjide hidrojen yakıtlarına yönelik büyük harekete dahil olma planlarını açıklıyor ve yatırımlarının karşılığını almada araç olarak amonyağı kullanmaları da ekonomik bir çözüm olarak değerlendiriliyor. Amonyak üzerindeki çalışmalar derinleştikçe, kendisinin de tek başına güçlü bir yakıt olarak kullanılabileceği, günümüzün lityum iyon pillerinin enerjisini 9 kat daha fazla tuttuğu söyleniyor.

İşte bu özellikleriyle amonyak ta güçlü bir yakıt olarak kullanılabilir, yakında arabalardan kamyonetlere, kamyonlara, forkliftlere ve hatta jetlere kadar tüm hareketli araçlara güç sağlayabilir. Bu gelişmeler olurken, Uluslararası Denizcilik Örgütü denizcilik endüstrisinin 2050 yılına kadar sıfır karbon emisyonu gibi iddialı bir hedefe ulaşmasını zorunlu görüyor. Deniz taşımacılık şirketleri de bu yolda büyük adımlar atmaya başladı. Örneğin MAN Enerji ve Samsung ağır sanayi birimlerinin ilk amonyak yakıtlı tankerlerini geliştirmeye yönelik girişimleri devam ediyor. Böylece amonyağın yakın gelecekte kargo gemileri için yeşil enerji yakıtı olarak kullanılacağı anlaşılıyor. Hali hazırda amonyak terminalleriyle donatılmış 120 liman hizmet veriyor.

Amonyağı enerji üretimine sokan AmmPower şirketi planlarının birinci aşamasında 0,1-1 ton arasında amonyak üretebilen modüler üniteler oluşturarak ölçeği hızla büyütmeyi planlıyorlar. Bu ünitelerin sunduğu esnekliğin ve bu güçlü yakıtı daha büyük miktarlarda üretme yeteneğinin, yeni nesil temiz enerji için geniş kapılar açacağına inanıyorlar. Şu anda AmmPower şirketinin, 15,000 metrekarelik son teknolojili bir amonyak üretim merkezini işletmeye aldığı açıklandı. Bu merkezde, bilim insanlarının nezaretinde, sektördeki en gelişmiş teknolojiler kullanılarak, en temiz amonyağın üretilmesi için tescilli yöntemler uygulanıyor. Gelişmeler bu yolda ilerlerken, hem hidrojen enerjisi patlamasının, hem de amonyağın yakıt olarak kullanımının önünün açılacağı bekleniyor.